عبدالباری عطوان نوشت پیوستن فنلاند به پیمان ناتو مقدمهای برای پیوستن آن به اوکراین و سرعت بخشیدن به گستردهتر شدن دایره جنگ و اقدامی تنش زاست که آمریکا برای آن تدارک دیده بود.
پیوستن فنلاند به ناتو به عنوان سی و یکمین عضو این پیمان پس از بی طرفی سی ساله، اوج به چالش کشیدن روسیه و اقدامی تنش زاست که آمریکا در جنگ اوکراین برای آن تدارک دیده بود و چه بسا به گستردهتر شدن دایره این جنگ بینجامد یا آن را در آستانه انتخاب گزینه سلاحهای هسته ای، تاکتیکی یا راهبردی قرار دهد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بارها تاکید کرده است: آمریکا برای نابودی و تجزیه کشورش تلاش میکند و تقویت و گسترش پیمان ناتو یکی از مهمترین جلوههای این اقدام است، از همین رو بعید میدانم در برابر این اقدام تحریک آمیز و حساب شده در چارچوب برنامه آمریکا سکوت کند.
فنلاند که با روسیه بیش از ۱۳۰۰ کیلومتر مرز دارد، بیش از سی سال از ثبات برخوردار بوده و از بی طرفی در جنگ سرد بیشترین سود را برده و به رشد اقتصادی دست یافته است و به احترام این بی طرفی مورد حمله روسیه قرار نگرفته است، اما به نظر میرسد این بی طرفی را کنار گذاشته و در برابر فشارهای آمریکا برای پیوستن به پیمان ناتو تسلیم شده و خاک کشورش را به پایگاهی برای حملات آینده علیه روسیه تبدیل کرده است.
همواره باید به خاطر داشته باشیم یکی از مهمترین علل جنگ اوکراین این بود که این کشور بی طرفی را کنار گذاشت و رئیس جمهور آن ولادیمیر زلنسکی که همچون عروسک خیمه شب بازی است، برای پیوستن به پیمان ناتو و اتحادیه اروپا اعلام آمادگی و توافقنامه مینسک سال ۲۰۱۳ مبنی بر توقف جنگ علیه اقلیت روس در منطقه دنباس در شرق و جنوب اوکراین را نقض کرد. آنگلا مرکل صدر اعظم سابق آلمان اذعان کرده بود هدف از امضای این توافقنامه وقت کشی و تقویت توانمندیهای نظامی اوکراین جهت مهیا شدن برای این جنگ بود.
پیوستن فنلاند به پیمان ناتو مقدمهای برای پیوستن آن به اوکراین و سرعت بخشیدن به گستردهتر شدن دایره جنگ است. ینس استولتنبرگ دبیر کل ائتلاف ناتو در مراسمی که به همین منظور برگزار شد، گفت: راه برای الحاق اوکراین و سوئد به پیمان ناتو باز است.
وقتی ریشی سوناک نخست وزیر انگلیس پیوستن فنلاند به ناتو را واقعهای تاریخی میداند و جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به این اقدام افتخار میکند، باید منتظر بهاری داغ و تابستانی ملتهب در جنگ اوکراین باشیم. برخی خبرها حاکی است آمریکا قصد دارد چند فروند جنگنده اف ۱۶ به کی یف بدهد که آموزش نحوه استفاده از این هواپیماها به خلبانهای اوکراینی در پایگاههای آمریکا آغاز شده است.
عطوان نوشت: مداخله مستقیم آمریکا در جنگ اوکراین، روز به روز دایره آن را گستردهتر میکند. آمریکا پس از حمله به "نورد استریم" خط لوله گاز روسیه به آلمان، اکنون پیمان ناتو را گسترش میدهد تا حلقه محاصره روسیه را تنگتر کند، آمریکا سلاحهای مدرنی را در اختیار ارتش اوکراین قرار میدهد که مهمترین آن ۸۵۰۰ فروند موشک ضد تانک جاولین، ۱۶۵۰ موشک ضد هواپیمای استینگر، ۱۸۰۰ پهپاد فونیکس، ۲۵۰۰ موشک و موشکهای پاتریوت است که به زودی به اوکراین فرستاده خواهد شد.
