۱۴۰۱ سال کم حادثه‌ای نبود. سوانح متعدد بود و غافلگیر کننده. اگرچه سانحه همیشه حادثه دیدگان را غافلگیر می‌کند، اما کسی انتظار نداشت که سیل در نیمه تابستان، روستا‌های فیروزکوه یا منطقه امامزاده داوود در شمال تهران را ویران کند. در حوزه بین‌المللی هم وضعیت کم و بیش به همین شکل بود.

مدیرکل روابط عمومی و ارتباطات مردمی هلال احمر در تشریح مهمترین دستاورد‌ها و خدمات هلال‌احمر در سال ۱۴۰۱ توضیح داد: بلافاصله بعد از مراسم بزرگداشت یک قرن فعالیت هلال‌احمر در اردیبهشت ماه سال جاری که هلال‌احمر ایران توانست مدال هانری داویسون را به عنوان عالی‌ترین نشان فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال‌احمر و برای خدمات بارز و شاخص بشردوستانه خود دریافت کند، ساختمان متروپل در آبادان فروریخت و تیم‌های تخصصی هلال احمر از سراسر کشور روز‌های سختی را در کنار مردم عزادار آبادان سپری کردند. پس از آن سیل‌های خارج از فصل، بخش‌های زیادی از کشور را در برگرفت و در فیروزکوه و امامزاده داوود وضعیت اضطراری شد و هلال احمر با امداد هوایی و زمینی موفق شد جان تعدادی از هموطنان محصور در سیل را نجات دهد.

یک ماه‌ونیم خدمت‌رسانی در زلزله افغانستان

موسوی ادامه داد: سیل در پاکستان و زلزله در خوست افغانستان هم تیم‌های درمانی و امدادی هلال احمر را درگیر کرد. در زلزله افغانستان امدادگران ایرانی بیش از یک ماه و نیم مشغول امدادرسانی بودند. در زلزله هرمزگان هم کار به اسکان اضطراری و توزیع بسته غذایی رسید، اما همه این حوادث به وسعت آنچه که در زمستان رخ داد، نبود.

حضوری ویژه در عملیات‌های بین‌المللی

مدیرکل روابط عمومی و ارتباطات مردمی جمعیت، زمستان را پرحادثه‌ترین فصل در سال ۱۴۰۱ خواند و توضیح داد: زمستان امسال زلزله در خوی و بلافاصله زلزله‌ای بزرگ در ترکیه و سوریه رخ داد. در خوی ۱۱۰ اردوگاه برپا شد. ۱۳۰ هزار نفر هر روز از امکانات امدادی و درمانی هلال احمر بهره‌مند شدند. فشار‌های رسانه‌ای مختلفی از سوی رسانه‌های خارجی و البته داخلی وارد شد که جمعیت هلال احمر، خدماتی به میزانی بیش از آنچه که در چارچوب وظایفش بود، ارائه داد.

موسوی گفت: در ترکیه و سوریه اولین کشوری که هواپیما‌های کمک‌های بشردوستانه آن به مناطق زلزله زده رسید، ایران بود. بیش از یکصد جمعیت ملی در عملیات ترکیه مشارکت کردند. اغلب آن‌ها به ارسال کمک‌های امدادی اکتفا کردند و تعداد اندکی تیم‌های جست‌وجو و نجات اعزام کردند. هلال احمر کشورمان نه تنها تیم‌های جست‌وجو و نجات را به ترکیه و سوریه فرستاد بلکه پس از اتمام مرحله نجات تا مدتی در مناطق زلزله‌زده ماند و تنها جمعیتی بود که در امدادرسانی و برپایی اسکان اضطراری به هلال احمر ترکیه و مجموعه مدیریت بحران آن کشور کمک کرد. این حضور به موقع و موثر امدادگران ایرانی از چشم روسای عالی نهضت صلیب سرخ و هلال احمر دور نماند و فرانچسکو روکا رئیس فدراسیون جمعیت‌های ملی از ژنو پیام مکتوبی به تهران ارسال و از خدمات هلال احمر ایران قدردانی ویژه کرد.

زمستانی سخت و عملیات‌هایی سنگین

مدیر کل روابط عمومی و ارتباطات مردمی جمعیت هلال احمر در ادامه از سرمای بی‌سابقه و قطع گاز در خراسان یاد کرد و گفت: امداد زمستانه همچون سال‌های گذشته به صورت مستمر در جاده‌های کوهستانی و مناطق صعب‌العبور انجام شد، اما دو حادثه بزرگ باعث غافلگیری مدیران بحران و مسئولان محلی شد و هلال احمر توانست با اقدام موثر خود، بار را از شانه مردم و مسئولان بردارد. نخست؛ مشکلاتی بود که به دلیل سرمای کم‌سابقه هوا و قطع گاز در خراسان رخ داد و دوم مسدود شدن روستا‌های چهارمحال بختیاری و شهرستان کوهرنگ بر اثر کولاک برف در اسفندماه بود. علاوه بر تلاش امدادگران در جاده‌های برف‌گرفته، امداد هوایی هلال احمر نقش بزرگی در این عملیات داشت و مسئولیت‌های متفاوتی را به عهده گرفت. بالگرد‌های هلال احمر نه تنها در کمک به محصورین در برف و کولاک و ارسال اقلام غذایی به آن‌ها فعال بودند، حتی با درخواست محیط زیست برای گونه‌های کمیاب حیوانی در منطقه، غذا و علوفه جابه‌جا کردند.

