مراسم گرامیداشت روز ملی ادبیات کودک و نوجوان با عنوان «در مسیر دانایی بر بال کتاب» در سالن غدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب برگزار شد.

از امروز مرحله اول طرح ارسال ۳ میلیون جلد کتاب به مراکز فرهنگی هنری کانون، کتابخانه‌های مناطق محروم و بازار نشر در سراسر کشور آغاز می‌شود و این روند تا هفته کتاب و کتابخوانی ادامه خواهد داشت.

در این طرح تعداد ۹۱ عنوان کتاب چاپ اول از تولیدات کانون و ۲۵ عنوان کتاب از سایر ناشران کودک و نوجوان که به تأیید کمیته کتاب کانون رسیده است به کتابخانه‌های کانون پرورش فکری در سراسر کشور ارسال می‌شود.

در این طرح، فرآیند تأمین کتاب به عنوان اصلی‌ترین موجودی مراکز فرهنگی هنری کانون از طریق چاپ کتاب‌های کانونی و خرید کتاب‌های مناسب از دیگر ناشران حوزه کودک و نوجوان آغاز شده و در مرحله اول آن ۸۴۵ هزار جلد کتاب آماده توزیع به مراکز فرهنگی هنری کانون پرورش فکری و کتابخانه‌های مناطق محروم سراسر کشور است.

برخی از این کتاب‌ها، برگزیده جایزه کتاب ماه و سال کانون هستند که کانون طبق تعهداتش نسبت به خرید و ارسال آن به استان‌ها اقدام کرده است.

فرهاد فلاح معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این مراسم گفت: آن چیزی که در کانون رقم می‌خورد حاصل فعالیت یک فرد و یک بخش نیست بلکه محصول مشورت، تلاش و همفکری همه بخش‌های کانون است.

وی افزود: ارسال کتاب‌ها شاید یک فرایند ساده باشد، اما اینکه چه کتاب‌هایی به دست کودکان و نوجوانان می‌رسد حاصل یک فرایند حساب شده و نرم افزار دقیق است. کمیته‌ای در این راستا ۴۰ سال است که فعالیت می‌کند و برترین کتاب‌ها در قالب کتاب جایزه مرغک معرفی می‌شود. 

فلاح با بیان اینکه بزودی فراخوان کتاب مرغک ۱۴۰۲ اعلام می‌شود و برگزیدگان کتاب مرغک ۱۴۰۱ هم معرفی می‌شوند، گفت: اگر کتابی به کتابخانه‌های کانون می‌رود پشتوانه کارشناسی دارد و متقن است.

فلاح گفت: غیر از جایزه کتاب مرغک که به صورت مرغک طلایی و نقره است، امسال برای اولین بار مرغک بلورین هم اهدا می‌شود که به ترجمه معکوس یعنی ترجمه از زبان فارسی به زبان‌های دیگر اختصاص دارد. 

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: تاکنون بررسی کتاب برای کتاب‌های شعر و داستان بود، اما از این به بعد تمام طیف کتاب‌ها بررسی می‌شود؛ در یک بررسی درخواست خانواده کتاب‌های مذهبی و علمی است که بر این اساس از امسال بررسی کتاب‌های مذهبی را داریم و جایزه ویژه مرغک برای آن را اهدا خواهیم کرد.

حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ادامه مراسم «در مسیر دانایی بر بال کتاب» گفت: همه فعالیت‌های کانون یا از کتاب شروع می‌شود یا همراه با کتاب است یا به کتاب ختم می‌شود. بخشی از خروجی‌های کانون یا نویسنده یا تصویرگر یا منتقد کتاب هستند. 

علامتی گفت: تا امروز ۳ هزار عنوان کتاب کودک و نوجوان در کانون چاپ کرده ایم. مجموع کتابخانه‌های در اختیار ما بیش از ۴۰ هکتار در ۳۲ استان است و باید سایر کتابخانه سیار و عشایری را هم به این حجم اضافه کرد. ما ۹ میلیون کتاب برای کودکان و نوجوانان داریم.

