اختتامیه هشتمین دوره جشنواره ادبی خاتم، با داستانهایی در مورد سیره پیامبر اکرم (ص) در سرای کتاب خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد. در این برنامه غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و رئیس بنیاد سعدی، علیاکبر اشعری عضو هیئت مدیره دفتر نشر فرهنگ اسلامی و محمدرضا شرفی خبوشان مدرس ادبیات فارسی، نویسنده و شاعر ایرانی حضور داشته و به ایراد سخن پرداختند.
علیاکبر اشعری به عنوان سخنران اول این برنامه به ایراد سخن پرداخت و بیان کرد: باتوجه به مسائل مختلفی که طی این سالها رخ داد به این نتیجه رسیدیم که جشنوارهای را در قالب داستان کوتاه با موضوع سیره پیامبر اکرم (ص) برگزار کنیم که سه فایده دارد.
او درباره فواید برگزاری جشنواره خاتم اظهار کرد: یکی از فواید برگزاری این جشنواره این است که امروز جامعه ما به تبعیت از سیره پیامبر اکرم نیاز دارد. دوم اینکه طبق بیانات مقام معظم رهبری اگر ما بخواهیم خواندن را رونق ببخشیم باید نویسندگی را رونق ببخشیم و سوم اینکه در متن جامعه افراد و استعدادهای جوانی هستند که اگر ما ظرفیتی برای آنها ایجاد کنیم میتوانند خود را نشان دهند.
او با اشاره به اینکه هشت دوره از این جشنواره پیاپی و بدون انقطاع برگزار شده و در حال حاضر بیش از پنجهزار نفر عضو این جشنواره هستند بیان کرد: هرسال که از عمر این جشنواره گذشت باتوجه به تجربههای پیشین و توصیه دوستان علاقهمند اتفاقات جدیدی در جشنواره افتاد. ازجمله اینکه اکنون ما هیچگونه محدودیت سنی، جنسی، قومی، قبیلهای، مذهبی و زبانی در این جشنواره نداریم.
اشعری افزود: همانطور که هرسال شاهد پیشرفت در داستانهای ارسالی هستیم، امسال در بخش کودک و نوجوان این پیشرفت را نداشتیم، ولی در بخش بزرگسال داستانها از پختگی بیشتری برخوردار بود.
او همچنین به برگزاری دورههای آنلاین داستاننویسی در فضای مجازی برای علاقهمندان شرکت در سایت جشنواره خاتم اشاره کرد و گفت: علاقهمندان میتوانند دوره آموزش مقدماتی و تکمیلی را در سایت جشنواره خاتم مشاهده کنند و از آن استفاده کنند.
او در انتها از نهادهای همکار در برگزاری هشتمین دوره از جشنواره خاتم تشکر کرد و بیان کرد: انجام کار جمعی در حوزه فرهنگ کمتر اتفاق میافتد که در این دوره معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و هم چنین نهاد کتابخانههای عمومی کشور همکاری قابل تأملی با ما کردند.
محمدرضا شرفی خبوشان دومین سخنران این نشست بود که بیان کرد: امر داستان و شخصیت والای پیامیر تناسبات شگفت انگیزی دارند. چنانچه ماهیت داستان یعنی رویارویی قهرمان با دشواریها، پیروزشدن بر موانع و اثبات حقانیت و این چیزی است که شما در سیره و زندگینامه پیامبر نیز میبینید که در اثبات حقانیت و پیروز شدن بر سختیها، یگانه است.
او ادامه داد: داستان آیین و روش زیستن میآموزد که به گونهای همان حکمت آموختن از پیامبر است. داستان مدینهای برپا میکند همانطور که پیامبر نیز مدینهای برپا میکند و تلاش میکند حکمت را در جامعه خود پراکنده کند.
خبوشان افزود: این تناسب بین داستان و پیامبر تناسب شگفتانگیزی است و کارکرد اصلی جشنواه خاتم ساختن یک هنگامه و برپایی یک امر دینی است.
او همچنین یکی دیگر از کارکردهای جشنواره را عکسالعمل بودن جشنواره دانست و بیان کرد: با توجه به توطئههایی که دشمنان اسلام برای هجمه به ساحت پیامبر برنامه ریزی کردند با برپایی چنین جشنوارههایی بیاثر میشود و شخصیت والای پیامبر بیشتر به سایرین شناسانده میشود.
حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی که سخنران سوم این برنامه بود سخنان خود را با طرح این سؤال که شناخت پیامبر چه آثار و نتایجی دارد و چه مزایایی از شناخت پیامبر عاید دیگران میشود؟ آغاز و بیان کرد: مسلما شناخت پیامبر راه بسیار خوبی برای شناخت اسلام است که ما راه و رسم مسلمانی را از پیامبر بیاموزیم و زندگی پیامبر یعنی اسلام.
او ادامه داد: پیامبر به یک معنا جلوه خود قرآن است یعنی اینکه گفته میشود قرآن ناطق، پیامبر نسخه و ترجمهای از حقایق و معارف قرآنی است و در خود قرآن نیز به این موضوع توجه شده است. قرآن پیامبر را اسوه، الگو و متر و معیار میداند و در آیات مختلفی از قرآن این موضوع آمده است.
او افزود: خدا به مسلمانان میفرماید ما شما را یک امت میانه قرار دادیم. دور از افراط و تفریط تا اینکه شما گواه و شاهد باشید برای بقیه مردم. پیامبر نمونه باشد برای شما و شما برای بقیه امتها نمونه باشید. یعنی امت اسلامی خودش را با مشاهده پیامبر بسازد و بعد این امت معتدل الگویی برای بقیه مردم جهان شود. در آیات دیگر هم از پیامبر به عنوان الگو ذکر شده است. ما هرچه پیامبر را بهتر بشناسانیم اسلام را بهتر شناساندیم. شناساندن زندگی پیامبر عینیت دادن به اسلام در عمل است و عینیت یافتن اسلام در عمل هم زندگی پیامبر است.
حداد عادل با اشاره به اینکه زندگی پیامبر، دین اسلام را با همه ابعادش به سایرین معرفی میکند گفت: اسلام به عنوان ایمان به خدا، اسلام به عنوان نماز شب خواندن برای خدا و ... هر چه رابطه طولی و قلبی بین انسان و خدا تصویر کنید در زندگی پیامبر میتوانید ببینید و هر چه رابطه عرضی در اسلام توصیه شده هم میتوانید در زندگی پیامبر ببینید.
او در انتها عنوان کرد: در زندگی پیامبر خود سازی و جامعه سازی، اسلام سیاسی و. را میبینید. کسانی که اسلام سیاسی را از اسلام جدا میدانند چطور زندگی پیامبر را توصیف میکنند؟ پیامبر پس از هجرت به مدینه به عنوان یک دولتمرد ظاهر شده است.