بیمه امدادگران؛ نقطه عطف اقدامات اساسی هلال‌احمر

موسوی ادامه داد: بیمه‌شدن امدادگران هلال احمر در سراسر کشور برای نخستین بار و همچنین افزایش چند برابری پرداخت‌های آن‌ها که حق‌الزحمه را به حقوق ماهیانه تبدیل کرد؛ تنها اقدام اساسی هلال احمر در ۱۴۰۱ نبود. امسال شرکت‌های پزشکی و دارویی هلال احمر و همچنین اداره کل توانبخشی این جمعیت اقدامات موثری انجام دادند.

خودکفایی در تولید برخی پروتز‌های توانبخشی

وی در این باره توضیح داد: از میانه سال که گذشتیم، تولید، واردات و عرضه دارو در کشور دچار اختلال شد. رئیس جمعیت هلال احمر دستور تلاش حداکثری داد و با پیگیری‌های انجام شده، تولید دارو و تجهیزات پزشکی در شرکت‌های هلال احمر بیش از ۵۰ درصد رشد کرد. تعدادی از دارو‌های مورد نیاز بازار که تولید آن‌ها در شرکت‌های داروسازی سود ده نبود، در هلال‌احمر بدون در نظر گرفتن سود و زیان، تولید و در بازار پخش شد. همچنین شرکت‌های تولید و پخش دارویی هلال احمر نقش پررنگی در بحران کمبود آنتی‌بیوتیک داشتند.

او افزود: در زمینه توانبخشی هم تعدادی از پروژه‌های مشترک هلال احمر با شرکت‌های دانش‌بنیان به نتیجه رسید که در مواردی مثل پروتز الکترونیک دست، باعث قطع نیاز ۱۰۰ درصدی ایران به واردات شد.

رشد ۲ برابری آموزش‌های امدادی در سال ۱۴۰۱

مدیرکل روابط عمومی جمعیت هلال‌احمر در ادامه با اینکه ایران کشوری حادثه‌خیز است، اما مردم ایران آمادگی قابل قبولی برای مواجهه با سوانح ندارند، بیان کرد: مثلا در زلزله خوی هیچ ساختمانی به طور کامل فرو نریخت، اما بیش از هزار نفر به دلیل فرار غیر ایمنی مصدوم شدند. به همین دلیل جمعیت هلال احمر با راه‌اندازی «خانه‌های هلال» در مناطق روستایی، عشایری و کم‌برخوردار شهری با مشارکت مستقیم و فعال اهالی، تلاش می‌کند تاب آوری جوامع محلی در سوانح و حوادث را افزایش دهد.

موسوی ادامه داد: امسال ۷۰۰ خانه هلال جدید در سطح کشور راه‌اندازی شد و تعداد کل این خانه‌ها از ۶ هزار و ۵۰۰ عبور کرد. از آنجا که اتکای اصلی خانه‌های هلال در حوزه آموزش‌های همگانی مواجهه با مخاطرات است، ترویج آموزش‌های همگانی توسط هلال احمر در این بخش تا ۲۰ درصد رشد کرد، اما نکته قابل توجه این بود که تعداد آموزش‌های همگانی برگزار شده در مدارس و دانشگاه‌ها، مراکز پرتجمع و مساجد نسبت به سال قبل رشد ۲ برابری داشت»

کمک به کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی‌با رکورد کاشت نهال

موسوی به سوانح ناشی از تغییرات اقلیمی‌که نهضت بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال احمر تاکنون بار‌ها در مورد آن هشدار داده و ارکان آن در نشست‌های بین‌المللی همچون کنفرانس جهانی تغییر اقلیم در شرم‌الشیخ مصر حضور حداکثری داشتند، اشاره کرد و گفت: هلال احمر علاوه بر تشکیل شورای راهبردی کاهش اثرات تغییر اقلیم، سعی کرد تا مسئولان و مردم را نسبت به این موضوع بسیار مهم حساس کند. فعالیت‌های متعددی انجام شد. آموزش‌های متنوعی به مدیران خانه‌های هلال مناطق درگیر خشکسالی داده شد تا سازگاری جامعه محلی افزایش یابد. طرح نذرآب ۵ امسال با تمرکز در تامین آب آشامیدنی پایدار و سالم توانست کمک‌های خیرین داخلی و اهداکنندگان خارجی را بر تامین آب شرب و مبارزه با خشکسالی متمرکز کند. در آخرین اقدام نیز در هفته گذشته و به مناسبت روز درختکاری، جوانان عضو هلال احمر در سراسر کشور با اقدامی از قبل برنامه‌ریزی شده توانستند با کاشت یکصد هزار درخت در کمتر از ۲۰ دقیقه رکورد جهانی کاشت درخت در کوتاه‌ترین زمان را برای ایران به ثبت برسانند.

موسوی تاکید کرد: اقدمات مهمی در حوزه خدمات مناسبتی ازجمله طرح خدمات هلال‌احمر در حج تمتع، اربعین حسینی، خدمات دهه پایانی ماه صفر، نیمه شعبان و ... نیز در سال ۱۴۰۱ انجام شد. خدماتی فراوانی که به مهمترین آن‌ها به طور خلاصه اشاره می‌شود.