اولین همایش رؤسای دانشگاه‌ها و مسؤولان بین‌الملل دانشگاه‌های کشور با عنـوان «دیپلماسی علمی در سیاست خارجی؛ ظرفیت‌ها و رویکردها» روز یکشنبه(۵ شهریور) به میزبانی وزارت امور خارجه و با حضور حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، تهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دهقانی فیروزآبادی معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، خیاطان رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی و معاونان وزرا و مدیران ارشد وزارتخانه‌ها و رؤسای دانشگاه‌های زیرمجموعه وزارت علوم و دانشگاه‌های علوم پزشکی برگزار شد.

مهمان ویژه این نشست خانم علم الهدی عضو شورای راهبردی دیپلماسی علمی بود.

در این همایش یک روزه علاوه بر بحث و تبادل نظر در خصوص ظرفیت‌ها، برنامه‌ها، چالش‌ها و محدودیت‌های موجود در مسیر همکاری بین‌المللی دانشگاه‌های کشور، بر لزوم همکاری‌های مشترک وزارتخانه‌های مسؤول و دانشگاه‌ها با هدف به کارگیری ظرفیت‌های علمی درخور تحسین کشور در راستای تامین منافع ملی تأکید شد.

در این نشست خانم علم الهدی عضو شورای راهبردی دیپلماسی علم کشور طی سخنانی با اشاره به مزیت نسبی علم در کشورمان که همان همراهی علم و اخلاق است، بر ضرورت همراهی هم‌افزای بدنه سیاسی و علمی کشور تأکید کرد و افزود: با تدوین راهکار‌های دقیق و درست می‌توان از ظرفیت‌های هر دو بخش جهت ارتقای بهره‌وری استفاده کرد.

وی همچنین برنامه ریزی برای آینده نگری در حوزه علم و سرمایه گذاری درازمدت در این حوزه را خواستار شد.

در بخش دیگر نشست طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد، خیاطان، زلفی گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری و عین الهی وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی با اشاره به نقش دیپلماسی علم در کمک به تصمیم سازی در سیاست، بر تلاش برای رفع محدودیت‌های موجود در حوزه دیپلماسی علمی از طریق تسهیلگری تأکید کردند.

وزیر علوم با تأکید بر اینکه برای توسعه تعاملات علمی و بین‌المللی به راهبرد‌ها و راهکار‌های کارشناسی و تخصصی نیاز است، گفت: وزارت علوم در این خصوص ۱۰ راهکار طراحی کرده است.

وی افزود: برای تحقق هر یک از راهبرد‌های مذکور نیاز است راهکار‌های عملیاتی طراحی و اجرا شود و در مواردی باید قوانین و مقررات لازم تدوین و تصویب شود و یا در مواردی قوانین موجود مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد.

طهرانچی با اشاره به ظرفیت علمی و تحقیقاتی گسترده دانشگاه آزاد اسلامی، سهم این دانشگاه در شعب بین‌الملل و برون مرزی را تبیین کرد.

در ادامه روح الله دهقانی فیروز آبادی معاون علمی فناوری رئیس جمهور با اشاره به نقش موسسات دانش بنیان در توسعه دیپلماسی علم افزود: علم و فناوری زبان مشترک همه در دنیاست و به همین دلیل توجه و تمرکز بر علم و فناوری در دولت سیزدهم به طرز چشمگیری پررنگ شده است و در همین راستا به صورت تخصصی برای همه اجزای علمی کشور از دانشگاه‌ها و نهاد‌ها برنامه ریزی کرده‌ایم و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک به نتایج مورد انتظار دست یابیم.

در پایان هم حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با اشاره به ایجاد بخش دیپلماسی دانش با حضور «نوری» وزیر پیشین آموزش و پرورش در وزارت امور خارجه و کوهکن استاد دانشگاه علامه طباطبایی و مشاور دیپلماسی علمی و فناوری وزیر خارجه، الهام امین زاده استاد دانشگاه تهران و مشاور حقوق بین‌الملل وزیر خارجه، از عزم دستگاه دیپلماسی برای توجه بیشتر به دیپلماسی علمی خبر داد.

وزیر خارجه افزود: از آنجایی که امروزه با تحول در نظم و نظام بین‌المللی مواجه هستیم و جهان در حال طی مسیر به سمت ایجاد یک نظام چندجانبه گرایانه است، دولت‌ها در تصمیم گیری‌های کلان و حساس به نتایج تحقیقاتی به دست آمده از موسسات پژوهشی و علمی در موضوعات مختلف توجه ویژه دارند. 

امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به تغییر مفهوم قدرت، قدرت علم و فناوری برتر در جمهوری اسلامی ایران را مایه مباهات و افتخار ملی خواند و افزود: اکنون در فضای بین‌المللی شاهد اذعان کشور‌ها به قدرت علم و دانش در ایران هستیم.

وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه امروز مراکز علمی جمهوری اسلامی ایران پرچم علم و فناوری را با اقتدار بالا برده است، سهم دانشگاه آزاد اسلامی را در عرصه بین‌المللی مهم خواند و از آمادگی تمام بخش‌های وزارت امور خارجه برای همکاری با نهاد‌ها و سازمان‌های مربوط جهت توسعه، تسهیل و پیشبرد دیپلماسی علمی خبر داد.