دکتر علیرضا مُعاف؛ معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر درباره دستاورد‌های سی امین نمایشگاه بین المللی قرآن صحبت کرد.

معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ما یک تعبیری داریم که قرآن برای همه مردم است. «هدًی لِّلنَّاسِ»، «بَصَائِر لِّلنَّاسِ»؛ نمایشگاه قرآن هم برای همه مردم است و هدف ما این بود و هست که آن تعبیری که رسول اعظم(ص) می‌فرمایند مردم با قرآن انس بگیرند و احساس لذت از بودن با قرآن داشته باشند در نمایشگاه قرآن هم اتفاق بیفتد. هدف راهبردی و همه برنامه ریزی‌ها ناظر به همین نکته است که وقتی افراد از نمایشگاه بین المللی قرآن خارج می‌شوند؛ خانواده ها، جوان ها، نوجوان ها، دو تا چهار ساعت، چند روز و هر چقدر که وقت می‌گذارند احساس بهتری به قرآن داشته باشند، از بودن در کنار برنامه‌های قرآنی، آموزه ها، مفاهیم و گزاره‌های قرآنی لذت برده باشند. تعبیری باز داریم که نمایشگاه بین المللی قرآن تفرجگاه معنوی و تفریحگاه قرآنی مردم است. ما در قرآن یک کلمه‌ای داریم «سائِحات»؛ کلمه سیاحت، این که مردم نمایشگاه قرآن را به مثابه یک سیاحتگاه، تفریحگاه و تفرجگاه درک کنند. فکر می‌کنم همه جمع بندی‌ها باید ناظر به این باشد که ببینیم آیا ما یک جشنواره بزرگ فرهنگ دینی داشتیم؟ آیا جشن، نشاط و شادی بوده؟ ماه رمضان در نمایشگاه قرآن به مردم خوش گذشته یا نه؟ ارزیابی‌های میدانی که من، چون سال‌ها مسئول نمایشگاه کتاب و قرآن در ادوار مختلف بودم، امسال دو نکته در حضور مردم چشمگیر چشم نواز بود. یک نکته؛ همین مسئله استقبال بود که در تعابیر همه مسئولین، خواص و ادبیات رسانه هم، مکرر این گفته شد. استقبال مردم فراتر از انتظارات بود، دل‌ها البته در ماه رمضان متوجه قرآن است، اما ما سال‌ها نمایشگاه قرآن را داشتیم، امسال این استقبال مورد توجه بود.

علیرضا مُعاف درباره علت استقبال از نمایشگاه بیان کرد: علت گرایش مردم به قرآن، دین و ارزش‌های دینی و قرآنی است، اگر ما برنامه‌های جذاب و متنوع برای آن‌ها داشته باشیم، گرایش؛ بسیار گرایش خوبی است. شما می‌بینید شب‌های قدر چه اتفاق عظیم میلیونی در کشور می‌افتد. روز قدس، روز بعد از شب ۲۳ رمضان که مردم تا صبح بیدار بودند. سه تا چهار ساعت چه حرکت عظیم رودخانه مواج میلیونی در کشور راه می‌افتد. این گرایش وجود دارد، مردم متوجه شدند، شنیدند، خودشان رسانه‌ها تبلیغ کردند که نمایشگاه برای همه اعضای خانواده برنامه دارد، برای بچه‌ها برنامه جدا، برای نوجوان‌ها برنامه دارد. اساساً ما می‌گوییم نمایشگاه قرآن؛ یک نمایشگاه خانوادگی، خانواده گرا، خانواده محور و خانواده بنیان است.

وی افزود: ما امسال هر شب ۱۰ تا ۲۰ هزار افطاری ساده داشتیم در نمایشگاه که خانواده‌ها می‌آمدند استفاده می‌کردند، خیلی از خانواده‌ها هم خودشان افطاریشان را آن جا می‌آوردند. روز ۱۳ فروردین نمایشگاه قرآن یک صحنه جالبی از سیزده‌به‌در رمضانی مردم اتفاق افتاد، که شبکه خبر هم زنده نشان داد. صحنه فوق العاده جالبی بود.

معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد اظهار کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گویند نمایشگاه بین المللی قرآن بزرگترین رویداد دینی و قرآنی کشور است. عرض می‌کنم خیلی از کشور‌ها را دیدم؛ این نمایشگاه، بزرگترین نمایشگاه قرآنی جهان اسلام است. ما امسال از ۲۱ کشور؛ ۵۰ مهمان داشتیم، برخی وزرای فرهنگ کشور‌های اسلامی آمدند، مفتی اعظم، شخصیت‌های تراز اول، اجماعاً می‌گفتند این را که چنین نمایشگاهی با چنین وسعت و تراز و محتوا‌های متنوع، متکثر و متلونی در دنیای اسلام نیست و خیلی از آن‌ها تقاضا داشتند که این نمایشگاه برود در آن کشور‌ها که برنامه ریزی‌هایی هم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفتند.

