تبلیغات سینی غذای رستوران‌ها و فست فودی‌ها، بیش از هر زمان دیگری در فضای‌مجازی و بیلبورد‌های شهری به چشم می‌خورد. همه آن‌ها هم طوری قیمت‌گذاری شده‌اند که وسوسه‌برانگیز به حساب می‌آیند. با خرید یک سینی غذا، افراد با سلایق مختلف غذایی می‌توانند کنار هم بنشینند و غذای‌شان را میل کنند، اما این سینی‌های غذا، مخالفانی هم دارد. در پرونده امروز زندگی سلام، علاوه بر روایت نظر مخالفان و موافقان، نظر یک کارشناس تغذیه را هم درباره خوردن چندین غذا با هم پرسیدیم. با ما همراه باشید.

از ۵۰ تا ۸۰۰ هزار تومان به بالا
انواع سینی غذا شامل صبحانه، ناهار، شام، سنتی، فست‌فودی و ... در منوی رستوران‌ها به چشم می‌خورد که قیمت‌های شان متفاوت است
سینی‌های غذا به چند دسته تقسیم می‌شوند. یک دسته‌بندی درباره وعده غذایی است، مثلا سینی صبحانه، ناهار و شام. یک سری به نوع غذا بستگی دارد، ایرانی، سنتی، فرنگی، فست فودی و... یک دسته‌بندی هم بنا به تعداد نفراتی است که از آن غذا میل می‌کنند.

سینی صبحانه
سینی ایرانی که همان نان و پنیر خودمان است با مربا و عسل و حلوا ارده و ... که نیمرو و املت و حتی عدسی، خوراک لوبیا و حلیم هم داخلش پیدا می‌شود و بسته به تعداد نفر، مقدارش تغییر می‌کند. قیمتش هم از حدود ۵۰ هزار تومان شروع می‌شود به بالا. سینی صبحانه که به انگلیسی معروف است معمولا سوسیس، کالباس، تخم‌مرغ، خوراک لوبیا، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، قارچ و... دارد.

قیمت این سینی هم بنا به تعداد و البته محل فروش آن از حدود ۱۵۰ هزار تومان به بالاست. یک نوع سینی صبحانه فرانسوی هم داریم که ساده‌تر است و بر پایه نان و شیرینی‌های مختلف مانند کروسان، تست، تارتین و... با املت‌های مختلف است و این هم از حدود ۱۵۰ هزار تومان به بالا قیمت دارد. یک نوع سینی صبحانه آمریکایی هم در رستوران‌ها و کافه‌ها ارائه می‌شود که تقریبا مخلوطی از همه صبحانه‌هاست، یعنی انواع تخم‌مرغ‌ها، سوسیس، مربا‌ها و ... به اضافه پنکیک، وافل، آب‌میوه و ... طبیعتا قیمتش هم گران‌تر است و از حدود ۱۸۰ هزار تومان به بالا ست.

سینی ناهار
داخل این سینی معمولا غذا‌های ایرانی است. شامل انواع کباب‌ها (لقمه، جوجه، برگ، شیشلیک و...)، خورشت‌ها (قرمه‌سبزی، قیمه، فسنجان و...)، خوراک (گوشت، رولت، مرغ، کوفته، دلمه و...) که کنارش پلوی ساده، باقالی‌پلو و ته‌دیگ هم قرار می‌گیرد. به اضافه مخلفاتی مانند ماست، زیتون، ترشی، نوشیدنی و... در بعضی منو‌ها پیش‌غذا‌هایی مانند سوپ، میرزاقاسمی، کشک و بادمجان و ... هم روی این حساب می‌شود. بسته به تعداد نفرات از ۲ نفر به بالا هم قیمت‌ها فرق می‌کند. مثلا یک سینی غذای ممتاز ۴ نفره در یک رستوران خوب مشهد، شامل چلولقمه، چلوجوجه، چلومرغ، ته‌چین شویدپلو با گوشت و خورشت قیمه حدود ۶۰۰ هزار تومان قیمت دارد یا یک سینی ویژه ۳ نفره را که در آن چلوماهیچه گوسفندی، چلوکباب وزیری، ته‌چین، شوید پلو با گوشت و خورشت قرمه‌سبزی باشد، حدود ۷۵۰ هزار تومان با شما حساب می‌کنند. البته سینی معمولی دو نفره با قیمت ۲۵۰ هزارتومان هم که فقط کباب، جوجه و یک مدل خورشت داشته باشد، پیدا می‌شود.