وی افزود: تا کنون برای هر دو دانش آموز یک کتاب داشته ایم و این عدد را امروز به ۱.۳ دهم می‌رسانیم و یکی از اهداف ما افزایش نرخ مطالعه در بین کودکان و نوجوانان بوده است و همکاران قبلی این رشد را دنبال کرده اند.

علامتی گفت: افزایش نرخ مطالعه بین والدین در کودکان و نوجوانان اثر دارد. از امسال بحث خانواده را به سبد فعالیت‌های کانون اضافه کرده ایم. تقویت حس پژوهشگری جزو اهداف ماست و اقدام پژوهی را از بستر کتاب دنبال می‌کنیم. تقویت نویسندگی نیز از جمله فعالیت‌های مرکز آفرینش‌های هنری و ادبی است.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تاکید کرد: سطح توان خوانش بچه‌های عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از سایر کودکان بیشتر است. خوانش متون کهن در کانون مورد استقبال نسل جدید است و از برنامه‌های جدی ماست.

علامتی گفت: ۱۵۰ کتاب چاپ اول داریم و ۳۵۰ عنوان تجدید چاپ داشته ایم. البته این ۱۵۰ عنوان برای مراکز است و قابل فروش نیست، فروش کانون در نمایشگاه ۶۵ هزار جلد کتاب بوده و ۲۵ تا ۳۰ درصد ارزان‌تر از کتاب سایر ناشران است. 

وی افزود: در مجموع ۸۴۵ هزار جلد کتاب کودک و نوجوان به مراکز اعزام می‌شود و علاوه بر آن اسباب بازی و وسایل سرگرمی نیز به مراکز کانون ارسال خواهیم کرد و ۲۰۰ هزار جلد کتاب نیز به مناطق کمترخوردار و مراکز مردم نهاد اهدا می‌کنیم.

در ادامه این مراسم رضا مراد صحرایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به بازگشت خود از سفر حج گفت: من با آخرین پرواز به مکه سفر کردم و با نخستین پرواز نیز به کشور بازگشتم؛ چند نکته درباره کانون دارم، اما پیش از آن باید از آموزش و پرورش صحبت کنم، زیرا مسیر پیشرفت کشور از خیابان آموزش و پرورش می‌گذرد و هر دولتمردی که می‌خواهد به پیشرفت کشور فکر کند باید به آموزش و پرورش فکر کند.

صحرایی گفت: ما از مدرسه غفلت کرده‌ایم و مهم‌ترین ساختار و سازمان پیشرفت کشور، مدرسه است، ولی ما در برخی دوره‌ها از مدرسه غفلت کرده ایم و فراموش کرده ایم معلمان و مدیران، مسیر پیشرفت کشور را می‌سازند. وقتی درباره آینده حرف می‌زنیم مرکز ثقل آن، آموزش و پرورش و معلمان است؛ پس همه ساختار‌های آموزش و پرورش باید حول مدرسه بازتعریف شوند و برای تقویت مدرسه کوشش کنند.

همه ساختار‌های آموزش و پرورش باید حول مدرسه بازتعریف شوند 

وزیر آموزش و پرورش گفت: معلم روح آموزش و پرورش است و هیچ محدودیتی با «معلم خوب» مانع پیشرفت نیست؛ امروز بیش از ۱۱۵ هزار مدرسه داریم، رابطه مدارس با یکدیگر وقتی محقق می‌شود که سایر اجزا و سازمان‌های آموزش و پرورش مرتبط باشند و یک فرایند به نام تعلیم و تربیت ایران شکل بگیرد.

