گدایی کودکان در کلانشهرهایی، چون تهران صحنه‌های تلخ و دردناکی را در چشم شهروندان به نمایش می‌گذارد و تقریبا همه مردم از دیدن چنین صحنه‌هایی ناراحت می‌شوند. 

در تمام طول سال و در بسیاری از خیابان‌های شهر می‌توان عده قابل توجهی از افرادی را دید که به شغلی کاذب، اما کم دردسر، اما با درآمد بالا و پولساز به نام گدایی مشغول هستند که البته این همه ماجرا نیست و در گذر زمان آسیب‌های متعددی متوجه متکدیانی می‌شود که اغلب شان را کودکان دربرمی‌گیرند. 

اگر چه به گفته جامعه‌شناسان تکدی‌گری شغلی نامناسب و کاذب به شمار می‌آید، اما از آنجا که درآمد قابل توجهی را در شرایط اقتصادی نابسامان فعلی به جیب گدا‌ها و بعضا باند‌های تکدی‌گری که با آن در ارتباط هستند سرازیر می‌کند، بیش از پیش مورد توجه افرادی قرار می‌گیرد که خوب می‌دانند چگونه از احساسات لطیف و پاک عموم مردم سوءاستفاده کنند. 

محال است در طول شبانه روز در تمام چهارراه‌ها و خیابان‌های پر ترددی که محل عموم مردم است چشمتان به گدایی بچه‌های قد و نیم قد و همینطور آدم بزرگ‌هایی که با ظاهری عجیب مظلوم نمایی می‌کنند، نخورده باشد. 

بر اساس آنچه در قانون آمده است تکدی‌گری جرم بوده و مجریان قانون باید بر اساس قوانبن موجود با افراد متخلفی که به انجام اینگونه جرائم دست می‌زنند برخورد کرده تا از روند افزایشی متکدیان خیابانی و سوءاستفاده از کودکان و نوجوانان در جرائم این چنینی جلوگیری شود. 

در کلانشهری مثل تهران آمار گدا‌های خیابانی به دلیل عدم اجرای قوانین و نبود نظارت‌های کافی رو به افزایش است و حضور متعدد کودکان، افرادی که دچار نوعی از معلولیت هستند و سایر گروه‌های مشابه گواهی بر اثبات این ادعا است. 

بیشتربخوانید

• میلیاردری که اسپند دود می‌کند

تکدی‌گری کودکان خردسال و کم سن و سال اتباع خارجی افغانستانی و پاکستانی که گاهی حتی با فردی که به ظاهر مادر آن‌ها است در خیابان‌ها در تهران از جمله معضلات و آسیب‌های اجتماعی است که مشکلات این شهر شلوغ و پر آسیب را بیشتر و بدتر از شرایطی که دارد نشان می‌دهد و در واقع چهره‌ای دردناک از وضعیت کودکان را در نقاط مختلف پایتخت به نمایش می‌گذارد.

عملکرد ضعیف مسئولان در مهار معضل متکدیان خیابانی

امان الله قرائی مقدم جامعه شناس اظهار کرد: حضور متکدیان خیابانی چهره نامناسبی به شهر داده است و مسئولان برای کاهش این معضل اجتماعی و رفع نگرانی مردم باید چاره اندیشی کنند. 

وی اضافه کرد: امروز بیشتر متکدیان را کودکان اتباع خارجی که اغلب پاکستانی یا افغانستانی هستند شامل می‌شود، اما بسیاری از مردم از این موضوع چیزی نمی‌دانند و همین مسئله موجب نارضایتی مردم و ضعیف جلوه دادن عملکرد دستگاه‌های مسئول در خصوص این معضل اجتماعی شده است که نمی‌توان آن را رد کرد. 

این جامعه شناس با تاکید بر افزایش تعداد کودکان متکدی و هشدار به مسئولان مربوطه در این خصوص تأکید کرد: متأسفانه هر روز شاهد تعداد کودکان متکدی در خیابان‌های شهر هستیم و این مسئله مربوط به وجود ضعف مدیریتی در دستگاه‌هایی است که به وظایف خود در حوزه آسیب‌های اجتماعی که همواره مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است به درستی عمل نمی‌کنند. 

قرائی مقدم همچنین با اشاره به مشکلات اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم که با آن درگیر هستند، خاطرنشان کرد: بسیاری از کودکان متکدی ایرانی هم به دلیل فقر مالی و اقتصادی خانواده خود در خیابان‌ها گدایی می‌کنند و البته در برخی موارد هم سوءاستفاده و وادار کردن کودکان به گدایی از طریق اشخاصی غیر از پدر و مادر آن‌ها انجام می‌شود، اما نمی‌توان گفت که همه کودکان متکدی به صورت باندی کار می‌کنند. 

