چه کارهایی میتوان انجام داد که فرزندانمان با اشتیاق در دید و بازدیدهای عید با ما همراه شوند؟ این گزارش را بخوانید.
وقتی نوجوانیاش را به یاد میآورد، چیزهای درهم و برهمی به خاطرش میرسد که انگار عیدها را دوست نداشته، علتش را خیلی در ذهن جستجو میکند، مثلا اینکه مدام بزرگترها به قول ادبیات خودش گیر میدادند چطور با بقیه صحبت کند، در میهمانیها چطور باشد یا مثلا بزرگترهای فامیل مدام از درس و مشقش میپرسیدند و سوالاتی از این دست که همیشه از جمعها او را فراری میداده است، البته آن بخشهایی که با بچههای دیگر فامیل بوده را دوست داشته، اما الان هم که دیگر سن و سالی از او گذشته و بچههایی قد و نیمقد دارد هنوز هم عیدها را دوست ندارد و فکر میکند علتش همین چیزهایی باشد که در کودکی و نوجوانی برایش رخ داده است. اما واقعا چطور میشود که بچهها به ویژه در سنین نوجوانی از عید و تعطیلات و سال نو فراری میشوند، علتش چیست و چه چیزهایی در روابط و دید و بازدیدها ممکن است رخ بدهد که این مسائل را تشدید کند.
بیشتربخوانید
*بچهها را تحت فشار قرار ندهید
یکی از مهمترین نکاتی که در دید و بازدیدهای نوروز باید در نظر بگیریم رفتار خودمان به عنوان پدر و مادر است اینکه در چه باید نکات مهم را به بچهها تذکر بدهیم و به آنها باید و نبایدها را یادآوری کنیم.
«سپیده بشول» کارشناس ارشد مشاوره و روانشناسی دراین باره میگوید: «پدر و مادر باید در نظر داشته باشند که خیلی بچهها را تحت فشار قرار ندهند و از آنها ایراد نگیرند، اینکه فلان جا رفتیم اینطور رفتار کن یا اینطور رفتار نکن، دست به وسایلشان نزن یا صدایت را بلند نکن و حرفهایی از این دست که مدام اعتراض کردن را به آنها یادآوری میکند، باعث اذیت بچهها میشود.
حتی بچههای کوچکتر را اگر مدام تحت فشار قرار دهیم یا در جمعها به آنها بگوییم ک چرا بچه بدی شده ای؟ کودک باور میکند که بچه بدی است و با خود میگوید پس حالا بچه بد چکار میکند، معلوم است دیگر کار بد و همیشه در نقش بچه بد ظاهر میشود و قطعا همان رفتاری را که شما انتظار ندارید، انجام میدهد.»
*با نوجوانان چطور رفتار کنیم
نوجوانان به دلیل شرایط و ویژگیهای سنی که دارند، نحوه رفتار با آنها هم متفاوت باید باشد. قطعا در دید و بازدیدهای عید آنها هم حضور دارند و افراد فامیل و خانواده باید بدانند که چطور با آنها رفتار کنند.
دوستی تعریف میکرد که از ایام عید بدش میآید، چون مدام عمو و عمه و سایر فامیل از او سین جین میکنند که نمراتش چطور شده و درس هایش را میخواند یا نه یا اینکه او را با بچههای دیگر مقایسه میکنند!
بشول در این رابطه توضیح میدهد: «یکی از مهمترین نکاتی که در دید و بازدیدها باید در نظر بگیرید این است که نوجوانها را زیاد زیر ذره بین قرار ندهید و از آنها بازخواست نکنید بلکه رفتار باید صمیمانه باشد. مثلا جملاتی از این دست که تکالیفت را انجام میدهی؟ برای عید تکلیفی داری یا خیر و اینکه امتحانات قبل از عیدت چطور بوده؟ بچهها قطعا نسبت به این دست سوالات واکنش منفی نشان میدهند و از جمعها فراری میشوند، پس آنها را از میهمانیها دور نکنید».
*راهکار چیست؟
اما راهکار چیست؟ به جای سخنرانی کردن برای آنها اجازه بدهید که بچهها صحبت کنند. بعضی بزرگترها در جمعها که قرار میگیرند داد سخن برمیدارند و یک کلام مجلس میشوند. بچهها و نوجوانها هم که حوصله ندارند این همه پای صحبت بنشینند بنابراین به جای نصیحتهای طولانی، میتوان نکاتی را در قالب جملاتی کوتاه بیان کرد تا اثرگذاری بیشتری هم داشته باشد. با زیاد حرف زدن و پندر و اندرز اعتماد به نفس نوجوانان هم گرفته میشود بنابراین به حرفهای آنها هم گوش دهید.»