سینی غذای شام
غذا‌های فرنگی یا فست‌فودی هم معمولا برای شام سفارش داده می‌شود. در آن انواع پیتزاها، ساندویچ‌ها، سوخاری‌ها و بشقاب داغ‌ها به اضافه سیب‌زمینی، قارچ، پیاز سوخاری و انواع سالاد، سس و نوشیدنی یافت می‌شود. تنوع این سینی غذا بیشتر است، چون انواع غذا‌های فست‌فودی، گوشتی، مرغی، دریایی، کباب ترکی، خمیری (پیراشکی)، پاستا، لازانیا، رژیمی، گیاهی و... حتی سمبوسه و فلافل را شامل می‌شود و تنوع قیمتی و البته اندازه‌های مختلفی هم دارد. مثلا یک سینی فست‌فودی ۳ نفره شامل ۴ تکه فیله مرغ، یک همبرگر، یک پیتزا، نان و سیب‌زمینی فراوان با چند مدل سس حدود ۳۰۰ هزار تومان قیمت دارد. مزیت این سینی‌ها در این است که با کم و زیاد کردن یک یا چند آیتم، قیمت آن اقتصادی‌تر هم می‌شود!

ژانر محبوب سینی غذا
موافق‌های سینی‌غذا در دفاع از آن چه دلایلی دارند؟
فرزانه شریفی/ روزنامه‌نگار
سینی‌های غذا در کنار کاستی‌های خود نکات مثبتی هم دارند که همان موارد آن‌ها را به یک ژانر محبوب غذایی در سال‌های اخیر تبدیل کرده‌است. طوری که حتی بعضی‌ها صرفا به خاطر تجربه این سینی غذا همه اعضای خانواده یا دوستان‌شان را جمع‌می‌کنند و از طرفی رستوران‌ها برای جلب مشتری بیشتر سعی‌می‌کنند سینی‌های متنوع‌تر و مقرون به‌صرفه‌تری ارائه کنند تا از رقبای خود عقب‌نمانند. در این مطلب می‌خواهیم از دلایلی بگوییم که باعث شده‌است این سبک سروغذا در بین مردم پرطرفدار شود.

همه سلیقه‌ها، همه ذائقه‌ها
با خانواده ۴ نفره یا یک جمع چندنفره به رستوران رفتید. می‌خواهید غذا سفارش‌بدهید، اما بچه کوچک‌تر دلش جوجه‌کباب می‌خواهد، بچه بزرگ‌تر کباب‌کوبیده و همسرتان هم دلش لک‌زده برای یک ته‌چین مرغ و بادمجان. از طرفی می‌دانید هیچ‌کدام نمی‌توانید یک پرس کامل پلو را تمام‌کنید. حتی شاید در جمع‌تان پدر و مادر هم حضور داشته‌ باشند و دوست دارند یک خورشت هم کنار غذا باشد. ممکن است در جمع یک نفر رژیم داشته‌ باشد و تنها بخواهد در حد چندقاشق از غذا بخورد. سینی غذا در این‌طور مواقع به کمک‌تان می‌آید، هم می‌توانید غذا‌های بیشتری را امتحان‌کنید، هم سلیقه و نظر همه را با وجود رنج سنی متفاوت در نظرگرفته‌اید و به این شکل می‌توانید درکنار جمع خوش‌بگذرانید.

