محمدمهدی اسماعیلی در نخستین جلسه شورای سیاستگذاری همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» که روز یکشنبه -۱۸ تیر- در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، با اشاره به نگاه ویژه دولت و وزارت فرهنگ به امر مسجد تاکید کرد: دولت انقلابی و مردمی تعریفی روشن از ارتباط با مسجد را پیگیری می‌کند.

وی با تاکید بر این‌که انقلاب اسلامی در بستر مساجد به پیروزی رسید، افزود: با بررسی نقش بزرگانی، چون آیت‌الله بروجردی، مشاهده می‌کنیم که ایشان شبکه بزرگ و به هم پیوسته روحانیت و مساجد را در شهر‌های مختلف به عنوان نرم‌افزار انقلاب تامین کردند. انقلاب امام خمینی (ره) روی این شبکه رشد کرد و به همین خاطر است که امام (ره) فرمودند: «مسجد‌ها سنگر است، سنگر‌ها را حفظ کنید.»

رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» تصریح کرد: فعالیت موفق مساجد در تاریخ انقلاب موضوعی است که اهمیت تجربه‌نگاری برای دستیابی به یک الگو را نمایان می‌سازد. مساجدی که نام هر یک از آن‌ها با بزرگانی، چون آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله مهدوی کنی، آیت‌الله مطهری و رهبر معظم انقلاب گره خورده است. بر این اساس همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» باید علاوه بر آورده آکادمیک، از آورده‌های تجربه نگاری بهره‌مند شود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: دستیابی به نقش دستگاه‌های حاکمیتی در مساجد، نیازمند کار‌های عمیق و ماندگاری است که قابلیت تبدیل به تصمیمات اجرایی را داشته باشد.

اسماعیلی تصریح کرد: دولت همان گونه که وظایف دستگاه‌ها در حوزه قرآن را در انتظار تصویب دارد و در روز‌های گذشته، «مسجدمحوری» را به عنوان یک حکم مستقل در برنامه هفتم توسعه لحاظ کرد، آمادگی دارد تصمیمات اجرایی برآمده از همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» را بررسی و تصویب کند.

وزیر فرهنگ با بیان این‌که هسته سخت انقلاب در مساجد و نماز‌های جمعه حضور می‌یابند، گفت: شهدای انقلاب اسلامی در مساجد تربیت شدند و از مساجد برآمدند.

وی با تاکید بر لزوم توجه ویژه مساجد به نوجوانان ادامه داد: امروز موسیقی و بازی‌های رایانه‌ای جایگاه‌های نخست مصرف فرهنگی نوجوانان را به خود اختصاص داده، از این‌رو باید رویکرد‌های جذب نوجوانان به مساجد را مورد توجه قرار داد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به آسیب‌شناسی تحولات فرهنگی پس از جنگ تحمیلی تصریح کرد: اختلال و آسیب در فرهنگ انقلاب زمانی رخ داد که برنامه‌ریزی‌های فرهنگی از مساجد فاصله گرفت و مساجد از محوریت خارج شد.

رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» با اشاره به اجتماع بی‌نظیر مردم تهران و شهرستان‌ها در جشن میهمانی عید غدیر، ضمن تقدیر از دست‌اندرکاران این جشن گفت: این اجتماع، بیعت مجدد مردم با مکتب غدیر بود.

وزیر فرهنگ با بیان این‌که اجتماع گسترده مردم نمایانگر عمق دینی جامعه ما بود، یادآور شد: این جشن با حضور میلیویی مردم به حماسه‌ای بزرگ تبدیل شد و به مثابه خونی تازه در رگ‌های جامعه بود.

تشکیل کرسی مسجدپژوهی در وزارت فرهنگ

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست با اشاره به شکل‌گیری کرسی مسجدپژوهی در این پژوهشگاه گفت: شعار محوری «بازگشت به مسجد» در دولت و وزارت فرهنگ موجب شد پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات پژوهش‌های مسجدمحور را با تمرکز بیشتری پیگیری کند که یکی از نتایج آن برگزاری همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» است.

قاسم زائری با بیان این‌که همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» بهمن امسال برگزار می‌شود افزود: همایش با ایده محوری «مسجد اجتماعی» مقالات پژوهشگران را گردآوری خواهد کرد.

حق مساجد ادا نشد

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی هم در این جلسه با یادآوری سخنانی از امام خمینی (ره) که «مرکزیت مسجد به محراب آن است و محراب هم محل حرب»، گفت: براساس نقل آیت‌الله صافی از احمد عسکری کرمانشاهی از تشرف خدمت امام عصر (عج)، حضرت وقتی محل ساخت مسجد امام حسن مجتبی (ع) را مشخص می‌کنند، می‌فرمایند: «یکی از عزیزان فاطمة‌الزهرا (س) در اینجا به زمین افتاده و شهید شده است. من خط کشیده‌ام، اینجا می‌شود محراب.»

حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی افزود: بر اساس این نکته، جایگاه مسجد چنان که شایسته است در اذهان جا نیفتاده است. ما از مساجد، بهای بسیار گرفتیم. اما حق مساجد را ادا نکردیم و این دین همچنان بر گردن ماست.

اهمیت تجربه‌نگاری مساجد

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز در این نشست با اشاره به برپایی همایش ملی «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» گفت: دستیابی به رهیافت و سیاست از این همایش، نیازمند تمرکز پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و دبیرخانه همایش بر محور‌های اصلی‌تر نقش اجتماعی مساجد است.

حجت‌الاسلام محمد قمی با یادآوری تجربه موفق مساجد در انقلاب اسلامی گفت: تجربه‌نگاری فعالیت مساجد موفق و تعیین شاخصه‌های اصلی احیای مساجد، می‌تواند در بسط الگو‌های تاثیرگذار راهگشا باشد.

گفتنی است، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، علیرضا زاکانی شهردار تهران، میثم لطیفی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان امور اداری و استخدامی، حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، علیرضا معاف معاون قرآن و عترت، وحید جلیلی قائم‌مقام رئیس سازمان صدا و سیما در امور فرهنگی، حجت‌الاسلام سید مهدی خاموشی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، حجت‌الاسلام سعید مهدوی کنی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، علی انتظاری رئیس و عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، حجت‌الاسلام کمال خداداده رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور، سید مجید امامی دبیر شورای فرهنگ عمومی و حجت‌الاسلام حمید پارسانیا دبیر علمی این همایش، اعضای شورای سیاستگذاری همایش «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» اعضای شورای سیاستگذاری همایش «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» را تشکیل می‌دهند.