رضا اسدیفرد گفت: سال ۱۴۰۱ که شروع دومین دهه گفتمان دانشبنیان در کشور و چهارمین دوره معاونت علمی و فناوری بود از سوی مقام معظم رهبری سال دانشبنیان نامگذاری شد. در همین سال، یک اتفاق مهم دیگر یعنی تصویب قانون جهش تولید دانشبنیان محقق شد؛ قانونی مترقی و جامع که یکی از تحولات مهم در عرصه پیشبرد اقتصاد دانشبنیان به شمار میرود.
وی، تحول زیستبوم دانشبنیان پس از یک دهه و بلوغ کمی و کیفی شرکتها را یکی از لازمههای تصویب و اجرای نظام جدید ارزیابی شرکتهای دانشبنیان دانست و افزود: یکدهه اجرای قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، موجب شد که کشور به تراز خوبی در رشد شرکتها برسد و آن نهال نوپای روزهای نخست، به یک درخت تنومند در عرصه اقتصاد تبدیل شود. اما با گذشت بالغ بر ۱۰ سال از آغاز این مسیر و رسیدن شرکتهای دانشبنیان به یک جرم و کیفیت مطلوب، لازم بود معاونت علمی نیز رویکرد، ساختار و شاکله جدیدی در ارزیابی، حمایت و ایجاد بسترها برای شکلگیری شرکتهای دانشبنیان ترتیب دهد.
به اعتقاد معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، دهه گذشته دهه ترویج، حمایت و کمک به توسعه شرکتهای دانشبنیان بود و دهه جدید، عصر نقش آفرینسازی شرکتهای دانشبنیان در زندگی مردم است. در رویکرد جدید ارزیابی و حمایت از شرکتها، میزان رشد، خروجیها، کارآمدی و اثرگذاری ملاک دانشبنیان بودن یک شرکت است و شرکتها هر چقدر بیشتر در این مسیر حرکت جدی داشته باشند، به میزان بیشتری از حمایتها برخوردار خواهند بود.
اسدیفرد با بیان اینکه فرآیند ارزیابی شرکتهای دانشبنیان مبتنی بر نظام جدید ارزیابی و حمایت در گام نخست و به صورت پایلوت از طریق پنج پارک علم و فناوری توانمند، آغاز میشود، ادامه داد: در سازوکار قبلی ارزیابی شرکتها، عمده تمرکز بر روی فرآیند و سطح فناوری توسعه محصول بود و برای احزار دانشبنیان شدن باید بیش از حد وارد فعالیتهای شرکتها میشدیم؛ اما در دوره جدید با معیارهایی متناسب با اثرگذاری و کارآمدی شرکتها، سطح دانشبنیان بودن سنجیده میشود. مثلاً وقتی تعداد ۱۰ فارغالتحصیل دکتری در یک شرکت اشتغال دارند و روی یک موضوع خاص کار میکنند، یا مثلاً روی یک ماده مؤثر و راهبردی که از میانگین سطح فناوری کشورفراتر است و نیازی را رفع میکند تحقیق و توسعه انجام میدهند، نشانههای خوبی از دانشبنیان بودن آن شرکت را میتوان احصاء کرد.
معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان ادامه داد: تلاش میکنیم ایجاد شرکت نوپا را تسهیل و زمینه را برای توسعه شرکتهای دانشبنیان نوآور و فناور بیش از پیش فراهم کنیم.
اسدی فرد با اشاره به تقسیم بندی شرکتهای دانشبنیان در سه گروه نوپا، نوآور و فناور در قالب نظام جدید ارزیابی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان ادامه داد: در این دستهبندی جدید، شرکتهای دانشبنیان نوپا حداقل یک محصول در مقیاس نمونه آزمایشگاهی مطابق با فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان، ارائه میکنند و بدون اظهارنامه مالیاتی آخرین سال مالی یا دارای درآمد عملیاتی کمتر از ۵۰ میلیارد ریال هستند.
وی درباره تعریف شرکتهای دانشبنیان نوآور توضیح داد: شرکتهای دانشبنیان نوآور، دارای درآمد عملیاتی بیش از ۵۰ میلیارد ریال در اظهارنامه مالیاتی آخرین سال مالی خود بوده و دارای حداقل یک محصول دانشبنیان هستند، همچنین سهم فروش کالاها و خدمات دانشبنیان این شرکتها از فروش کل شرکت کمتر از ۵۰ درصد است.
معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان با اشاره به شرط برخورداری از سهم بالای ۵۰درصد محصولات دانشبنیان از درآمد یک شرکت برای این که دانشبنیان فناور تلقی شود ادامه داد: شرکتهای دانشبنیان فناور، علاوه بر این شاخصه، باید حداقل ۱۰ نفر نیروی بیمه شده تمام وقت و دارای درآمد عملیاتی بیش از ۵۰ میلیارد ریال در اظهارنامه مالیاتی آخرین سال مالی خود باشند.
با رشد شرکتهای دانشبنیان فناور تلاش داریم ابرشرکتهای فناور را تعریف کنیم که البته همین الان ۷۰ تا ۸۰ شرکت دانشبنیان ما فروشی بالای ۱۰۰میلیارد تومان در سال دارند.
اسدی فرد با بیان اینکه شرکتهای دانشبنیان بر مبنای نظام رتبهبندی سالانه تعریف شده ذیل نظام جدید ارزیابی، در معیارهای رشد صادرات، فروش و حل مسائل جامعه با یکدیگر رقابت میکنند، ادامه داد: در دسته بندی بر اساس نظام ارزیابی جدید، بیش از ۵۷۰۰ شرکت شامل ۸۰ درصد از شرکتها در دستهبندی نوپا، ۱۳ درصد شامل ۱۱۷۴ شرکت در دسته نوآور و ۵۹۳ شرکت با سهمی ۷درصدی از کل دانشبنیانها در دسته دانشبنیان فناور قرار میگیرند. به تبع این دستهبندی جدید شرکتها در کارتابل خود تغییراتی را مشاهده میکنند که فرصت لازم برای رفع ابهامها و تکمیل اطلاعات در اختیارشان قرار خواهد گرفت.