صرفه اقتصادی
تعارف که نداریم! سینی‌های غذا از نظر اقتصادی برای یک خانواده یا جمع دوستانه و حتی بعضی مهمانی‌ها به صرفه است. اگر قرار باشد همه غذا‌های موجود در سینی را جداگانه تهیه‌ کنید شاید مقدار غذای بیشتری داشته‌باشید، اما به احتمال زیاد باید هزینه بیشتری بپردازید. با انتخاب سینی غذا کمتر اسراف می‌کنید و غذا‌ها هم کمتر دست‌خورده می‌شوند. همیشه غذای باقی‌مانده خود را به خانه بیاورید تا این دورریز به صفر برسد.

یک مهمانی بی‌دردسر‌
می‌خواهید برای خانواده یا جمعی از دوستان، همکاران و... یک مهمانی خودمانی برگزارکنید. جمع خودمانی ا‌ست، دوست‌دارید همه دور هم باشند و می‌خواهید غذا را از بیرون سفارش بدهید. جمع به دو بخش تقسیم شده‌است، بعضی‌ها اهل خوردن غذا‌های سنتی هستند و بعضی فست‌فود را ترجیح‌می‌دهند. حتی اگر سلیقه همه فست‌فود باشد باز در انتخاب نوع غذا به مشکل می‌خورید. به همین دلیل کار را با یک سینی فست‌فود در کنار سینی غذای سنتی تمام می‌کنید. سفره متنوع و پررنگ و لعاب است، مهمانی به خوبی پیش‌می‌رود، به احتمال زیاد مانده غذا‌ها کمتر از حالت معمولی ا‌ست و میزبان هم از این که همه وقت خود را در روز مهمانی و روز‌های قبل از آن در آشپزخانه نگذرانده‌است، حس خوبی دارد.

تبدیل‌شدن به یک دورهمی
دیدید بعضی غذا‌ها مانند قرمه‌سبزی، آبگوشت یا حتی آب‌دوغ‌خیار همه اعضای خانواده یا دوستان را دور هم جمع‌می‌کند؟ شاید یکی از دلایلی که این غذا‌ها همیشه بیشتر به آدم‌ها می‌چسبد و طعم آن را برایشان دوست‌داشتنی خواهدکرد، همین دور هم جمع شدن‌ها باشد. یکی از دلایل محبوبیت سینی غذا همین است، همه را دور هم جمع می‌کند، بعضی‌وقت‌ها باعث می‌شود همه در یک سینی غذا بخورند، هوای یکدیگر را داشته‌باشند، ته‌دیگ را بین هم تقسیم‌کنند و حواس‌شان باشد غذا به همه برسد.

مزه را به خاطر بسپار
فودبلاگر‌ها با تبلیغات زیاد سینی‌های متنوع غذا که در هرکدام ترکیبی از چند غذاست ما را به این شکل خرید غذا ترغیب می‌کنند؛ اما چه اشکالی به این سینی‌های ترکیبی وارد است؟

سید مصطفی صابری/ روزنامه‌نگار
کافی است سری به اینستاگرام بزنید، بین هر چند تا پست که می‌بینید یک نفر ناغافل با هیجان می‌گوید: «ببینین چی براتون پیدا کردم، دوسیخ کوبیده، یک سیخ جوجه، دو تا خورشت انتخابی با ۴ پرس برنج ایرانی، فقط و فقط.» آن وقت است که ممکن است آب دهان تان را قورت دهید و بعد از کمی دودوتا چهارتا به این نتیجه برسید خرید یک سینی غذا چه سنتی شامل برنج، کباب و خورشت و چه فست فودی شامل مرغ سوخاری، پیتزا، برگر و... لااقل به نسبت خرید تک تک آن‌ها به صرفه‌تر است، اما این سینی‌ها واقعاً به صرفه هستند؟ راستش من با این سینی‌ها مخالفم، چرا؟