تاثیر این سلاحها و تجهیزات مدرن، توانمندیهای دفاعی و تهاجمی ارتش اوکراین را تقویت خواهد کرد، اما هرج و مرج ناشی از این تسلیحات احتمالا آثار منفی برای آمریکا و همپیمانانش به همراه خواهد داشت، زیرا ممکن است به دست روسیه یا چین برسد و طبق نظر بسیاری از کارشناسان غربی رمز و راز فناوری و نظامی آن فاش شود. اوکراین از فاسدترین کشورهای جهان به شمار میرود و در فهرست شفاف سازی بین المللی و میانگین جهانی فساد، رتبه ۱۲۲ را دارد. در دوره پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نیز سلاحها و تجهیزاتی به ارزش ۳۲ میلیارد دلار را دزدید.
پوتین که دو روز پیش تهدید کرده بود مسکو آمادگی دارد همه ابزارهای موجود را جهت دفع حملات علیه خاک روسیه بکار گیرد، این اقدامات تحریک آمیز آمریکا و نیز اقدام آن به انتقال سلاحهای هستهای تاکتیکی به بلاروس همپیمان مورد اطمینان آمریکا را از نزدیک پیگیری میکند. وی در این زمینه گفت: انگیزه لازم جهت ارسال این سلاح ها، تصمیم انگلیس برای مجهز کردن اوکراین به بمبهای ضد تانک حاوی اورانیوم ضعیف شده بود.
سلاحهای هستهای تاکتیکی میتواند سلاحها و نیروهای دشمن را در میدانهای جنگ نابود کند و با سلاحهای هستهای راهبردی مشابه تفاوت دارد. سلاحهای هستهای راهبردی قابلیت نصب بر موشکهای قاره پیما و انهدام کامل شهرها را دارد، البته بعید است در مذاکرات روسیه و آمریکا درباره ممنوعیت استفاده از این سلاحهای تاکتیکی توافق نشده باشد. روسیه تقریبا بیش از دو هزار فروند از این کلاهکها را دارد و این تنها مشتی از این خروار است.
تنش زایی روسیه و آمریکا در جنگ اوکراین اين تفسیر را دارد که شاید این تشدید تنش موجب سرعت بخشیدن به میانجیگریها برای توقف جنگ و مذاکره طرفهای آن برای برقراری آتش بس شود؛ و تفسیر: آنچه در میادین جنگ در حال اتفاق است، عکس این موضوع را نشان میدهد، زیرا روسیه هرگز از دستاوردهای راهبردی خود چشم پوشی نخواهد کرد که مهمترین آن الحاق چهار منطقه در جنوب و غرب اوکراین و نیز شبه جزیره کریمه است. درباره آمریکا نیز همین طور گفته میشود، آمریکا به دنبال نابودی و تجزیه روسیه و درگیری با دشمن بزرگتر خود یعنی چین است که موجودیت اقتصادی، سیاسی و نظامیش را به خطر میاندازد.
سردبیر رای الیوم در پایان نوشت: جنگ اوکراین جنگ مرزی نبوده و پیش از آنکه جنگی اقتصادی و نظامی باشد، جنگی مذهبی است. پوتین قدرت خود را از دو نوع دکترین میگیرد: نخست ناسیونالیسم روسیه و دوم مذهب ارتدوکس و پشتوانه این دو دکترین بیش از ۶۵۰۰ کلاهک هستهای و بیش از ۲۵۵ میلیون پیرو مذهب ارتدوکس است که فقط ۱۲۵ میلیون نفر از آنها در روسیه زندگی میکنند. علاوه بر این مسکو از حمایت سازمان بریکس نیز برخوردار است که تعداد ساکنان کشورهای عضو آن یک سوم جمعیت جهان است.
آمریکا که در جنگ عراق و پس از آن در افغانستان شکست خورد و به زودی در سوریه نیز شکست خواهد خورد، بعید و بسیار سخت است که در جنگ اوکراین پیروز شود. تنها فرقش این است که ممکن است جهان را درگیر جنگی هستهای در دفاع از حکمرانی جهانی خود کند و این اوج خودخواهی و بی مسئولیتی است.