۲۱ آبان سال گذشته بود که از چک الکترونیکی رونمایی شد؛ چک الکترونیکی یکی دیگر از گامهای بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور در راستای ارائه خدمات غیرحضوری به شهروندان است.
در گام نخست از چک الکترونیکی سه بانک تجارت، صادرات و پارسیان در بانک مرکزی رونمایی شد.
چک الکترونیکی که آمنه نادعلی سخنگوی قانون چک در خصوص آن اعلام کرد: بانک مرکزی همه بانکها را به پذیرش بین بانکی چکهای دیجیتال سایر بانکها در سامانه چکاوک مکلف و بخشنامههای مربوطه را به بانکها ابلاغ کرده است.
او در ادامه با اشاره به افزایش تعداد بانکهایی که چک الکترونیکی ارائه میدهند، گفت: از این پس چهار بانک رفاه کارگران، کشاورزی، رسالت و پاسارگاد نیز خدمات چک الکترونیک را به مشتریان خود ارائه میکنند.
چکهایی که مورد استقبال خوبی هم قرار گرفته اند و بنا بر آخرین آمار اعلامی در رسانه ملی، بانک صادرات طی شش ماه گذشته با صدور بیش از ۲۳۵ هزار فقره چک الکترونیک از طریق همراه بانک و به صورت غیر حضوری موفق به مبادلات بانکی بین مشتریان خود شده است و در بانک پارسیان نیز تعداد چکهای صادر شده از شروع پروژه ۱۲۶۳ دسته چک ۱۰ برگی معادل ۱۲۶۳۰ برگه بوده است.
در ادامه نیز محرمیان معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی گفت: چک الکترونیکی در ۷ بانک عملیاتی شده و عده زیادی از مردم از آن استفاده می کنند و در مجموع بالای ۳۰۰ هزار چک الکترونیکی صادر شده است و به تدریج باید در این زمینه فرهنگ سازی شود.
چک هایی که علاوه بر صدور قابلیت نقدشوندگی الکترونیک هم دارند نکته ای که محرمیان با تاکید بر آن می گوید: خوشبختانه چک های الکترونیکی قابلیت نقدشدن الکترونیک را هم دارند.
چکهای الکترونیکی که آقای اصغر بالسینی کارشناس امور بانکی در رابطه با آن پیش از این به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود، چک الکترونیکی همان چک کاغذی است که در فضا و بستری دیجیتال قرار است فعال شود یعنی هر آن چه که در رابطه با چکهای کاغذی وجود دارد (بحث اعتبار، نحوه صدور، قوانین مرتبط با صدور و درخواست چک) در زمینه چکهای الکترونیکی نیز صدق میکند. در کل چک الکترونیکی نسخه دیجیتال شده چک کاغذی است.
تسهیل فرآیند تولید از جمله مزیتهای چک الکترونیک به شمار میآید؛ موضوعی که وزیر اقتصاد احسان خاندوزی نیز با تاکید بر آن گفته بود: انجام چنین خدماتی موجب کاهش هزینه مبادله و تسهیل فرآیند تولید میشود. از جمله این هزینهها مشکلات حقوقی و قضایی است و وقتی در نظام اقتصادی، نااطمینانیها کاهش یابد، فعال اقتصادی با خیال آسودهتری خرید و فروش را انجام میدهد.
به گفته فرزانی کارشناس امور بانکی، تسریع در صدور چک از دیگر مزیتهای ابزار چک الکترونیکی است؛ مزیتهایی که او در ادامه با اشاره به آن گفت: این نوع چک جذابیتهای خودش را دارد. حذف دخل، تصرف و جعل توسط دارنده چک و کاهش مراجعه حضوری از مزیتهای آن محسوب میشود.
او افزود: اقدام به صدور چکهای الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات در مبادلات سبب کاهش هزینههای مبادلاتی میشود. همچنین تسریع و شفافیت در معاملات را میتواند به همراه داشته باشد که این مورد میتواند به اقتصاد کشور کمک کند. علاوه بر این امکان نظارت بانک مرکزی را نیز افزایش میدهد.
چک الکترونیکی که بناست جایگزین چکهای کاغذی شوند؛ موردی که بانک مرکزی در رابطه با آن اعلام کرد: سایر بانکها نیز در مراحل آزمون فنی محصول خود هستند و با ادامه این روند، چکهای الکترونیک به مرور جایگزین چک کاغذی میشوند.
حالا باید منتظر ماند و دید با توجه به مزیتهای مطرح شده در خصوص این نوع چک، پروژه چک الکترونیک چه زمان به طور کامل در تمام بانکها عملیاتی خواهد شد؟