وی افزود: کلیدواژه «به مدرسه برمی‌گردیم» سخنی است که من در تمام صحبت‌های خود بر آن تاکید دارم؛ امروز زیرمجموعه‌های آموزش و پرورش باید به کانون وصل شوند تا مدارس از لحاظ فرهنگی پیشرفت کند. همه ما جمع کسانی هستیم که با کتاب زندگی می‌کنیم و آرامش ما وقتی است که با کتاب‌های‌مان هستیم؛ واقعیت این است کتاب در دنیای امروز تبدیل به کالایی در قشر خاص تبدیل شده است و وظایف حاکمیت‌ها این است که نگذارند که چنین اتفاقی بیفتد و ما وظیفه داریم که کتاب را فراگیر کنیم به خصوص در شرایطی که کتاب گران شده است.

وی با اشاره به این مطلب که کانون یک بازیگر مستقل در حوزه کودک و نوجوان نیست اظهار کرد: به دلیل آنکه خانه ما کوچک است چند سال نمی‌توانم کتابخانه بزرگی در منزل داشته باشم، اما در محل کار کتابخانه‌ای دارم و روزی دو ساعت از وقت خود را صرف خواندن کتاب می‌کنم.

ضرورت رساندن کتاب به دست همه کودکان و نوجوانان

صحرایی گفت: فضای مجازی جای کتاب را نمی‌گیرد، و کانون چند ماموریت مهم دارد که یکی از مأموریت‌های مهم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان علاوه بر تولید و اثرگذاری، رساندن کتاب به دست همه کودکان و نوجوانان است.

به گفته صحرایی، کانون باید روی تقویت هویت ملی و دینی کودکان و نوجوانان برنامه‌ریزی کند، خوشبختانه سراسر ادبیات ما هویت و غیرت است که باید روی آن کار کرد.

کار کانون رشد تفکر و تعقل بین کودک و نوجوان است

صحرایی گفت: نکته بعد امید و ایمان است که باید به آن توجه شود و کار سوم کانون هم رشد تفکر و تعقل بین کودک و نوجوان است.

وزیر آموزش و پرورش در ادامه به جایگاه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: کانون می‌تواند در تمام شش ساحت تربیتی کار کند. ضمن اینکه اقدام «کانون‌مدرسه» بسیار حرکت خوبی است که با ۲۰ هزار مدرسه شروع شد و باید ادامه‌دار باشد تا این طرح ملی شود.

تکامل هر انسان با کتابخوانی اتفاق می‌افتد

وی افزود: تکامل هر انسان با کتابخوانی اتفاق می‌افتد؛ کانون یک ظرفیت و الگو است و امیدواریم شاهد آن باشیم که زیرمجموعه‌های آموزش و پرورش با کانون ارتباط خوبی داشته باشند.

صحرایی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: امروز معاونت پرورشی، طرح کتابخانه کلاسی را اجرا می‌کند که درخواست داریم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این زمینه کمک کند. انتظار این است که شما برای ترویج قصه‌گویی کمک کنید و معلمان برای دانش‌آموزان قصه بگویند. نکته دیگر این است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تقویت سواد خواندن کمک کند چرا که در آزمون‌های تیمز و پرلز وضعیت ما خوب نیست.

وی افزود: درخواست داریم کانون موضوع مسابقات کتاب و کتابخوانی را در دست گیرد. همچنین انتظار می‌رود کتاب گلستان سعدی در برنامه آموزش برای کودکان و نوجوانان متناسب با سطح یادگیری آن‌ها اقدام شود.

به گفته صحرایی طرح کانون مدرسه باید به صورت ملی برگزار شود و کانون پرورش فکری نگاه ویژه‌ای به این طرح داشته باشد؛ همچنین کانون باید توجه ویژه‌ای به نقاط دوردست داشته باشد، زیرا وظیفه این نهاد میدان‌داری در بحث کتابخوانی است.

وزیر آموزش و پرورش گفت: معلم نامیرا است، زیرا تولید او هیچ‌گاه مرگ ندارد و کانون باید نخ تسبیح شود و همه ناشران و مراکز فرهنگی در تسبیح کانون باشند.