استان لرستان علی رغم دارا بودن ظرفیت‌های منحصر به فرد در زمینه اراضی جنگلی و مرتعی با مخاطرات جدی مواجه است، مخاطراتی که می‌تواند عرصه‌های طبیعی این استان را به دشت‌های بدون آب و علف تبدیل کند.

وقوع آتش سوزیهای گاه و بیگاه در عرصه‌های جنگلی و مرتعی، چرای بی‌رویه دام، تعرض به عرصه‌های طبیعی و تغییر کاربری‌ها، خسارات خشکسالی و ریزگردها، اجرای پروژه‌های عمرانی غیرکارشناسی و… هر کدام زخمی را بر تن زاگرس زده‌اند تا سکته‌های مختلف قلب این اکوسیستم را هر روز ضعیف‌تر کند.

حال با توجه به نزدیک شدن فصل گرما و اوج گیری حریق در جنگل‌های زاگرس متولیان استان در صدد برآمده‌اند با برگزاری جلسات ستاد اطفا حریق راهکارها و برنامه‌هایی خاصی برای پیشگیری از وقوع آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان ارائه دهند تا خسارات ناشی از آتش سوزی‌های احتمالی در سال جاری به حداقل ممکن برسد.

حسین میرزایی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان    با بیان اینکه بالغ بر ۷۵ درصد از مساحت لرستان را جنگل‌ها و مراتع تشکیل می هد، اظهار داشت: از ۲.۸ میلیون هکتار مساحت استان لرستان، ۲.۲ میلیون هکتار جنگل و مرتع است.

«زغال‌گیری» چالش جدی جنگل‌های لرستان

وی با بیان اینکه در استان ۱.۲ میلیون هکتار جنگل و حدود یک میلیون هکتار نیز مرتع در لرستان وجود دارد، عنوان کرد: لرستان از حیث منابع طبیعی، یک استان غنی محسوب می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، بیان داشت: لرستان در رویشگاه زاگرس واقع شده، از حیث جنگل، لرستان اولین استان زاگرس است و در کشور نیز استان چهارم محسوب می‌شود.

میرزایی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه معیشت بخش زیادی از مردم به منابع طبیعی وابسته است، تصریح کرد: بالغ بر ۳۰ هزار خانوار مرتع دار هستند، پروانه چرا دارند، ارتباط با منابع طبیعی دارند.

وی با تاکید بر اینکه این ما هستیم که باید این منابع خدادادی را مدیریت، حفظ و نگهداری کنیم، افزود: عوامل انسانی، سیلاب، رانش زمین و… از جمله تهدیدهای حوزه منابع طبیعی استان به شمار می‌آید.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با بیان اینکه منابع طبیعی یک موضوع بین نسلی است و همه در قبال حفظ، مدیریت و نگهداری از آن مسئولیت دارند، تصریح کرد: چرای بیش از حد و بالغ بر سه برابر ظرفیت مراتع، یکی دیگر از تهدیدهای حوزه منابع طبیعی در لرستان است.

میرزایی با اشاره به اینکه استفاده از چوب درختان به عنوان سوخت در برخی از مناطق و جنگل‌های استان، گفت: متأسفانه گاهی شاهد «زغال گیری» از جنگل‌های استان هستیم.

۱۸ هزار هکتار از جنگل‌های لرستان در آتش سوخت

وی، بیان داشت: گاهی در طرح‌های توسعه‌ای نیز استانداردها و ضوابط نادیده گرفته می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با تاکید بر اینکه منابع طبیعی بستر حیات، تولید و امنیت زیستی به شمار می‌آید، ادامه داد: در دنیا، منابع طبیعی در ردیف منابع استراتژیک و راهبردی شناخته می‌شود.

میرزایی با بیان اینکه طی ۱۳ سال و از سال ۸۶ تا ۹۸، حدود ۲۱۸ هزار هکتار از جنگل‌ها و مراتع کشور دچار حریق شده است، افزود: سالانه ۱۷ هزار هکتار جنگل و مرتع در کشور دچار آتش سوزی شده است.

