هر ساله، با نزدیک شدن به روز‌های پایانی سال، یاد بسیاری از رفتگان به ویژه هنرمندانی هستیم که خاطرات شیرین و لحظات ماندگاری را برای ما به ارمغان آوردند و سال ۱۴۰۱ هم، سالی بود که به ناچار با هنرمندانی در عرصه‌های مختلف هنری وداع کردیم و به سوگ آن‌ها نشستیم. از اینرو، تلاش کرده‌ایم که نگاهی به چهره‌های هنری درگذشته در یک سال اخیر داشته باشیم و از آن‌ها یاد کنیم.

منوچهر اسماعیلی
در تابستان ۱۴۰۱، مرد هزار صدای ایران و هنرمند پیشکسوت عرصه دوبله به دلیل ایست قلبی در منزل خود دار فانی را وداع گفت.

عمده دلیل شهرت این دوبلور فقید تیپ گویی‌ها و صحبت کردن به جای چند شخصیت در یم فیلم بود؛ به طوری که در فیلم هزار دستان ساخته مرحوم علی حاتمی به دوبله نقش‌های محمدعلی کشاورز، جمشید مشایخی و عزت‌الله انتظامی پرداخت.

نقش حمزه در فیلم محمد رسول‌الله از دیگر آثاری است که اسماعیلی در آن به جای آنتونی کوئین صحبت کرد.

بابک برزویه
در مردادماه سال ۱۴۰۱، بابک برزویه، هنرمند عرصه عکاسی سینما و مطبوعاتی درگذشت. این در حالی است که او از چندماه قبل از آن، یعنی در زمستان ۱۴۰۰ به کما رفته بود.

بابک برزویه فرزند فرزین برزویه، از جراحان برجسته مغز در کشور در سال ۱۳۴۸ در تهران متولد شد و او همکاری با احمدرضا درویش، پوران درخشنده، رسول ملاقلی پور، مهران مدیری و مسعود کیمیایی را در کارنامه هنری خود دارد.

این هنرمند فقید در سال ۷۵ توانست برنده دیپلم و سیمرغ بلورین بهترین عکاس فیلم برای عکاسی فیلم «سفر به چزابه» ساخته رسول ملاقلی پور شود و در زمره فعال‌ترین عکاس‌های هنری ایران به شمار می‌رفت.
خسرو بامداد
خسرو بامداد، محقق، مدرس، نویسنده و کارگردان پیشکسوت تئاتر در آبان ماه امسال در سن ۸۴ سالگی درگذشت.

این هنرمند، نمایشنامه نویسی آثار مثل چاقو تیزکن، منصور حلاج، حسنک وزیر، بدرود تا ابد و کارگردانی خرس، سفری در کویر، شب بارانی را برعهده داشته است.

علیرضا پاکزاد
علیرضا پاکزاد، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون در پاییز ۱۴۰۱ در سن ۴۷ سالگی به دلیل سکته قلبی درگذشت.

یوسف پیامبر (ع)، قصه‌های دارا، برمودا، نگاه و سریال سلمان فارسی به کارگردانی داوود میرباقری از آثاری هستند که این بازیگر در آن‌ها به ایفای نقش پرداخت.

سرور پاک نشان
سرور پاک نشان، از گویندگان پیشکسوت رادیو در خردادماه امسال بر اثر ایست قلبی دارفانی را وداع گفت.

او در طول سال‌ها فعالیت خود، گویندگی برنامه‌های مختلفی چون؛ گلها، فرهنگ و مردم، خانواده، علم و زندگی و بسیاری دیگر از برنامه‌ها را برعهده داشته است.

امین تارخ
یکی دیگر از هنرمندانی که در مهرماه سال ۱۴۰۱ از دست دادیم امین تارخ بود که به دلیل سکته قلبی در یکی از بیمارستان‌های تهران بستری بود و سپس، در دوم مهرماه درگذشت.

