وعدههای غذایی در ماه مبارک رمضان به سه وعده افطاری، شام و سحری تقسیم میشوند و افرادی که در ماه مبارک رمضان روزه میگیرند، باید به این نکته توجه داشته باشند که خوردن افطاری و سحری با رعایت اعتدال ضروری است. در عین حال بیماران نیز باید نکاتی را در روزهای ماه رمضان هم در زمینه خوردن غذا در وعدههای سحر، افطار و شام و هم در زمینه مصرف داروهایشان رعایت کنند.
باید توجه کرد که بارداری، شیردهی و برخی از بیماریها مانند دیابت، فشار خون، روده تحریکپذیر، یبوست، زخمهای سیستم گوارشی (معده و اثنی عشر) اختلالات کلیوی، بیماریهای اعصاب و روان و آسم همگی از شرایط جسمی هستند که فردی که با آنها مواجه است، ملزم است که پیش از اقدام به روزهداری، با پزشک معالج خود در خصوص اقدام به روزهداری و همچنین نحوه مصرف داروها، مشورت کند.
همچنین بیماران مبتلا به بیماری انسدادی ریوی (CoPD) و صرع خصوصاً در معرض خطر تغییر دز دارو در ایام روزهداری هستند. پزشکان علاوه بر اینکه باید به بیماران صرعی که با قطع دارو دچار بازگشت حملات تشنجی میشوند، مشاوره دقیق بدهند، باید به بیماران مبتلا به آسم که با قطع داروهای استنشاقی و افشانههای تنفسی دچار حملات آسمی میشوند، توصیههای لازم را ارائه کنند.
برخی از داروهای ضد التهاب این قابلیت را دارند که دو بار در طول روز مصرف شوند. مصرف این گونه داروها را میتوان با مشورت پزشک و داروساز به زمان افطار یا سحر موکول کرد. در فرد روزهدار، پزشک معالج، جهت درمان عفونت میتواند اقدام به تجویز آنتیبیوتیکهایی کند که به جای چند بار مصرف در طی روز، یک یا دو بار در روز مصرف شود.
تغییر نحوه مصرف برخی از داروها در این ایام نیز بنا به تجویز پزشک ممکن است. در صورت وجود این شکل دارویی به جای مصرف برخی از داروهای خوراکی، پزشک معالج میتواند آنها را به شکل زیست چسب (بر روی پوست) تجویز کند.
در عین حال در خصوص بیماران دیابتی، هرچند روزهداری برای برخی از مبتلایان به دیابت بنا بر تشخیص پزشک معالج میتواند مفید باشد، ولی تغییر خودسرانه دز دارو و رژیم غذایی در برخی دیگر میتواند بسیار خطرناک باشد. بیمارانی که انسولین مصرف میکنند، قبل از اقدام به روزهداری باید با پزشک معالج خود مشورت کنند. در تمامی بیماران دیابتی، تنظیم و کنترل مرتب قند خون بسیار مهم است.
اگر افراد روزهدار، چنانچه مبتلا به بیماری خاصی بوده و مجبور به مصرف دارو در ایام مبارک رمضان هستند، قبل از هر چیز با پزشک معالج خود مشورت کنند. در زمان روزهداری هیچ گاه وعدههای دارویی خود را خودسرانه حذف نکرده یا به زمان دیگر موکول نکنید. چه بسا این عمل شما سبب اختلال در روند درمان شود. مصرف بسیاری از داروها را میتوان پس از مشورت با پزشک به زمان سحری یا افطار منتقل کرد.
روزهداران اگر به بیماری مزمن مانند فشارخون، چربی خون، دیابت، بیماریهای قلبی عروقی و بیماری کلیوی مبتلا هستند، در این خصوص که آیا روزهداری برای شما بدون اشکال است یا خیر و همچنین در صورت بی خطری، در مورد نحوه مصرف دارو و رژیم غذایی مناسب در ماه مبارک رمضان، مشورت کنید.
بنابر اعلام پایگاه جامع آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیماران دیابتی نیز باید تحت بررسی پزشکی قرار گیرند. بیماران باید از نظر سطح قند خون، فشارخون، چربی خون، انعقاد خون و بررسیهای کلی وضعیت بیوشیمی خون پایش شوند و بر این اساس رژیم غذایی و دارویی مختص هر بیمار قبل از روزهداری تعیین شود. هم بیماران و هم خانواده مبتلا به دیابت باید در رابطه با خطرات تهدید کننده و عوارض روزهداری مورد مشاوره قرار گرفته و آموزشهای لازم را دریافت کنند.