طوفان‌هایی که روزگاری در منطقه سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان با عبور از روی تالاب هامون نوید دهنده نسیمی مرطوب و دلنواز بودند، اکنون به کابوس گردوغبار برای مردم محلی تبدیل شده است.

سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مهرماه ۱۴۰۱ در جریان سفر به سیستان در مورد تلاش دولت برای احیای هامون بیان کرد "به دنبال ستاد احیای ملی و بین‌المللی دریاچه هامون به ریاست معاون اول رئیس جمهور هستیم که تشکیل شود و این کار را فراتر از دریاچه ارومیه انجام می‌دهیم. "

حالا، اما وضعیت موجود از شرایط دیگری حکایت دارد و در حالی که تالاب بین‌المللی هامون به صورت کاملاً خشک شده با لب‌های تشنه منتظر آب مانده، دریاچه ارومیه شاهد بازگشت قایق‌های موتوری است و این حکایت از حال خوبش دارد که البته این حال خوب آرزوی هر ایرانی است، اما وعده‌ها همچنان درباره احیای هامون محقق نشده است.

یکی از قایقرانان دریاچه ارومیه اینگونه حکایت می‌کند که بعد از ۳ تا ۴ سال که آبی در دریاچه نبود، امسال این آب باعث شادی مردم شده و قایق‌ها رنگ آب به خود دیده‌اند.

بنا به گفته مسئولان قرار است برای ادامه روند افزایش ورود آب به دریاچه ارومیه هر سه ماه یک طرح نجات بخش به بهره‌برداری برسد. با این تفاسیر جالب این است در کلام مسئولان همه چیز مانند اعتبارات میلیاردی به اسم هامون خشکیده سیستان تمام می‌شود؛ طهماسبی دبیر ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار اعلام کرده "اعتبار مقابله با پدیده گرد و غبار در سیستان برای سال اول مبلغی حدود ۳۰ میلیارد تومان است؛ تصور کنید اگر پنج شهرستان هم در منطقه سیستان در نظر بگیرید در مقابل ۲۰۰ شهری که در کشور با پدیده گرد و غبار مواجهه هستند نشان از این است که ما این استان برایمان اولویت اول را دارد. "

آنچه، اما امروز مردم در میدان عمل می‌بینند شروع زودهنگام طوفان‌های گرد و غبار در سیستان است، گرد و غباری که بی‌ربط به هامون خشکیده سیستان نیست و به عبارتی بستر خشکیده تالاب هامون این روز‌ها به منشأ اصلی گرد و و غبار و ریزگرد تبدیل شده است.

در این بین مردمان این خطه از دیار سیستان اینگونه برایمان حکایت می‌کنند؛ پیرمردی خمیده که در پی طوفان شدید صورت خود را با شالش پیچیده و می‌گوید متاسفانه نگاه دولت به احیای تالاب بین‌المللی هامون در عمل صفر بوده و تاکنون کاری برایمان انجام نشده است.

پیرزنی که زمین‌های کشاورزی خانواده‌ای به خاطر خشکیدگی هامون بدون محصول و شبیه کویر شده بود با چشمانی پر از اشک گفت: خیلی از مردم نفسشان به تالاب هامون بستگی دارد؛ اگر تالاب آب نداشته باشد واقعاً زندگی برای ما سخت است؛ هنوز امید داریم یک روز ما هم به خاطر این گرد و غبار زنده به گور نشویم!

اما آیا برای کاهش گرد و غبار در پی وقوع طوفان‌های منطقه چاره‌ای اندیشیده شده است؟ مدیرکل حفاطت محیط زیست سیستان و بلوچستان در این باره می‌گوید: ۱۵ هکتار مالچ‌پاشی در کانون‌های گرد و غبار برنامه‌ریزی شده که به صورت پایلوت در حال انجام است.

داوود میرشکار افزود: موضوع دیگر پیگیری دیپلماسی آب است که از طریق مجامع و سازمان‌های بین‌المللی در دستور کار است و همینطور یک سری کانون‌های گرد و غباری وجود دارد که در مرز واقع شده‌اند و ایران و افغانستان باید به طور مشترک به آن توجه کنند.

مردم، اما نگاه دیگری دارند؛ در ماه‌های پیش رو تا پایان تابستان باید دید چه روز‌های زیادی در پیش است که در پی وقوع باد‌های ۱۲۰ روزه تیتر اول رسانه‌ها این باشد "همان طوفان و ریزگرد‌های همیشگی سیستان را در نوردید".

منبع: تسنیم