درگیری ۱۸۴۰ همدانی به تب مالت/ ابتلای ۴۳ کودک

دکتر یعقوب اندامی گفت: ۶۸ درصد افرادی که در سال گذشته تاکنون به تب مالت مبتلا شده‌اند، مرد و ۳۲ درصد زن هستند. ۷۱.۲۲ درصد از این آمار تماس با دام و گوشت آن داشته و ۲۸ درصد تماسی با دام نداشته اند که از این تعداد ۸۰ درصد ساکن روستا و ۱۸.۲ درصد ساکن شهر و ۱.۸ درصد از آن عشایر هستند.

او گفت: ۶۵.۶۱ درصد از افراد مبتلا شده به تب مالت از طریق استفاده از لبنیات غیرپاستوریزه بوده و کبودراهنگ با ۴۷۷ مبتلا بیشترین آمار را به خود اختصاص داده و همدان با ۲۱۵ در جایگاه دوم است.

رئیس گروه پیشگیری از بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه همه افراد با رعایت نکردن دستورالعمل‌های بهداشتی امکان ابتلا را برای خود افزایش می‌دهند، گفت: از تعداد ۱۸۴۱ مبتلا به تب مالت در یک‌سال گذشته، ۱۸۲ نفر دانش‌آموز و دانشجو بوده و ۴۳ نفر هم کودک بوده که این آمار نشان می‌دهد این بیماری مشترک بین انسان و دام در صورت رعایت نکردن اصول بهداشتی و استفاده از لبنیات خام وغیر پاستوریزه در کمین همه افراد جامعه است.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان گفت: تب مالت یا بروسلوز یکی از بیماری‌های مشترک بین انسان و دام بوده که در دام‌ها بیشتر با سقط جنین شناخته می‌شود و در صورت ابتلای دام در یک واحد سایر دام‌ها نیز در معرض خطر قرار می‌گیرند، اما در انسان‌ها دارای علائم متعدد و فراوانی بوده به طوریکه آن را بیماری هزار چهره می‌نامند.

دکتر امیرحسین نقی‌پور با بیان اینکه این بیماری علائم مختلفی دارد،گفت: کمردرد، تب و لرز شبانه، درد مفاصل و در مواردی تاری دید و کوری در این بیماری مشاهده می‌شود، با وجود اینکه یک قرن از شناخت بیماری می‌گذارد، اما در کشور‌های مدیترانه‌ای و خاورمیانه به ویژه ایران به عنوان مهمترین بیماری مشترک بین انسان و حیوان شناخته می‌شود.

او مصرف محصولات لبنی خام یا غیر پاستوریزه به ویژه شیرخام، پنیر تازه و خامه، از راه خراش پوست و تماس مستقیم با خون و گوشت تازه حیوان آلوده، از راه استنشاق هوای آلوده به گردوخاک آغشته به مدفوع و ادرار دام اصطبل و آزمایشگاه از راه‌های سرایت بیماری تب مالت دانست.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان با اشاره به راه‌های پیشگیری از ابتلا گفت: خودداری از مصرف شیرخام و نجوشیده یا غیرپاستوریزه (اگر امکان پاستویزه کردن شیر وجود نداشته باشد، جوشاندن شیر در حرارت ۶۰ درجه به مدت ۱۰ دقیقه ضروری است)، خودداری از مصرف پنیر تازه محلی مگر اینکه پنیر مدت ۴۰ روز در آب‌نمک خارج از یخچال باشد یا ۱۵ روز در داخل یخچال نگهداری شده باشد، خودداری از مصرف ماستی که تازه مایه زده شده و شیر آن را نجوشانیده‌اند (با گذشت حداقل ۲۴ ساعت از مایه زدن به علت اسیدی شدن محیط ماست عامل بیماری از بین رفته و مصرف آن اشکالی ندارد)، خودداری از تماس با جنین سقط شده، جداسازی و کشتار کردن دام آلوده، استفاده دستکش، لباس کار، پوشیدن چکمه و وسایل حفاظتی در برخورد با دام‌های آلوده از راه‌های پیشگیری است.

یک فوق تخصص عفونی همدان گفت: بیماری تب مالت مشترک بین انسان و دام است و بیشتر از طریق دام‌های مثل گوسفند، بز و گاو و خوردن لبنیات غیرپاستوریزه به انسان انتقال پیدا می‌کند.