وی با تاکید بر اینکه در مدت زمان یاد شده، در لرستان نیز حدود ۱۸ هزار هکتار جنگل و مرتع دچار آتش سوزی شده است، گفت: سالانه هزار و ۴۰۰ هکتار از جنگل‌ها و مراتع استان دچار حریق شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، ادامه داد: از مجموع ۱۸ هزار هکتار یاد شده در استان، حدود ۱۳ هزار هکتار جنگل و پنج هزار هکتار نیز مرتع بوده که دچار آتش سوزی شده است.

۱۱ درصد از حریق جنگل‌های زاگرس مربوط به لرستان بوده است

میرزایی با تاکید بر اینکه سالانه حدود هزار هکتار جنگل را در استان از دست داده‌ایم و این آمار، یک آمار نگران کننده است، بیان داشت: در منطقه زاگرس ۱۱ استان قرار دارد، که میزان حریق و آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع لرستان از متوسط این منطقه هم بالاتر بوده است.

وی با اشاره به اینکه در استان‌های زاگرس نشین، طی ۱۵ سال حدود ۱۷۶ هزار هکتار جنگل و مرتع دچار حریق شده است، گفت: ۱۱ درصد این میزان آتش سوزی جنگل و مرتع متعلق به استان لرستان بوده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، تاکید کرد: این آمار، نگران کننده است.

عامل ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌ها انسانی است

میرزایی با بیان اینکه در کشور بر اساس آمار ۹۰ درصد علت آتش سوزی‌ها انسانی و ۱۰ درصد طبیعی است، تصریح کرد: در لرستان این عدد بیش از ۹۵ درصد است و عوامل طبیعی به مراتب کمتر است، البته همه آتش سوزی‌ها نیز عمدی نیست و بخشی نیز سهوی است.

وی، عنوان کرد: عوامل عمدی انسانی از جمله افزایش سطح اراضی کشاورزی، تبدیل جنگل به مرتع، زغال گیری و… هستند که موجب تخریب و از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع استان می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با اشاره به نقش مؤثر آموزش و سازمان دهی مردم در راستای حفاظت از جنگل‌ها و مراتع، ادامه داد: ارائه آموزش‌ها به دهیاران، روستاییان، عشایر و… همواره در دستور کار منابع طبیعی استان است.

میرزایی با اشاره به راه اندازی سامانه همیار طبیعی در استان و عضویت ۱۴ هزار نفر در آن، گفت: میزان بارش‌ها در استان طی امسال خوب بوده، وضعیت جنگل و مراتع مطلوب است و باید در راستای حفاظت از این منابع اقدامات جدی داشته باشیم.

مهار آتش‌سوزی در جنگل‌های لرستان خیلی سخت است

وی با اشاره به ایجاد «نوار آتش بر» در سطح جنگل‌ها و مراتع استان، تصریح کرد: در حال آموزش دهیاران، مردم و… هستیم تا بتوانیم آنها را در راستای پیشگیری از وقوع آتش سوزی در سطح جنگل‌ها و مراتع پای کار بیاوریم.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه با دستور استاندار و معاون عمرانی استانداری لرستان، ستادهای مدیریت بحران استان و شهرستان شکل گرفته است، افزود: با توجه به میزان اعتبارات، تنها دولت نمی‌تواند در این رابطه پای کار باشد و می‌طلبد که تشکل‌ها و مردم نیز در این رابطه پای کار باشند.

میرزایی با بیان اینکه یک سری تجهیزات از سال‌های قبل داشتیم که آنها را آماده و تعمیر کرده‌ایم و در حال خریداری یک سری تجهیزات هستیم، افزود: خوشبختانه ظرفیت خیرین حوزه محیط زیست و منابع طبیعی را هم داریم و امیدواریم کسانی که توان مالی دارند در این رابطه کمک کنند.

وی گفت: کار اطفای حریق در لرستان با توجه به صعب العبور بودن مناطق جنگلی آن خیلی سخت است، باید تلاش کنیم که در همان لحظات اولیه آتش را مهار کنیم، یکی از تجهیزات مورد نیاز در برای مهر آتش سوزی «دمنده» است.

منبع: مهر