ترغیب کاذب شاید من و شمایی که در معرض این تبلیغ هستیم اصلاً برنامه‌ای برای رستوران رفتن یا سفارش غذا نداشته باشیم، اما وقتی جمع تک تک غذا‌های یک سینی می‌شود ۷۰۰ هزارتومان و به طور مثال قیمت سینی فقط ۶۳۰ هزار تومان است به خاطر ۷۰ هزار تومان قیمت کمتر، یک نیاز کاذب پیدا می‌کنیم و بی خیال برنامه ریزی مالی قبلی می‌شویم. بدتر این که شاید با خانواده از عهده صرف غذای سینی برنیاییم و برای وعده‌های بعد به منزل ببریم. این که یک غذا را بعد از اضافه ماندن ببریم تا بعداً میل کنیم خیلی هم خوب است؛ اما این که از ابتدا با این نیت برویم که یک غذا را برای چند وعده بگیریم به دلایلی خوب نیست که مهم ترینش اشکالات بهداشتی مربوط به گرم کردن بسیاری از غذاهاست.

 پس مزه اش چی شد؟ بهتر است برای لذت بردن از غذا یک طعم را در کنار پیش غذا و اشتهاآور‌های کنارش امتحان کنیم. اما وقتی سینی سفارش می‌دهیم عملاً لذتی که باید از خوردن غذا و به خصوص چشیدن مزه اش داشته باشیم منتفی می‌شود، چون چشیدن چند نوع طعم مختلف به صورت پشت سرهم، امکان درک بهتر مزه‌ها را کم می‌کند و در حقیقت مزه خاصی زیرزبان مان باقی نمی‌ماند.

سینی فست فودی را جدی بگیرید مقرون به صرفه بودن سینی‌ها به خصوص فست فودی‌ها ناشی از ارزان بودن مواد اولیه است. از طرفی گاهی برای تنوع می‌شود از یک فست فود پرکالری، چرب و... لذت برد، اما سفارش این سینی‌ها که به ظاهر اقتصادی معرفی می‌شوند برای خیلی‌ها تبدیل به عادت شده و مقدار بالایش هم فرد را به بیشتر خوردن ترغیب می‌کند. اصولاً ما آدم‌ها ترجیح می‌دهیم غذای داخل ظرف را تمام کنیم و فرقی نمی‌کند آن ظرف یک بشقاب ساده باشد یا یک سینی بزرگ.

 اصالت یک رستوران؟ پیش از این‌ها شهرت یک رستوران به غذای خاصی در منویش بود، اما حالا بیشتر رستوران‌ها ترجیح می‌دهند به جای افزایش کیفیت، روی اندازه غذا و به صرفه بودن آن تمرکز کنند. در چنین شرایطی، کیفیت پایین می‌آید و وقتی یک سینی متشکل از چند غذاست امکان این که یک غذای خاص رستورانی معروف شود هم از بین می‌رود و رقابت سابق برای کیفیت بهتر جایش را به روند فعلی می‌دهد و در این بین به جای کیفیت و به تبع آن تبلیغ نفس به نفس و رضایت مشتری، تبلیغ در اینستاگرام توسط یک بلاگر باعث رونق کار رستوران‌ها می‌شود که آن هم بدون اشکال نیست.

این سینی‌ها باعث  سیری کاذب می‌شوند
دکتر خدیجه رحمانی، متخصص تغذیه درباره  الگوی صحیح تغذیه و خوردن همزمان  چندین مدل غذا می‌گوید
مجید حسین‌زاده | روزنامه‌نگار
 پرطرفدار شدن سینی‌های غذا و این‌که آیا از نظر متخصصان تغذیه، میل کردن چندین غذا با هم توصیه می‌شود یا نه، بهانه‌ای شد تا نظر دکتر «خدیجه رحمانی»، متخصص تغذیه را در این باره جویا شویم. او در ابتدا می‌گوید: «اگر ما یک غذا را به میزان مناسب بخوریم و الگوی صحیح در آن رعایت شده باشد، از لحاظ تغذیه‌ای بیشترین فایده را برای بدن دارد. منظور از الگوی صحیح، این است که از هر چهار گروه اصلی در آن باشد».