امین تارخ در مردادماه سال ۱۳۳۲ به دنیا آمد و در دوران کار هنری خود نقش‌های ماندگاری را در تئاتر، سینما و تلویزیون خلق کرد و از طریق موسسه هنری خود، چهره‌های مستعدی را به دنیای بازیگری معرفی کرد.

مرگ یزدگرد، پاییزان، پرنده کوچک خوشبختی، مادر، سرب، سارا، ابن سینا، سربداران، آپارتمان، معصومیت ازدست رفته، جراحت و سفر سبز از جمله آثار ماندگاری هستند که امین تارخ در آن‌ها به ایفای نقش پرداخت.

شهلا ناظریان
در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ بود که صدای یکی از ماندگارترین صدا‌ها خاموش شد.
شهلا ناظریان متولد سال ۱۳۲۶ تهران بود و در سن ۷۵ سالگی بر اثر سکته قلبی در گذشت.
این دوبلور فقید، به حدی به صورت حرفه‌ای کار می‌کرد که به گفته برخی از همکارانش، همانند یک بازیگر در نقش فرو می‌رفت و از کار‌های برجسته این دوبلور کاربلد می‌توان به فیلم کازابلانکا اشاره کرد که در کنار همسرش، زنده یاد حسین عرفانی به دوبله نقش‌های اینگرید برگمن و همفری بوگارت پرداختند.


سریال‌های سال‌های دور از خانه، پزشک دهکده، رودخانه برفی، افسران پلیس، امیلی در نیومون، افسانه شجاعان از دیگر آثاری هستند که در کارنامه هنری شهلا ناظریان قرار دارند.

اسماعیل شنگله
اسماعیل شنگله، بازیگر پیشکسوت کشور در شامگاه ۲۴ تیر ماه به دلیل بیماری سرطان و عوارض ابتلاء به کرونا در سن ۸۶ سالگی چشم از جهان فرو بست.

او از سال ۱۳۳۲ وارد عرصه تئاتر شد و به عنوان بازیگر، کارگردان، مترجم و استاد دانشگاه به فعالیت پرداخت.

سگ کشی، سام و نرگس، گاهی به آسمان نگاه کن، پارتی و عروسک فرنگی و همچنین، مجموعه‌های تلویزیونی رعنا، روشن‌تر از خاموشی، شیخ بهایی، عطر گل یاس، آوای فاخته و...، چون «مدرس»، «رعنا»، «روشن‌تر از خاموشی»، «عطر گل یاس»، «آوای فاخته»، «شیخ بهایی» و … از جمله آثاری هستند که شنگله در آن‌ها به ایفای نقش پرداخت.

جلال مقامی
در نخستین روز‌های آبان ماه، پیشکسوت بزرگ دوبلاژ ایران بر اثر ایست قلبی چشم از جهان فرو بست.
جلال مقامی که اغلب مردم، او را به خاطر اجرای برنامه تلویزیونی دیدنی‌ها به یاد دارند در دوم مرداد سال ۱۳۲۰ در تهران و در خانواده‌ای اهل کاشان به دنیا آمد و فعالیت هنری خود را از دوران نوجوانی با بازی در تئاتر شروع کرد و سپس، در دهه ۳۰ وارد عرصه دوبله کشور شد.
گفتنی است که محبوبیت برنامه دیدنی‌ها به حدی بود که پخش آن به مدت ۱۲ سال ادامه پیدا کرد.
جلال مقامی، چند ماه پس از درگذشت همسرش، رفعت هاشم پور از دیگر هنرمندان برجسته عرصه دوبله درگذشت.

شهرام عبدلی
درگذشت یکی از هنرمندانی که در سال ۱۴۰۱ غیر قابل باور بود شهرام عبدلی، چهره جوان عرصه بازیگری بود که برای ایفای نقش در سریال آسوده باش به کارگردانی حسن حج‌گذار در مشهد به سر می‌بُرد و سپس، با افت هوشیاری ناگهانی مواجه شد و به دلیل خونریزی مغزی در بیمارستان قائم مشهد بستری شد و زود با صحنه و قاب دوربین و دوستدارانش خداحافظی کرد.

