افراد علاقه مند به کویر نوردی میتوانند با گروه آفرود سواران اوج سرعت و هیجان را در کویر لوت که یکی از جاذبههای گردشگری استان کرمان است تجربه کنند؛ اما باید توجه داشت که از ورود افراد بدون مجوز به اعماق کویر جلوگیری شود تا به این طبیعت بکر و دست نخورده تهدیدی وارد نشود.
بیابان لوت یکی از جاذبههای تاریخی و گردشگری بکر و دست نخوردهای است که بین ۳ استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و البته کرمان تقسیم شده است.
وسعت این بیابان در مجموع ۸۰هزار کیلومتر مربع و بیش از ۷۰درصد از جاذبههای بیابان لوت در استان کرمان و در حوزه شهداد واقع شده است.
از مهمترین عارضههای این بیابان کلوتها هستند که در اثر فرسایش به وجود آمده اند و در طی سالیان دور؛ طبق تخمینی که زده شده است بیش از ۲میلیون سال قدمت دارند. این بیابان جاذبههای تاریخی و گردشگری زیادی را شامل تپه گندم بریان، جریان رودشور، تنگه رتیل، تپههای تخم مرغی شکل و شبهای پرستاره و بی نظیر آن که درشب همانند الماس دلبری میکنند و طلوع و غروب زیبای آن که گردشگران بسیاری را از سراسر جهان جذب خود میکند را در شناسنامه خود ثبت کرده است.
اما جاذبههای تاریخی این بیابان تنها به اینجا ختم نمیشوند و نباید درختان گز یا نبکاها که در دو طرف جاده کویر قرار دارند و به گلدانهای طبیعی معروف هستند را از یاد برد که بلندترین نبکاها در حوزه شهداد قرار دارند. همچنین بلندترین تپههای شنی یا همان ریگ یلان با ارتفاع ۵۰۰ متر نیز در این حوزه یعنی شهداد وجود دارند.
از دور که به تپههای شنی این بیابان چشم میاندازی نمای یک شهر تاریخی را دارد.
این بیابان به دلیل جاذبههای طبیعی که دارد در سال ۹۵ به ثبت جهانی یونسکو در آمد؛ تا قبل از ثبت جهانی شدن، کویر لوت برای گردشگران و مسافران زیاد شناخته شده نبود، اما بعد از آن هزاران گردشگر در داخل و خارج از کشور را به سوی زیبایهای خود جذب کرد.
کویر لوت گرمترین نقطه کره زمین که در فاصله ۷۰متری شرق شهداد واقع شده و به ثبت ناسا نیز رسیده است و البته این نقطه در اعماق کلوت پستترین نقطهی فلات مرکزی ایران نیز به حساب میآید.
بازدید از جاذبههای گردشگری کویر با گروه آفرودسوارن
کسانی که علاقهمند به گردش و طبیعت گردی از جاذبههای تاریخی بکر کویر هستند، میتوانند با گروه آفرود سواران علاوه براینکه هیجان را تجربه میکنند از اعماق کویر نیز بازدید کنند.
گروه آفرود سوارانی که تحت نظارت میراث فرهنگی قرار دارند و آموزشهای لازم را فرا گرفته اند و روی تمامی نقاط این بیابان به خوبی اشراف دارند وخارج از محدودههای مشخص از کویر ورود نمیکنند؛ اما بعضی از افراد که متاسفانه دورههای آموزشی را سپری نکرده اند؛ تاخت و تاز بی رویه آنها ممکن است به مرور زمان بر طبیعت لوت آسیب وارد کند که باید ارگانهای مربوطه روی اینگونه خودروها مدیریت و نظارت کافی را داشته باشند.
صمد خادم زاده یکی از آفرود سوارانی است که در حوزه کویر لوت شهداد فعالیت میکند. او در رابطه با اینکه خودروهای آفرود که به اعماق کویر سفر میکنند باید چه شرایطی داشته باشند، گفت: خودروها حتماً کمک دار باشند و به همراه داشتن مواد غذایی کافی به ویژه آب و همچنین پمپ باد الزامی است؛ زیرا زمانی که وارد کویر لوت میشویم باید باد لاستیک را کم کنیم و زمانی که از کویر خارج میشویم و روی آسفالت قرار می گیریم باید لاستیک را باد کنیم.