گاه پیش میآید که نوجوانها اعتراض میکنند که اصلا چرا باید به دید و بازدید عیدبروند؟ اینجاست که پدر و مادر به جای موضع گیری که تو هم حتما باید بیایی و چارهای نیست و از این حرفها، خیلی صمیمی باید با فرزند خود صحبت کنند و از مزایای ارتباط با دیگران و معاشرت و تعامل برایشان بگویند.
مثلا اینکه باید دوستان و خویشانمان را نگه داریم و با آنها بتوانیم ارتباط عاقلانه و خوب داشته باشیم چرا که اینها در شرایط سخت و دشوار میتوانند کمک کننده ذهن، هیجان و عواطف ما باشند، مثلا میتوانیم با خانواده مان درددل کنیم و هنگام مشکلات از آنها کمک بگیریم، بنابراین قطع ارتباط نباید در خانواده معنا داشته باشد.
بشول دراین باره میگوید: «نوجوانها باید این را خیلی صمیمی و عاقلانه درک کنند که فضای مجازی وملاقاتهای آن هیچگاه نمیتواند جای رابطه چهره به چهره با افراد را بگیرد و جای گفتگوهای واقعی را این فضاها پر کند. البته این را هم باید آموزش داد که ما باید در روابطمان حد و مرزها را رعایت کنیم.
یک نکته دیگر هم این است که برای ارتباط گرفتن با نوجوانها میتوانیم سوالاتی از قبل برای دید و بازدیدها و میهمانیها آماده کنیم و آنها را مطرح کنیم، مثل اینکه سلیقه شان در موارد مختلف چیست مثلا درباره یک کتابی که خوانده اند، صحبت کنیم و یک جو شاد و خوشحال کننده ایجاد کنیم؛ بنابراین یک برنامه ریزی صحیح براساس روحیات افراد خیلی میتواند موثر باشد، مثل اینکه چه چیزهایی افراد را در این میهمانی میتواند خوشحال کند یا آنها را ناراحت کند و دانستن اینها قطعا حس شادی و خوشحالی را بین جمع ایجاد میکند. یا اینکه درباره خاطرات خوبی که با هم داشتید صحبت کنید، برنامههای شادی که میتوانید داشته باشید و علایق و سلایق خود که درباره آن میتوانید صحبت کنید.»
* فضای ارتباطی و گفتگو را مدیریت کنیم
اگر دقت کرده باشید بعضیها همین که پایشان را در میهمانیها میگذارند با خودشان خنده و شادی را هم به همراه میآورند و جمع با آنها همراه میشوند، بعضیها هم کلا منفعل هستند و هیچ اثری در جمع ندارند نه با کسی حرفی میزنند یا حس منفی و مثبتی ایجاد میکنند، اما برخیهای دیگر هم هستند که عنق اند و انرژی منفی به جمع میدهند. برای اینکه بتوانیم فضا را مثبت و شاد کنیم، باید از جنگ و جدال و تعارض بپرهیزیم اینکه با همه در بیافتیم، تیکه و کنایه بیاندازیم یا حرفهای منفی بزنیم و مسائل تعارض برانگیز را مطرح کنیم مهم این است که اگر میخواهیم اثرگذار باشیم، فضای ارتباط و گفتگو را مدیریت کنیم چرا که همین دور هم بودن خود ارزش دارد.
*عید زمان عقده گشایی نیست!
نکته دیگر این است که برخی تصور میکنند ایام عید وقت عقده گشایی از کینهها و کدورتها است و گاه پیش میآید که در جمع دست به رفتارهایی میزنند که سایرین را دچار ناراحتی میکنند. بشول در این رابطه میگوید: «عید زمان حل تعارضات و عقده گشاییها نیست بلکه فضاهای ارتباطی باید شاد باشد و اگر هم مشکلی در روابطی وجود دارد باید در آرامش و در زمان دیگری حل شود.
همچنین میهمانیهایی که در آنها جوان و نوجوان وجود دارد، میتوان از آنها خواست که چند ساعت موبایلشان را کنار بگذارند و به بازیهایی قدیمی که حال و هوا را شاد میکند مثل اسم فامیل، مارپله، صحبت درباره یک کتاب یا دیدن فیلم و سریال، مافیا، ادابازی و ... بپردازند بدون اینکه بخواهند حرفهای تلخ گذشته یا مسائلی که باعث ناراحتی شده را پیش بکشند، مسائل دیگر را هم البته باید در زمانهای مناسبی حلشان کرد.»
در نهایت اینکه تقریبا نیمی از عید گذشته و نیمی دیگر از تعطیلات و دید و بازدیدها باقی مانده، صحبت کردن با یکدیگر، گذراندن اوقات فراغت با خانواده و اقوام و گفتگو با آنها به ویژه این شبها که ماه رمضان هم هست میتواند جذاب باشد و امیدوارم که هیچکس این لحظات را از خود و خانواده اش دریغ نکند.
منبع: فارس