ردِ هنر مینا کاری از اصفهان تا لرستان/ نقش طرح آسمان روی ظروف مسی
مینا کاری به عنوان یکی از رشته‌های صنایع دستی قدمتی پنج هزار ساله دارد، به دلیل استفاده از رنگ آبی لاجوردی که نشان دهنده پهنه آسمان است به آن «مینا کاری» می‌گویند.
صنایع دستی استان لرستان در هر رشته‌ای آب و رنگی منحصر به فرد دارد که هر دست‌سازه‌ای از آن، اصالت، هنر و فرهنگ ایران زمین را به خوبی نمایان می‌سازد.
یکی از این هنر‌های زیبا در لرستان هنر میناکاری روی ظروف است، هنرنمایی رنگ‌ها روی مس که به اثری زیبا و بی بدیل تبدیل می‌شود، ظروفی که هم قابلیت کاربردی دارند هم تزئینی و به دلیل بارز بودن رنگ لاجوردی در این ظروف این هنر به میناکاری معروف است، در همین راستا با یکی از هنرمندان این رشته مصاحبه‌ای داشتیم:
* لطفاً خودتان را کامل معرفی کنید و اینکه چه مدت است به این هنر مشغول هستید؟
شیوا باولی هستم ۳۱ ساله از استان لرستان دارای مدرک تحصیلی مهندسی معماری مقطع کارشناسی ارشد و تقریباً پنج سال است که در زمینه میناکاری مشغول به فعالیت هستم.
* چگونه این هنر را فرا گرفتید؟
بنده کار میناکاری روی مس را از فنی و حرفه‌ای اصفهان فراگرفتم و با توجه به اینکه رشته تحصیلی‌ام معماری بود با هنر‌های مختلفی آشنا شدم و به خاطر علاقه‌ای که به میناکاری داشتم به سمت آن گرایش پیدا کردم.
* هنر مینا کاری به عنوان یکی از هنر‌های اصیل ایران چه ویژگی ممتازی دارد؟
مینا کاری به عنوان یکی از رشته‌های صنایع دستی قدمتی پنج هزار ساله دارد، به دلیل استفاده از رنگ آبی لاجوردی که نشان دهنده پهنه آسمان است و به آن مینا کاری می‌گویند، ظروفی که مینا کاری روی آن‌ها صورت می‌گیرد از مس ساخته می‌شود، روی آن لعاب سفید قرار می‌گیرد و بعد هنرمند با قلم مو طرح‌های ظریف می‌کشد، پس از پایان کار ظروف در کوره قرار می‌گیرند تا رنگشان پخته شود.
* آیا فقط آموزش کافی بود یا تجربه هم لازم است؟
قطعاً برای موفقیت در هر کاری هنری‌ای فقط آموزش کافی نیست و باید مدت‌ها تمرین و تلاش کرد و تجربه لازم را کسب کرد.
* آیا کارگاهی برای آموزش دارید؟ چه تعداد هنرجو دارید؟ چه تعداد اشتغالزایی داشته‌اید؟
از آغاز فعالیت هنری‌ام تا کنون یک کارگاه خانگی و تعدادی هنرجو داشتم که آن‌ها هم در در منزل فعالیت داشته و درآمد دارند و دست کم ۱۵ نفر از هنرجویان ما از طریق این هنر خوداشتغالی دارند، از اواخر سال ۱۴۰۱ با حمایت اداره کل میراث‌فرهنگی لرستان یک غرفه واقع در بازارچه صنایع دستی باغ «گلستان» قلعه «فلک‌الافلاک» به منظور عرضه تولیدات میناکاری در اختیارمان قرار گرفت که در حال حاضر در آن مشغول به فعالیت هستیم.
* فروش محصولات شما چگونه است؟
فروش محصولات ما بیشتر به صورت حضوری در غرفه بازارچه باغ «گلستان» و یا به صورت آنلاین از طریق صفحات فضای مجازی هست البته به صورت ثابت هم مشتریانی داریم که بیشتر از مسافران و گردشگرانی هستند که به لرستان سفر کردند.
* بیشترین مشتری‌های شما از چه طیفی هستند؟
بیشترین مشتریان ما معمولاً از قشر جوان هستند که قدر و قیمت کار دست و هنری که استفاده شده را می‌دانند و یا افرادی که به نحوی با هنر‌های اصیل ایرانی آشنایی دارند.
* آموزش و راه‌اندازی یک کارگاه آموزشی یا تولیدی کوچک در کار شما چه میزان هزینه نیاز دارد؟
آموزش اولیه و راه‌اندازی یک کارگاه کوچک میناکاری برای هر شخص بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد که البته بستگی به فضای کار و محل کارگاه نیز دارد.
* مواد اولیه این صنعت را از کجا تهیه می‌کنید؟
مواد اولیه این کار ظروف خام و رنگ‌های میناکاری هستند که از استان اصفهان تهیه می‌کنیم.
* برای جوانان و علاقمندان به این حرفه چه پیشنهادی دارید؟
از علاقه‌مندان به این رشته دعوت می‌کنم که بیایند و این هنر را یاد بگیرند و حتی زنان خانه‌دار هم می‌توانند آموزش ببیند و از این هنر صنعت استفاده کنند و درآمد داشته باشند.
* آیا محصولات کاربردی هم درست می‌کنید؟
محصولات میناکاری دودسته هستند، دسته اول که قابلیت کاربردی دارند مثل ظروف پذیرایی و دسته دوم که قابلیت تزئینی دارند و یا به صورت دیوار کوب استفاده می‌شوند، البته محصولات دیگری هم داریم که طبق سفارش و سلیقه مشتری تولید می‌شوند.
* چه خواسته و انتظاراتی از مسئولین و دستگاه‌های متولی بخصوص میراث فرهنگی دارید؟
ابتدا از زحمات شما و اداره کل میراث‌فرهنگی لرستان بابت وقتی که به معرفی هنرمندان صنایع دستی اختصاص می‌دهید تشکر می‌کنم و تنها خواسته ما هنرمندان اختصاص تسهیلات بیشتر به هنرمندان و نیز توسعه و راه‌اندازی بازارچه‌های ثابت است به این امید که شاهد رشد بیشتر تولیدات صنایع دستی و رونق اشتغالزایی در سطح استان باشیم.
منبع: مهر
