حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در «اجلاس معاونان بهداشت دانشکده‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی و مدیران شبکه شهرستان‌های مجری برنامه سلامت خانواده (پزشکی خانواده و نظام ارجاع)» در ستاد وزارت بهداشت، گفت: برنامه سلامت خانواده می‌تواند به عنوان یکی از برنامه‌های تحول ساز، بسیار مهم و تاثیرگذار برای نظام سلامت و جامعه باشد.

وی با بیان این که فاز اول اجرایی این برنامه در شهرستان‌های مختلف آغاز شده است، اضافه کرد: برای ۱۰ سال آیندۀ این برنامه هم از الان باید برنامه ریزی داشته باشیم. کما این که مشاهده می‌کنیم تمام معاونت‌های وزارت بهداشت درگیر این برنامه هستند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به این که برنامه‌های همه معاونت‌ها و سازمان‌های حوزه سلامت با اجرای کامل برنامه پزشکی خانواده دچار تغییر می‌شوند، اظهار داشت: همه باید با یک نگاه جدید وارد برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع شویم. برای همین ممکن است گاهی در اجرای فاز یک برنامه در برخی نقاط کشور دچار تاخیر شویم.

فرشیدی بیشترین درگیری برنامه را متعلق به فاز یک در سطح بهداشت دانست و بیان کرد: همزمان با بهداشت حوزه درمان در سطح دوم نیز درگیر برنامه سلامت خانواده است. حوزه آموزش و سازمان غذا و دارو نیز درگیر این برنامه شده اند.

ضرورت تغییرات در نظام آموزشی

وی ضرورت تغییرات در نظام آموزشی متناسب با برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع را مورد اشاره قرار داد و گفت: از دانشجویان تا سایر گروه‌ها اعم از پزشکان، پرستاران، داروسازان و تمام رشته‌های بهداشتی همه درگیر این برنامه هستند و ایجاد این تغییرات ضروری است.

وی افزود: حوزه پژوهش علوم پزشکی نیز نمی‌تواند جدا از برنامه سلامت خانواده باشد، زیرا خدمات ما باید مبتنی بر پژوهش‌های حاصل از این برنامه باشد. حوزه توسعه نیز با پشتیبانی‌های اعتباری و سایر پشتیبانی‌ها در برنامه مشارکت دارد.

معاون بهداشت وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: برنامه سلامت خانواده وارد فاز اجرایی در کشور شده، بنابراین وحدت رویه در اجرا و وحدت فکری در مبانی طرح ضروری است. هم اکنون تقریبا تمام آنچه فکر می‌کنیم برای اجرای برنامه در سطح کشور لازم است را در اختیار داریم.

فرشیدی افزود: بعضی استان‌ها برای ورود به فاز دوم برنامه از هم اکنون اعلام آمادگی کرده اند. در ادامه اجرای برنامه سلامت خانواده که از ۵۹ شهرستان کشور شروع شده، شاهد اجرای کشوری برنامه خواهیم بود.

وی با طرح این پرسش که آیا می‌توانیم تحت عنوان خودمراقبتی از دل برنامه، حس خواستن و اهمیت دادن به سلامت به خود و خودمراقبتی را در جامعه ایجاد کنیم؟ گفت: با این نگاه، برنامه سلامت خانواده یک درگیری کاملا جامعه نگر و مردمی در تمام حوزه سلامت ایجاد خواهد کرد.

درس‌هایی که کووید به همراه داشت

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان این که انتظار داریم مراقب سلامت بتواند بخشی از این اتفاق بزرگ را از طریق ارتباط مناسب با جمعیت هدف خودش ایجاد کند، ابراز داشت: برای اجرای همه جانبه برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع باید سواد سلامت جامعه را ارتقا داده و از درس‌هایی که در اپیدمی کووید دریافت کردیم به نحو مطلوب استفاده کنیم.

فرشیدی یکی از این درس‌ها را مراجعه افرادی که تاکنون به مراکز بهداشتی نیامده بودند، اما برای تزریق واکسن به مراکز واکسیناسیون آمدند اعلام کرد و یادآور شد: ترغیب حضور مردمی در مراکز واکسیناسیون نشان داد که جمعیت هدف را می‌توان با تمهیداتی متوجه اهمیت برنامه‌های بهداشتی از جمله پزشکی خانواده و نظام ارجاع کرد.

وی در پایان تصریح کرد: نحوه ارائه خدمات ما باید عوض شود، زیرا خدمات ۴۰ سال پیش و حتی خدمات ۱۰ سال پیش، دیگر امروزه کارآیی لازم را ندارند. باید از هوش مصنوعی در کنار برنامه سلامت خانواده استفاده کنیم. نه تنها شکل ارائه خدمات، بلکه حتی نحوه مواجهه و صحبت ما با مراجعه کنندگان باید عوض شود.