این هنرمند جوان در اردیبهشت سال ۱۳۵۵ به دنیا آمد و با سریال خط قرمز وارد قاب تلویزیون شد. ماه گرفتگی، دختری در قفس، یکی برای همه و قصه دل‌ها از جمله آثاری هستند که در آن‌ها به ایفای نقش پرداخت.

روح الله مفیدی
روح الله مفیدی، یکی دیگر از بازیگران پیشکسوت بود که در تیرماه سال ۱۴۰۱ به دلیل بیماری چشم از جهان فروبست.

این هنرمند در سال ۱۳۰۸ در شهر یزد به دنیا آمده بود و در کارنامه هنری اش آثاری چون؛ گل پامچال، یک حبه قند، دایی جان ناپلئون و... وجود داشت.

محمدجواد نظری گلپایگانی
محمدجواد نظری گلپایگانی که با نقش آتقی در سریال «آینه عبرت» به شهرت رسید در اسفندماه سال ۱۳۲۹ در گلپایگان به دنیا آمد و در اسفندماه سال ۱۴۰۱ بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.

او علاوه بر بازی به کار تهیه کنندگی هم مشغول بود که مزدوران، آقای شانس، شجاعان ایستاده می‌میرند، نقطه ضعف، آتیه، برگ‌ریزان و... برخی از آثاری هستند که در کارنامه این هنرمند وجود دارند.

مسعود سپهر
مسعود سپهر، هنرمند برجسته عرصه گرافیک کشور در دی ماه سال ۱۴۰۱ به دلیل ضربه مغزی در بیمارستان بستری شد و پس از مدتی، دارفانی را وداع گفت.

او متولد سال ۱۳۳۵ و فارغ التحصیل دانشگاه چاپ لندن و برنامه ریزی چاپ پاریس بود و نایب رئیسی هیئت مدیره انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، مشاور هیئت مدیره، عضویت هیئت مدیره و بازرسی انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، عضویت هیئت مؤسس و رئیس هیئت مدیره تعاونی طراحان گرافیک ایران، طراح گرافیک شرکت طراحی پیتر هَچ لندن، تدریس در دانشکده هنر‌های زیبای دانشگاه تهران، عضویت کار گروه سه نفره تدوین دروس و بازنگری واحد‌های درسی رشته ارتباط تصویری برای دانشگاه‌های کشور، تدریس در دانشگاه و مؤسسات آموزش عالی تهران و یکصدوهشتاد نشانه و نام نوشته برای مؤسسات، شرکت‌ها و محصولات، برخی از فعالیت‌های هنری این هنرمند فقید بوده اند.

محمد حاج‌حسینی
حاج‌حسینی، یکی از بازیگران سینما و تلویزیون در اسفندماه سال ۱۴۰۱ در سن ۸۰ سالگی درگذشت.
او متولد سال ۱۳۲۱ در شهرری بود و سوپراستار، ضدگلوله، بچه‌های آسمان، عینک دودی، دلیران تنگستان، سفر سبز، متهم گریخت از جمله آثاری هستند که این هنرمند در دوران بازیگری خود در آن‌ها به ایفای نقش پرداخت.

سید حسین شهابی

سید حسین شهابی، نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان سینما و تلویزیون در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ به دلیل عفونت ریه و عوارض ناشی از بیماری در سن ۵۵ سالگی چشم از جهان فروبست. او کارگردانی آثاری چون آزاد به قید شرط، سایه‌ها، حراج، روز روشن و به خاطر مهدی را در کارنامه هنری خود داشت.

رو در رو، جدیدترین اثر سینمایی این هنرمند بود که قرار بود در گروه سینمایی هنر و تجربه به اکران درآید و همچنین، اولین پرونده را در حال تولید داشت.

