حجتالاسلام محسنیاژهای، رئیس دستگاه قضا طی سخنانی در نشست با اعضای شورای عالی استانها، ضمن اشاره به ظرفیتهای قانونی بالای نهاد شوراها در کشور، اظهار کرد: شوراها در کشور ما به موجب قانون اساسی و قوانین موضوعه از ظرفیتها و اختیارات بالایی برخوردارند، اما متأسفانه از این ظرفیتهای عظیم به طور کامل استفاده نشده است لذا شورای عالی استانها باید همت خود را متمرکز بر احیا و تقویت این ظرفیتها و اختیارات کند؛ شورای عالی استانها نهادی است که میتواند مستقیماً لایحه به مجلس ارائه دهد؛ شوراها میتوانند بر پیشبرد همه امورات اعم از اقتصادی، عمرانی، فرهنگی و اجتماعی در حوزه اختیاراتشان نظارت کنند؛ شوراها اختیار نظارت دارند تا اجازه ندهند حتی با وضع قوانین و آیین نامهها و دستورالعملها، حق مردم ضایع شود و تبعیضی رخ دهد؛ اینها ظرفیتها و اختیارات قابل توجهی است؛ باید آنها را احیا کرد؛ شما در شورای عالی استانها در راستای همین امور، مسئولان کشور را به صف کنید.
رئیس دستگاه قضا افزود: ضرورت دارد امر آموزشدهی و آگاهیبخشی را هم برای مردم که میخواهند اعضای شوراها را با آرای خود برگزینند و هم برای نامزدهای شوراها، تقویت کرد؛ در این امر خطیر نیز شورای عالی استانها میتواند نقشآفرینی اثربخش داشته باشد؛ شاید نیاز به وضع قانون باشد تا نامزدهای شوراها قبل از نامزدی به میزانی معین نسبت به اختیارات و وظایف قانونی شوراها، اطلاع و آگاهی پیدا کنند و سازوکاری ایجاد شود که برای منتخبان شوراها، دریافت آموزشهای مربوطه، الزامی باشد.
رئیس عدلیه با اشاره به مرجع تصمیمگیر درخصوص انتخابات شوراها، گفت: مجلس تصویب کرد که «هیئت نظارت بر انتخابات شوراها» مرجع تصمیمگیرنده درخصوص انتخابات شوراها و شکایات نامزدها باشد؛ اما شورای نگهبان این مصوبه را مغایر با قانون اساسی دانست؛ وقتی موضوع در کمیسیون قضایی مجمع تشخیص مطرح شد من از این نظریه دفاع کردم که «هیئت نظارت بر انتخابات شوراها» مرجع تصمیمگیرنده باشد؛ در کمیسیون قضایی مجمع تشخیص برخی اعضا از این موضع من تعجب کردند و گفتند؛ شما بهعنوان یک شخصیت قضایی باید مدافع این نظریه باشید که شکایات نامزدهای شوراها در «دیوان عدالت اداری» بهعنوان یکی از زیرمجموعههای قوه قضاییه مطرح شود؛ اما من در آنجا دلایل خود را تشریح کردم و اعلام داشتم که به موضوعات و مسائل کشور نگاه بخشی ندارم بلکه منافع و مصالح کشور و مردم را در نظر میگیریم لذا معتقدم؛ وصول شکایات نامزدهای انتخابات شوراها در دیوان عدالت اداری و فرایندهایی که به تبع آن، از حیث ابطال انتخابات در برخی حوزهها ایجاد میشود، به لحاظ ظرف زمانی به نسبت طولانی، مشکلاتی را حادث میکند.
اژهای اظهار کرد: ضرورت دارد کارگروهی مشترک میان قوه قضاییه به مسئولیت معاون سیاسی رئیس دستگاه قضا و رئیس شورای عالی استانها با عضویت سایر اشخاص مربوطه تشکیل شود تا این کارگروه با تعیین اولویت و زمانبندی به احصا و رفع مسائلی بپردازد که در حوزههایی از جمله «دیوان عدالت اداری»، «سازمان بازرسی» و ... میان شوراها و عدلیه، وجود دارد.
رئیس قوه قضاییه در پایان به اعضای شورای عالی استانها توصیه کرد: مقوله فرهنگسازی پیرامون اهمیت شوراها را جدی بگیرید؛ نه تنها بسیاری از آحاد مردم حتی بسیاری از مسئولان در بخشهای مختلف نسبت به اختیارات و وظایف شوراها بیاطلاع هستند؛ لذا باید این نقیصه برطرف شود.
