تصور اینکه چگونه سیارهای که ما خانه مینامیم، با شهرهای بزرگ و زمینهای کشاورزی آرام، زمانی تحت سلطه دایناسورهایی به بزرگی اتوبوس و ساختمانهای پنج طبقه بود، دشوار است.
تحقیقات اخیر به عمیقتر شدن درک ما از دلیل غلبه دایناسورها کمک کرده است: پاسخ ممکن است در استخوانهای خاص آنها نهفته باشد که ساختاری شبیه شکلات آئرو نستله به شکل حبابی داشته است.
بیشتربخوانید
دیرینهشناس برزیلی، تیتو اورلیانو، دریافت که استخوانهای توخالی دایناسورها پر از کیسههای هوایی کوچک برای بقای آنها بسیار مهم بوده، به طوری که به طور مستقل چندین بار در دودمانهای مختلف تکامل یافته است.
بر اساس این مطالعه، استخوانها با حبابهای هوا در سه دودمان جداگانه دایناسورها تکامل یافتند: پتروسورها، خزندگان از نظر فنی پرنده، و دو دودمان دایناسور، تروپودها (از میکرو رپتور به اندازه کلاغ گرفته تا تیرانوسوروس رکس عظیمالجثه) و سوروپودومورفها (گیاهخواران گردندراز از جمله براکیوس.)
محققان بر دوره تریاس پسین، یعنی تقریبا ۲۳۳ میلیون سال پیش، در جنوب برزیل تمرکز کردند. هر بار که حیوانی تولید مثل میکند، تکامل گونههای تصادفی را در کد ژنتیکی ایجاد میکند. برخی از این گونهها به فرزندان منتقل میشوند و در طول زمان رشد میکنند. ظاهرا وقتی برخی انطباقهای ژنتیکی مدام در جریان تولید مثل تکرار میشوند، به این معنا است که طبیعت به یک راه حل مهم و موثر تکاملی رسیده است.
چیزی که تیم برزیلی مورد مطالعه قرار دادند، استخوانهای با حفرههای هوای دایناسورها بود که میتوانست قدرت دایناسورها را افزایش داده و فشار وزن بدن آنها را کاهش دهد.
سبک، اما قدرتمند
خریدهای شما از خردهفروشهای آنلاین در مقوای راهراه بستهبندی میشود که مزایایی مشابه استخوانهای دارای حبابهای هوای دایناسورها دارد. سبک و در عین حال سخت است.
مقوای راهراه، یا کاغذ چیندار، یکی از موفقترین طراحیهای بشر بود. این اختراع در سال ۱۸۵۶ در انگلستان به ثبت رسید و در ابتدا برای محافظت از کلاههای سیلندری طراحی شد که در انگلستان ویکتوریایی و ایالات متحده محبوب بودند. سه سال بعد، داروین اثر خود درباره منشاء گونهها را منتشر کرد که نشان میدهد چگونه ویژگیهای تکاملی که مزیتهایی ایجاد میکنند، به احتمال زیاد به نسلهای آینده منتقل میشوند.
فناوری سیتیاسکن به محققان اجازه داد تا درون سنگوارههای سخت را بررسی کنند. بدون فناوری مدرن، مشاهده داخل فسیلها و تشخیص کیسههای هوا در ستون مهرهها غیرممکن بود.
این مطالعه نشان داد که هیچ جد مشترکی این ویژگی را نداشته است. هر سه گروه باید کیسههای هوایی را به طور مستقل و هر بار به روشهای کمی متفاوت ساخته باشند. کیسههای هوا احتمالا سطح اکسیژن خون دایناسورها را افزایش داده است. دوره تریاس دارای آب و هوای سوزان گرم و خشک بود؛ بنابراین گردش بیشتر اکسیژن در خون باعث بیشتر خنک شدن بدن دایناسورها میشد. همچنین به آنها امکان میداد سریعتر حرکت کنند.
کیسههای هوا ساختار داخلی استخوانهای دایناسورها را تقویت و در عین حال سطح بیشتری از اتصالات را برای عضلات بزرگ و قدرتمند ایجاد میکردند. این امر باعث میشود که استخوانها بدون افزایش وزن حیوان به اندازه بسیار بزرگتری رشد کنند. در پرندگان، استخوانهای حبابدار جرم و حجم کلی را کاهش و استحکام و سفتی استخوان را افزایش میدهند؛ ویژگیهایی که برای پرواز ضروری هستند.
ارتباطات ماقبل تاریخ
پژواک این میراث دایناسور در بسیاری از حیوانات امروزی نهفته است. بسیاری از گونههای پرندگانی که امروزه زندگی میکنند برای پرواز به استخوانهای حبابدار متکی هستند. حیوانات دیگر از کیسههای هوای درون استخوان برای تقویت و استحکام استخوانها و جمجمههای بزرگ خود استفاده میکنند، بدون اینکه باعث سنگینیشان شود.
یک مثال عالی در این مورد جمجمه فیل است. داخل جمجمه فیلها کیسههای هوای بزرگی وجود دارد که به حیوان اجازه میدهد سر بزرگ و عاجهای سنگین خود را بدون فشار به عضلات گردن حرکت دهد.
اینها نمونههایی از تکامل همگرا هستند که در آن حیوانات به طور مکرر با مشکل یکسانی مواجه میشوند و هر بار راه حلهای مشابه –، اما نه همیشه یکسان – برای تکامل میدهند. حیوانات امروزی با همان کتاب راهنمای تکاملی دایناسورها پیش میروند.
منبع: همشهری