او در ادامه میگوید: اگر قرار باشد شب را در کویر اقامت داشته باشیم؛ باید وسایل کمپینگ را با خود به همراه ببریم.
خادم زاده با بیان اینکه خودروهای ما مجهز به جی پی اس و زیر نظر میراث فرهنگی است، افزود: ما از میراث فرهنگی نیز مجوز فعالیت در کویر را دریافت کردهایم.
او با اشاره به اینکه کویر شامل سه منطقه سبز، زرد، و قرمز است، تصریح کرد: ما در حوزه سبز فعالیت میکنیم و برای ورود به مناطق زرد و قرمز باید با هماهنگی و مجوز از میراث فرهنگی باشد.
یکی دیگر از آفرود سواران نیز گفت: به همراه داشتن تجهیزات و لوازم یدکی لازم الزامی است تا اگر در عمق کویر اتفاقی رخ دهد، با توجه به اینکه ممکن است کسی برای کمک ما آنجا نباشد، خود بتوانیم از عهده مشکلات برآییم.
حجت ابراهیمی نماینده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در شهداد با اشاره به اینکه مسافرانی که قصد بازدید از جاذبههای گردشگری در اعماق کلوت را دارند باید حتماً با راهنما و بلدهای محلی با سابقه و با آفرود هماهنگ باشند، افزود: کسانی که می خواهند وارد اعماق کویر شوند، باید قبل از هر چیز مجوزهای لازم را از اداره کل میراث فرهنگی استان و همچنین دستگاههای امنیتی دریافت کنند.
به گفته او بعضی از آفرودها که خانوادگی وارد کویر لوت میشوند از اصول طبیعت گردی اطلاعی ندارند و رعایت نمیکنند؛ اما تیمهای آفرود تحت نظارت کامل میراث هستند و این نکات را به خوبی رعایت میکنند تا به محیط زیست کویر هیچ گونه آسیب و تهدیدی وارد نشود.
ابراهیمی میگوید: تمامی خودروهای آفرودی که در حوزه کویر لوت شهداد فعالیت میکنند از میراث فرهنگی مجوزهای لازم را دریافت کردهاند.
او از گردشگران خواست تا از طبیعت بکر و زیبای کویر محافظت کنند تا این نعمت خدادادی به خوبی برای نسلهای بعدی نیز باقی بماند.
علیزاده مسئول منابع طبیعی شهداد نیز در رابطه با این موضوع گفت: کویر زیر نظر منابع طبیعی است، اما از آنجایی که میراث فرهنگی مجوز برای خودروهای آفرود صادر میکند، حفاظت از طبیعت کویر نیز بر عهدهی میراث فرهنگی است.
او میگوید: خودروهای آفرود زیاد به محیط کویر تخریبی وارد نمیکند که منابع طبیعی لازم باشد نسبت به این موضوع ورود کند و خودروهای آفرودی که وارد منطقه کویر میشوند با هماهنگی شورای تامین و با مجوز میراث فرهنگی وارد منطقه میشوند؛ اما باید به آفرود سواران تذکرات لازم داده شود که به تپههای شنی آسیبی وارد نشود.
علیزاده بیان کرد: اگر افرادی بخواهند داخل کویر ساخت و ساز یا پروژهای را انجام دهند در این صورت بر عهدهی منابع طبیعی است و ما نسبت به این موضوع پیگیری خواهیم کرد.
تاخت وتاز بعضی از افراد بر دل طبیعت کویر که مجوز ورود نداشته و قاعده و اصول طبیعت گردی را نمیدانند گاها ممکن است زخمهایی بر پیکر این میراث جهانی وارد کند که آثار و بقایای آن تا سالیان بعد باقی بماند و اینجا میطلبد که مسئولین مربوطه نسبت به این موضوع نظارت و پیگیری لازم را داشته باشند.
گزارش از زهرا پورحسینی