رئیس دیوان عدالت اداری: برای تصویب طرح مربوط به کمیسیون ماده ۱۰۰ در مجلس همافزایی شود
پیش از سخنان رئیس دستگاه قضا، حجتالاسلام مظفری؛ رئیس دیوان عدالت اداری طی سخنانی با اشاره به وظایف شوراهای اسلامی شهر و روستا در زمینه آسیبشناسی مسائل اجتماعی، سیاسی و تقنینی مرتبط با شهر و ستا، اظهار کرد: در صورت آسیبشناسی شوراهای اسلامی شهر و روستا پیرامون ساختوسازهای بیضابطه و غیرمجاز در کشور و ارائه راهکارهای پیشگیرانه در این مقوله و اجرای دقیق آنها، جلوی بسیاری از این ساخت و سازها گرفته خواهد شد.
وی در ادامه خواستار همافزایی و همکاری حداکثری اعضای شورای عالی استانها با نمایندگان مجلس در زمینه بررسی و تصویب طرح مربوط به کمیسیون ماده ۱۰۰ در مجلس شورای اسلامی شد.
سروری رئیس شورای عالی استانها نیز در این جلسه ضمن قدردانی از رویکردهای جدید و امیدآفرین قوه قضاییه در دوره تحول و تعالی، اظهار کرد: ما در شوراهای اسلامی شهر و روستا این تغییر و تحول دستگاه قضایی را کاملاً میبینیم و حس میکنیم.
وی با بیان اینکه امروز قوه قضاییه به یک قوه میدانی تبدیل شده و برای برطرف کردن مشکلات و مسائل مردم و کشور در میدان حضور پیدا میکند، گفت: حضور بدون واسطه معاونان رئیس دستگاه قضا در کانونهای اجتماعات مردمی نظیر مساجد و استماع مسائل آنها و صدور دستورات مقتضی در چارچوب قوانین برای گرهگشایی از مشکلاتشان، سبب شده که امروز مردم احساس کنند قوه قضاییه از خود آنهاست.
سروری تصریح کرد: قوه قضاییه که همواره طی مدت گذشته در مقام سوالکننده و مطالبهگری قرار داشت، امروز به یک قوه نقدپذیر شده و این تحول عظیم برای همگان مغتنم است.
وی افزود: تمرکز قوه قضاییه بر رسیدگی سریع و دقیق به پروندههای کثیرالشاکی و حل مشکلات افراد درگیر در این پروندهها، یکی از اقدامات بسیار مهم عدلیه در دوره تحول و تعالی قضایی است که متأسفانه طی چهار دهه گذشته از آن غفلت شده بود؛ همچنین همکاری دستگاه قضا با دولت در موضوع رسیدگی به پروندههای فرارهای مالیاتی و برخوردهای قاطعانهای که در این زمینه صورت گرفت، جای قدردانی فراوان دارد.
وی در ادامه سخنان خود، شوراهای اسلامی شهر و روستا را سرمایههای اجتماعی کشور دانست و گفت: اینکه ۱۲۶ هزار نفر از اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا با رأی مستقیم مردم مسئولیت میگیرند، سرمایه عظیمی است که باید حداکثر استفاده از این ظرفیت در حوزههای مختلف اجتماعی صورت گیرد.
وی همچنین به بیان نقطه نظرات خود در خصوص برخی برخوردهای قضایی با تعداد معدودی از اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا پرداخت و گفت: ما خواستار آن هستیم که پروندههای قضایی اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا، تا زمانی که به مرحله اثبات جرم نرسیدهاند، رسانهای نشوند.
سروری همچنین خواستار ایجاد کمیتهای مشترک فیمابین قوه قضاییه و شورای عالی استانها برای انجام آسیبشناسی در حوزههای مختلف شهری و روستایی شد و گفت: شورای عالی استانها در حوزههای مربوط به گسترش عدالت در جامعه، احیای حقوق عامه و مبارزه با فساد، میتواند تعامل سازنده و اثرگذاری با دستگاه قضایی داشته باشد و لازم است که این ظرفیت به نحو شایسته استفاده شود.
وی با تاکید بر این نکته که به صِرف برخوردهای سلبی، فساد در جامعه ریشهکن نمیشود، گفت: برای ریشهکن کردن فساد در جامعه نیازمند آن هستیم که فرآیندها را اصلاح کنیم و شورای عالی استانها آماده است تا با همکاری دستگاه قضا، در راستای اصلاح فرآیندهای فسادزا اقدامات مقتضی را به عمل بیاورد.