فرزانه گلبنی، عضو هیئت علمی دفتر طب ایرانی و مکمل و عضو پیوسته و سخنگوی انجمن علمی ترویج تغذیه با شیر مادر ایران و هیئت مدیره انجمن علمی مامایی ایران در خصوص اهمیت تغذیه با شیر مادر، گفت: شیر مادر بافت زندهای است که از آن به عنوان خون سفید یاد میشود و اهمیت تغذیه نوزاد با شیر مادر واقعیتی است که طب ایرانی و نیز طب رایج تأکید و توجه خاصی بدان دارند، به همین دلیل دوران شیردهی به نوزاد همانند دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد. حکمای بزرگی، چون شیخ الرییس ابوعلی سینا، شیرمادر را تنها تغذیه مقبول برای نوزاد دانسته و تدابیر لازم پیش، حین و پس از تولد نوزاد را ارائه کرده اند.
عضو هیئت علمی دفتر طب ایرانی و مکمل افزود: یکی از عوامل مهم موفقیت در شیردهی انجام زایمان به صورت طبیعی است؛ چون از همان ابتدا مادر و نوزاد در ارتباط نزدیک با هم هستند که مهمترین عامل موفقیت در شیردهی به شمار میرود، در حالی که در زایمان غیرطبیعی ممکن است این تماس پوستی و نزدیک مادر و نوزاد انجام نشود و یا در ۲۴ ساعت اول از شیرخشک استفاده شود که یکی از فجایعی است که ما با آن روبرو هستیم و اغلب موجب بستری نوزادان در اثر افزایش احتمال زردی نوزاد میشود و نیاز به آموزش و آگاهی دادن به مادران بیش از پیش احساس میشود.
گلبنی با بیان این که شیردهی برای مادر نیز فواید زیادی در پی دارد، تصریح کرد: شیردهی علاوه بر آن که حس عاطفی بین مادر و کودک را افزایش میدهد، باعث میشود تا مادران پس از زایمان کمتر دچار افسردگی شوند، آمار ابتدا به سرطان پستان و تخمدان و خونریزیهای پس از زایمان را کاهش داده و سبب کاهش وزن مادر و در واقع شیردهی جزء اصلی فرآیند بازگشت مادر به شرایط زمان قبل از بارداری است.
عضو پیوسته و سخنگوی انجمن علمی ترویج تغذیه با شیر مادر با اشاره به برخی باورهای غلط در خصوص شیرمادر و کافی نبودن آن برای تقویت نوزاد، تاکید کرد: این باورها کاملا اشتباه است و شیر مادر بهترین و کاملترین تغذیه برای نوزاد است. در حالی که شیرخشک، شیر گاو هیدرولیزه شده است که اصلاً مناسب رشد و تکامل نوزاد نیست و مادرانی که به هر دلیلی قادر به شیردهی نباشند، میتوانند با مراجعه به بانکهای شیر دانشگاههای علوم پزشکی کشور (۱۲ بانک شیر) اقدام به تهیه شیر کنند.
گلبنی ادامه داد: طبق آمارها تقریبا ۹۵ درصد مادرها امکان شیردهی به نوزاد را دارند و تنها ۵ درصد به دلیل برخی بیماریها امکان شیردهی ندارند و نیاز است که با مراقبت، حمایت جامعه و آموزشهای لازم که توسط ماماها به مادران داده میشود تغذیه با شیرمادر را ترویج کنیم.
وی با اشاره به این که شعار امسال نگاهی نو به شیردهی مادران شاغل، محل کار و جامعه است، عنوان کرد: تاکید جهان به ایجاد محیطهای کار دوستدار شیردهی مادر و کودک است که دارای اتاقهای مادر به همراه یخچال برای نگهداری شیر است، همچنین سیاستهای کشور در حوزه جمعیت؛ انتظار میرود تا مسئولین حوزه سلامت به این نکته مهم توجه داشته باشند که محیطهای کار باید همسو با ساختار خانواده باشد تا مادران دغدغه نگه داری و شیردهی به کودک خود را نداشته باشند.
گلبنی درخصوص تدابیر طب ایرانی در تغذیه مادر پس از زایمان، گفت: نقش غذا در تولید شیر بسیار مهم است، داشتن رژیم غذایی متعادل که در برگیرنده تمامی مواد مغذی باشد میتواند به عملکرد بهتر سلولها و تولید و ترشح شیر کمک کند. در این دوران مادر میتواند با خوردن سبزیجات بخارپز شده، گوشتها و میوه و آب میوه در کنار آش جو و سوپ جو، جوانهها، شیربرنج و حریره بادام و مغزها نیازهای تغذیهای بدن خود را جبران کند.
عضو هیات علمی دفتر طب ایرانی و مکمل تصریح کرد: به گفته پزشکان متخصص طب ایرانی برخی گیاهان مانند زیره، بابونه، شنبلیله، کنجد، سیاه دانه در افزایش شیر بسیار موثرند و میتوان پس از پایان هفته دوم زایمان مورد استفاده قرار گیرند. همچنین برخی غذاها و خوراکیها همچون شیر، شیر برنج، فرنی، حریر بادام، شیر بادام، تخم مرغ، گوشت گوسفندی، گوشت پرندگان، مرغ یا جوجه مرغ، آبگوشت، عصاره گوشت، نخودآب، شیره انگور، انگور، انجیر، مویز، بادام، پسته، فندق، انواع سوپ و آش می تواند به افزایش شیرمادر کمک کند.
وی ادامه داد: در گذشته از رازیانه به منظور افزایش شیر استفاده میشد، اما مقالات نشان میدهند به دلیل احتمال تشنج مادر خوردن این گیاه به خصوص در مقادیر زیاد نباید توصیه شود.