یک بشقاب کامل غذا باید چه چیز‌هایی داشته باشد؟
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران ادامه می‌دهد: «چهار گروه اصلی یعنی هم از گروه نان و غلات در یک وعده غذایی باشد که یا نان است، یا برنج و سیب‌زمینی. تقریبا یک سوم بشقاب را باید این گروه بگیرد. از گروه پروتئین و گوشت هم در یک وعده باشد که شامل انواع گوشت‌هاست اعم از گوشت سفید یا قرمز، یا ماهی یا حتی تخم‌مرغ یا حبوبات به عنوان منبع پروتئین، اما این که این گوشت‌ها با هم به صورت ترکیبی یا به قول معروف قاطی‌پاطی میل شود، توصیه نمی‌شود. بخش دیگر غذای روزانه ما باید از لبنیات باشد که در کنار غذاها، معمولا ماست است که ترجیحا باید ماست پروبیوتیک باشد. گروه آخر هم سبزیجات است که باید بیش از یک سوم بشقاب از سبزیجات باشد که این سبزیجات، نصف آن باید پخته باشد و نصف آن سبزیجات خام. اگر هر سینی غذا این معیار‌ها را رعایت کرده باشد و این ۴ گروه را داشته باشد، می‌توانم بگویم که الگوی خوبی است و نیاز‌های تغذیه‌ای را برطرف می‌کند، اما اگر خارج از این باشد، مثلا چند مدل گوشت سفید و قرمز و ماهی داشته باشد، سرخ‌کردنی زیاد داشته باشد یا روغن آن زیاد باشد، قطعا این‌گونه غذا خوردن توصیه نمی‌شود».

وقتی معده خیلی زود سنگین می‌شود
«معمولا افراد وقتی از چنین سینی‌هایی غذا می‌خورند، چون دوست دارند که از همه طعم‌ها بچشند هم معمولا بیشتر از حد معمول می‌خورند و هم زودتر از حالت عادی احساس سیری می‌کنند». دکتر رحمانی با این مقدمه ادامه می‌دهد: «دلیلش این است که وقتی چندین غذا را با هم می‌خورید، معده احساس پری بیشتری می‌کند، خیلی زود سنگین می‌شود و شما احساس سیری کاذب می‌کنید در صورتی که هنوز نیاز‌های تغذیه‌ای شما برطرف نشده است. اشتباه بعدی این است که فرد تصمیم می‌گیرد یک چیزی بخورد تا این غذا را هضم کند و تمایل به مصرف نوشیدنی‌های گازدار پیدا می‌کند که خودش ضرر دارد».

این سینی‌های غذا پرکالری و عامل چاقی می‌شوند
به او می‌گویم، اما این سینی‌ها، انصافا خوشمزه و وسوسه‌کننده هستند که می‌گوید: «اتفاقا چند روز پیش با چند متخصص تغذیه حرف می‌زدیم و گفتم که متاسفانه هر چیز خوشمزه‌ای مضر است، اما این‌که آیا هر چیز خوشمزه‌ای، نیاز‌های تغذیه‌ای بدن را برطرف می‌کند، مسئله‌ای است که به آن توجه نمی‌شود. این سینی‌های غذا، چون پرکالری‌اند، در طولانی‌مدت موجب افزایش وزن می‌شوند. پس به هیچ عنوان توصیه مصرف مداوم این مدل غذا‌ها را ندارم، اما هر از گاهی اگر به ندرت یا تفننی استفاده شود، ایرادی ندارد».

منبع: روزنامه خراسان