معاف با اشاره به میزان بازدید کنندگان ادامه داد: همزمان با نمایشگاه بین المللی که در مصلی امام خمینی(ره) برگزار شد، ۱۱ نمایشگاه استانی هم داریم که سیاست گذاری در تهران انجام شد، اما ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها این نمایشگاه‌ها را برگزار کردند. بعضی از آن‌ها آنقدر استقبال بالا بوده تمدید هم کردند. ما به خاطر برگزاری نماز عید فطر و تمهیدات نماز عید فطر در مصلی، با وجود این که خیلی تقاضای تمدید داشتیم، امکان تمدید نداشتیم. سال گذشته ما شمارش کردیم که عدد تهران یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بود. امسال به مراتب شلوغ‌تر بود. برآورد‌های میدانی که مسئولین نظارت داشتند می‌گفتند بیش از یک و نیم میلیون نفر در نمایشگاه تهران و در مجموع با نمایشگاه‌های استانی؛ سه میلیون نفر از نمایشگاه‌ها بین‌المللی قرآن کریم بازدید کردند. اگر یک نفر از این‌ها لذت برده باشد و احساس بهتری به قرآن پیدا کرده باشد، همان یک نفر هم بسیار ارزش دارد، خیلی روی آمار‌ها اتفاقاً من خود مانور نمی‌دهم، اما از روز ۱۲ فروردین که نمایشگاه شروع شد روز‌های زیادی بود که تمام صحن‌های شبستان ها، رواق‌ها و پارکینگ‌ها پر می‌شد و این اتفاق بزرگ، خوب و قرآنی الحمدلله امسال رقم خورد.

او درباره تعداد غرفه‌های نماشگاه تصریح کرد: در نمایشگاه بین المللی ۴۹ بخش و ۱۸۰۰ غرفه داریم، یعنی بخش نشر مکتوب با حدود صد ناشر دینی داریم. بخش فروش محصولات پوشش عفیفانه؛ حجاب و عفاف داشتیم با حدود ۲۶۰ غرفه از نهاد‌های تولیدکننده و مجموعه‌های مردمی این حوزه. مجموعه‌های ترویجی حوزه عفاف و حجاب که کار محتوایی صرفاً می‌کردند؛ ۲۰ مجموعه آمده بودند. خانه‌های خلاق قرآنی، ایده‌های نوی قرآن، دانش بنیان‌های قرآنی، مؤسسات دانش بنیان، نوآور، نو نویس و نوپدید قرآنی، استارت آپ ها، شتاب دهنده‌ها و اَسِلِرِیتور‌های قرآنی؛ نزدیک به ۵۰ مجموعه بودند، بخواهیم بگوییم مجموعاً می‌شود ۴۹ بخش و ۱۸۰۰ غرفه که در بخش‌های مختلف نمایشگاه بودند. هر کدام از بخش‌های نمایشگاه؛ جذابیت‌های خود را داشت و برای خانواده‌ها به نحوی جذاب بود.

معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد گفت: حوزه شعر قرآنی خیلی مورد توجه قرار گرفت. دیروز اختتامیه شعر قرآنی بود؛ و از دو استاد بزرگ حوزه ادبی با جایزه ادبی- قرآنی حافظ تجلیل شد. حوزه خادمان قرآن کریم با حضور رئیس جمهور تجلیل شدند. ۱۲ خادم قرآن کریم روز ۱۲ فروردین افتتاح نمایشگاه، آیت الله رئیسی به نمایشگاه آمدند و بازدید مفصلی داشتند. در برنامه با خادمان و اساتید قرآن شرکت کردند. خادمان قرآن چندصد نفر هستند، نوعاً به ما پیغام دادند، از این برنامه تجلیل کردند، مردم هم خیلی پسندیده بودند؛ اساتید، بزرگان و پیشکسوتانی که در حوزه‌های پژوهشی، تفسیری، قرائت، حفظ و... از آن‌ها تجلیل به عمل آمد. 

معاف می‌گوید: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که تنها وزارتخانه‌ای است که پسوند اسلامی دارد و این پسوند یک پسوند انتزاعی، تجریدی، دکوری و تشریفاتی نیست، یک پسوند حقیقی و انضمامی، عینی و کاربردی است؛ مسئول هنر دینی هستیم و باید کار ما در حوزه تبلیغ و ترویج قرآن، برگزاری جشنواره ها، نمایشگاه‌ها و فستیوال ها؛ یک کار هنرمندانه و با ابزار هنر باشد. امسال شعار نمایشگاه به نحوی انتخاب شد که همه بخش‌های کودک، نوجوان و جوان بتوانند خودشان را نسبت به آن شعار پیدا کنند. شعار نمایشگاه بر خلاف شعار‌هایی که هر سال به شکل‌های کلیشه‌ای و سنتی شعار‌هایی انتخاب می‌شد، «می خوانمت» انتخاب شد، خطاب به قرآن که می‌خوانمت. به قول برخی جوان ها؛ هم می‌خوانمت و هم می‌خواهمت؛ این را برخی جوان‌ها به خود من هم می‌گفتند که این یک ایهام و استعاره دو طرفه‌ای هم هست.