وی اضافه کرد: درآمد بالایی که به دلیل نگاه دلسوزانه مردم به متکدیان نصیب آن‌ها می‌شود، عمده‌ترین دلیلی است که موجب افزایش گدا‌های خیابانی و به ویژه بهره کشی از کودکان در گدایی و کسب درآمد‌های میلیونی قابل توجه منجر شده است. 

ضرورت جلوگیری از ورود اتباع خارجی غیرمجاز! 

این جامعه شناس تصریح کرد: جلوگیری از ورود اتباع خارجی غیرمجاز که اغلب تعداد زیادی کودک را به همراه خود وارد کشور می‌کنند، یکی از مواردی است که برای جلوگیری از افزایش تعداد متکدیان خیابانی و کنترل و مهار این معضل اجتماعی باید مدنظر مسئولان در این حوزه باشد.

قرائی مقدم در ادامه تأکید کرد: در شرایطی که مسئله جلوگیری از ورود غیرمجاز اتباع بیگانه و نقش آن‌ها در ایجاد و گسترش آسیب‌های اجتماعی در کشور ما در حال حاضر در موارد زیادی مورد غفلت قرار گرفته است، در هیچ یک از کشور‌های دنیا چنین شرایطی وجود ندارد و ورود و خروج اتباع خارجی با حساب و کتاب انجام می‌شود. 

وی یادآور شد: رسیدگی به مشکلات اقشار ضعیف و کم درآمد و متکدیانی که به دلیل نداری و محرومیت دست به این کار می‌زنند و همچنین برخورد با متکدیان پولدار و ثروتمندی که از احساسات لطیف مردم سوءاستفاده می‌کنند، از مسائل مهمی است که برای بازسازی و ترمیم چهره دردناکی که هم اکنون حضور متکدیان برای شهر ایجاد کرده است باید مدنظر مسئولان قرار بگیرد. 

این جامعه شناس تأکید کرد: نگاه دلسوزانه و البته ناآگاهانه مردم از وضعیت واقعی کودکان متکدی و درآمد بالایی که سهم چندانی از آن ندارند، نیز عامل دیگری برای افزایش این آسیب اجتماعی به شمار می‌رود. 

 نحوه رفتار با کودکان کار و متکدی! 

بسیاری از متکدیان خیابانی در نقاط پر رفت و آمد اقدام به گدایی کرده و درآمد زیادی را در طول زمان گدایی خود کسب می‌کنند. 

سهم کودکان متکدی از درآمد چند صد هزار تومانی روزانه‌ای که دارند گاهی به اندازه ۱۰ هزار تومان هم نمی‌شود و یا خودشان همه پول را به والدین می‌دهند و یا در برخی مواقع به اجبار این پول توسط افراد دیگری به جز پدر یا مادر از آن‌ها گرفته می‌شود. 

در طول ساعت‌های متمادی که کودکان متکدی در خیابان حضور دارند مشکلات جسمی، روحی و روانی متعددی برای آن‌ها پیش می‌آید و با بزرگتر شدنشان آسیب‌های جدی را متوجه شخصیت آن‌ها کرده و حتی ممکن است به بزهکار شدن عده‌ای از آن‌ها هم منجر شود. 

به گفته فعالان اجتماعی حوزه کودک، اگر دلتان برای کودکان متکدی می‌سوزد و نمی‌توانید از رنج و سختی آن‌ها بی‌تفاوت عبور کنید، ضمن رفتار و برخورد محترمانه با این کودکان میوه یا خوراکی غیر قابل فروشی را به آن‌ها هدیه بدهید که به نجات این کودکان از خطر سوء تغدیه و بیماری که مثل کودکان کار با آن مواجه هستند، کمک کننده باشد و رفتار محترمانه هم بدون تردید در تغییر نگرش و رفتار این کودکان نقش موثری را ایفا خواهد کرد. 

جرم انگاری تکدی‌گری در قانون

به گفته علی صالحی دادستان تهران، تکدی‌گری و گدایی در سطح شهر جرم است و درباره این جرم در قانون جرم انگاری شده است و دستگاه قضایی به جرم افرادی که اقدام به تکدی‌گری و گدایی می‌کنند رسیدگی می‌کند و در دادستانی هم با متکدیان در چارچوب قانون برخورد می‌شود. 

گفتنی است مواد ۷۱۲ و ۷۱۳ قانون مجازات اسلامی تکدی‌گری را جرم دانسته است و در ماده ۷۱۲ قانونگذار به وضوح ‏اعلام می‌کند که هر کس اقدام به این عمل کند از یک تا سه ماه به حبس محکوم شده و تمام اموالی را که از این راه به دست اورده مصادره می‌شود. 

فیلمی که در گزارش آمده مربوط به تکدی‌گری تعداد زیادی کودک به همراه یک زن در محدوده بازار بزرگ پانزده خرداد شهر تهران بوده و طی روز‌های اخیر به ثبت رسیده است.

منبع: آنا