دی ۱۴۰۰ ورود سیلاب به داخل شهر سه قلعه و اطراف آن به ۲۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی و تأسیسات شهری سه قلعه آسیب زد.
سیلابی که به جان شهر افتاد
حدود یک سال و نیم بعد از سیلاب مخرب شهر سه قلعه در شهرستان سرایان، راهی این شهر سه قلعه شدیم و با مردم سیل زده این شهر به گفتگو نشستیم.
یکی از اهالی شهر که انگار خاطره سیل به خوبی در ذهنش مانده بود گفت: دی سال ۱۴۰۰ بود که پس از بارشهای رگباری، سیلاب به جان شهر سه قلعه افتاد و به نوعی تمام زندگی ما به زیر آب رفت.
او افزود: زمانی که سیل آمد زمین کشاورزی من که تنها منبع درآمدم بود، نابود شد و این قضیه برایم خیلی سخت بود.
دیگری میگوید: دامهای زیادی از من بر اثر سیلاب تلف شدند. حتی گاشها که همان محل نگهداری دام هایم بودند هم ویران شدند.
شهروند دیگری هم از خراب شدن چاه آب و خانه نشیمن خود میگوید و آه میکشد که کاش سیلاب به درستی مدیریت میشد.
آزادسازی رودخانه با حکم قضایی
حالا حدود دو ماهی میشود که با هدف عبور ایمن سیلاب و جلوگیری از خطرات جانی و مالی، با حکم قضایی آزادسازی رودخانه سه قلعه در حال انجام است.
مولوی کارشناس اداره منابع آب سرایان به خبرنگار ما میگوید: پس از سیلی که در شهر سه قلعه آمد و باعث تهدید این شهر شد تصمیم بر شناسایی مسیر رودخانه انجام شد.
او افزود: از آنجایی که در این رودخانه تصرفات زیادی از سوی اهالی صورت گرفته بود یکی از دلایل انحراف و تغییر مسیر سیلاب شده بود.
مولوی بیان کرد: بنابراین به افرادی که تصرف انجام داده بودند اعلام شد که رفع تصرف انجام دهند و با همکاری دادستانی اقدام به بازگشایی رودخانه شد.
کارشناس اداره منابع آب سرایان گفت: با کمک ماشین آلات راهسازی جاهایی که کشت و کار کشاورزی نشده بود بازگشایی و همچنین یک خاکریزی برای جلوگیری از تغییر مسیر سیلاب ایجاد شد که با این کار، مسیر سیل هدایت شد و دیگر خطری شهر را تهدید نخواهد کرد.
مسئولان شرکت آب منطقهای میگویند با آزادسازی بخشی از حریم و بستر رودخانههای سه قلعه و ایجاد خاکریز، مسیری ایمن برای ورود سیلاب ایجاد شده است و تجربه تلخ ورود سیلاب به سه قلعه دیگر تکرار نخواهد شد.
یکی از اهالی شهر سه قلعه به ما میگوید: از تمامی کسانی که در این اقدام همکاری کردند بسیار سپاسگزاریم و خدا را شکر میکنم که دیگر من و دیگر مردم از این به بعد نگران ورود سیلاب به داخل شهر نخواهیم بود.
بیشتر بخوانید
او میگوید: اما در کنار این رفع نگرانی درخواستهایی هم داریم؛ این سیل بند اقدام خوبی برای پیشگیری از سیلاب است، اما باید تدابیری اندیشده شود که آب به زمینهای کشاورزی و اراضی مردم هم برسد تا برای کشت و کار از آن استفاده کنیم.
درخواستهای مردم روی میز پیگیری شورای شهر
مسئولان شهری سه قلعه هر چند از اقدام شرکت آب منطقهای و دادستانی برای بازگشایی مسیر رودخانههای این شهر راضی هستند، اما معتقدند اقدامات زیرساختی دیگری هم باید در شهر برای مدیریت سیلابهای احتمالی انجام شود.
کریمی رئیس شورای شهر سه قلعه در این باره میگوید: خدا را شاکریم که کار به خوبی پیش میرود، اما این کاری که شروع شده اگر پلههای پایین نردبان درست نشود کار ابتر خواهد بود.
او افزود: شهر سه قلعه نیاز به سیل بند و همچنین یک پل دارد که اینها نیازمند اعتبارات و انجام کار از سوی شهرداری است که در سالهای آینده دچار مشکلاتی نباشیم.
کریمی گفت: همچنین از متولیان امر درخواست داریم در قبال خسارت دیدگان سیل سه قلعه بی تفاوت نباشند و دغدغه اکثر مردم زمینهای کشاورزی آنان است که به نوعی منبع درآمد آنها است.
رئیس شورای شهر سه قلعه بیان کرد: در شورا با تصمیماتی که گرفته شد قرار شد به درختان مثمر حاشیه رودخانه آسیب رسانده نشود و در مسیر آبراه عرض اولیه بازگشایی ۸۰ متر بود که با وساطتهایی که با آب منطقهای انجام شد این عرض به ۴۰ متر رسید و در تلاشیم تا بتوانیم کاری کنیم که زمینهای کشاورزی از آب سیلاب بهره ببرند.
۵۰ هکتار رودخانه چشم به راه رفع تصرف
پورجعفر معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی میگوید: ۵۰ هکتار از رودخانههای خراسان جنوبی تا پایان سال رفع تصرف خواهند شد.
او افزود: همچنین ۱۵ هکتار از بستر رودخانهها هم پاکسازی خواهند شد.
پورجعفر با اشاره به سیلاب شهر سه قلعه در سال ۱۴۰۰ گفت: در سال ۱۴۰۱ از محل اعتبارات ملی بیش از ۳۰ میلیارد ریال منعقد شد که حدود ۹۵ هکتار از اراضی منطقه شامل ۱۳ کیلومتر بستر رودخانه بازگشایی شد.
گریز از سیل با ساماندهی رودخانهها
نگاه مقطعی و کوتاه مدت به لایروبی رودخانهها سبب شده در فصول و سالهای پر بارش با حوادثی مانند سیلاب رو به رو شویم در حالی که اگر لایروبی در زمان خشکسالی نیز ادامه پیدا کند دیگر شاهد وارد شدن خسارات جانی و مالی به مردم نخواهیم بود.
خراسان جنوبی با ۱۲۸ رودخانه فصلی در معرض سیلاب قرار دارد و سیلاب مخرب سه قلعه و ورود آن به شهر نشان داد که لایروبی رودخانه را باید جدیتر از گذشته گرفت.
گزارش از سمیرا گنجی