دکتر سیدحمید هاشمی گفت: افرادی که ارتباط بیشتری با دام دارند مانند دامداران، کشاورزان، دامپزشکانی که در محیط آلوده کشتارگاه یا در ارتباط با دام هستند، کارکنان کشتارگاه و قصابان، بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به این بیماری هستند و بیشترین جمعیت مبتلایان به تب مالت یا بروسلوز را شامل می‌شوند.

او گفت: بروسلوز یا تب مالت علائم ناگهانی و حاد ندارد که فرد مبتلا در روز‌های ابتدایی که میکروب وارد بدنش شده، متوجه شود بلکه یک بیماری خاموش و تدریجی است که بعد از گذشت سه تا چهار هفته با علائمی همچون تب، لرز، خستگی و ضعف، استخوان درد و بی اشتهایی خود را نشان می‌دهد و فرد بعد از مراجعه به پزشک و تشخیص می‌تواند درمان سرپایی خود را آغاز کند، اما اگر بیش از یک ماه بگذرد ممکن است با علائم شدیدتری بروز کرده و طول درمان بیمار افزایش پیدا کند.

یک فوق تخصص عفونی همدان با بیان اینکه بیش از نیمی از بیماران نیاز به بستری شدن ندارند و با مصرف دارو بهبود می‌یابند، گفت: بعد از ورود میکروب به بدن و آلوده شدن به بروسلوز بین یک تا سه هفته طول می‌کشد فرد مبتلا متوجه شود دچار تب مالت شده و با مراجعه اولیه به پزشک عفونی و انجام آزمایش، طول درمان فرد بیمار بین شش تا هشت هفته با استفاده از دارو است و در اکثر موارد نیازی به بستری فرد در بیمارستان نیست.

هاشمی گفت: ممکن است فردی علائم عمومی بیماری تب مالت را نداشته باشد و میکروب با علامت‌های دیگری خود را نشان دهد؛ به عنوان مثال اگر بیماری پیشرفت کند و تشخیص داده نشود می‌تواند هر یک از دستگاه‌های بدن از جمله قلب، کبد، کلیه، ستون فقرات و حتی مغز را درگیر کرده و فرد مبتلا با علائمی همچون کمردرد شدید و یا مننژیت مراجعه کند و بعد از آزمایش پزشک متوجه شود تب مالت است و امکان دارد آسیب‌هایی به هر یک از دستگاه‌های بدن رسانده باشد که بعد از درمان تب مالت دیگر به حالت اولیه برنگردد و همچنان فرد درگیر آن آسیب باشد.

او گفت: بیمارانی که بیماریشان طی دو تا سه هفته نخست تشخیص داده می‌شود، طول درمان آن‌ها تا بهبودی شش تا هشت هفته است، اما افرادی که بیماری در بدنشان پیشرفته شده باشد، بین سه تا چهار ماه طول درمانشان خواهد بود.

یک فوق تخصص عفونی همدان با بیان اینکه بیماری تب مالت واگیردار نبوده و از انسان به انسان قابل انتقال نیست و تنها از طریق ترشحات، گوشت و لبنیات آلوده دام به انسان انتقال پیدا می‌کند، یادآور شد: تب مالت می‌تواند چهره متفاوتی داشته باشد به طوریکه در بیشتر موارد میکروب علائم عمومی دارد و ارگان خاصی از بدن را درگیر نمی‌کند، اما گاهی با چهره متفاوت‌تر ظاهر می‌شود و می‌تواند هر یک از بافت‌ها را درگیر کند و آسیب‌های جبران ناپذیری بر روی فرد بگذارد، از جمله خوردگی مهره‌های کمر، درگیری دستگاه تناسلی آقایان و مجرای ادار و یا حتی در موارد اندکی می‌تواند طحال، قلب و کبد را درگیر کند.
هاشمی با تأکید بر اینکه جنسیت و سن و سال در ابتلا و شدت بیماری تب مالت مؤثر نیست، اما مردان به دلایل شغلی و تماس با محیط آلوده بیشتر از خانم‌ها به این بیماری مبتلا می‌شوند، اظهار کرد: دو راه برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری وجود دارد؛ واکسیناسیون دام‌ها یکی از راه هاست که هر ساله توسط ادارات مربوطه انجام میگیرد، اما به علت اینکه پرهزینه است به طور کامل تمامی دام‌ها را دربرنمی گیرد و افرادی که با دام‌ها در ارتباط هستند به ویژه در محیط‌های مسقف بیشتر مبتلا می‌شوند که البته می‌توانند با استفاده از ماسک، گان، کفش مناسب و دستکش از ابتلای خود به بیماری در محیط آلوده تاحدودی جلوگیری کنند.