سید ابوالفضل طباطبایی
سید ابوالفضل طباطبایی، یکی از مجریان باسابقه تلویزیون در دی ماه سال ۱۴۰۱ به دلیل نارسایی کبد در بیمارستان دارفانی را وداع گفت.

او متولد ۱۳۴۰ در شهر مشهد بود و مقاومت تا پیروزی از جمله برنامه‌هایی بود که این گوینده فقید در دوران جنگ تحمیلی، اجرای آن را برعهده داشت.

سیدمحمدحسین پناهی
سیدمحمدحسین پناهی، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون در دی ماه امسال درگذشت که سال ۷۷ دوره پرتلاشی برای این بازیگر بود.

او در سریال «کهنه‌سوار» به کارگردانی اکبر خواجویی به ایفای نقش پرداخت که از مهم‌ترین کار‌های او در این عرصه به شمار می‌آمد و سوخته دلان هم از دیگر کار‌های او بود. ده رقمی، احضارشدگان، زیر نور ماه، عشق گمشده، سفر پرماجرا، هراس و تیرباران از جمله آثاری هستند که در کارنامه اوست.

نادر طالب زاده
نادر طالب زاده، مجری، مستندساز، برنامه‌ساز با سابقه تلویزیون، بازیگر و کارگردان سینما که در اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ به دلیل عوارض ناشی از عارضه قلبی و لختگی خون در بیمارستان بستری شده بود، درگذشت.


او متولد ۱۳۳۲ در تهران بود و دبیر کنفرانس بین‌المللی افق نو، دبیر جشنواره فیلم عمار و از افراد مؤثر در تأسیس شبکه افق سیما و عضو هیات اندیشه‌ورز این شبکه بود و کارگردانی سریال «بشارت منجی» را کارنامه کاری اش داشت.
طالب زاده در فهرست شخصیت‌های تحریم شده از سوی آمریکا قرار داشت و همچنین، در جنگ بوسنی شرکت داشت.

شهروز ملک‌آرایی

شهروز ملک آرایی، یکی دیگر از دوبلور‌های پیشکسوت کشور بود که به دلیل عارضه ریوی در بیمارستان درگذشت.
او متولد سال ۱۳۲۰در ملایر بود و پس از اتمام تحصیلات خود در تهران وارد عرصه هنر دوبله شد کاپیتان لینچ در کارتون ماجرا‌های گالیور، جان کوچولو در رابین هود و آقای ووپی در کارتون تنسی تاکسیدو از جمله نقش‌هایی هستند که ملک آرایی به دوبله آن‌ها پرداخت و همچنین سابقه بازیگری در کارنامه کاری خود داشت که از آن جمله می‌توان به سریال‌های تلویزیونی «امام علی (ع)» در نقش (قیس بن سعد)، داستان راستان، سردار جنگل و بگذار آفتاب برآید اشاره کرد.

این هنرمند با آثاری مثل ورود آقایان ممنوع، مجموعه تلویزیونی مهرآباد، پوپک و مش ماشاالله، کافه ترانزیت، لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند و موج مرده سابقه همکاری داشته است.

محسن جعفری راد

محسن جعفری راد، نویسنده و منتقد جوان سینما در دی ماه امسال در منزل خود درگذشت. این هنرمند جوان در سال ۱۳۶۵ در رودسر گیلان متولد شد و سال‌ها در نشریات و مجلات معتبر سینمایی فعالیت کرد.

هادی سیف
هادی سیف، کارگردان، نویسنده، پژوهشگر هنر‌های سنتی و مجری در آبان ماه امسال درگذشت.

او در سال ۱۳۲۶ در شهر شیراز به دنیا آمد و نقاشی روی چوب، نقاشی قالی، نقاشی قلمکار، نقش‌آفرینی روی سنگ، نقاشی قهوه‌خانه، نقاشی روی کاشی، نقاشی روی گج، نقاشی پشت شیشه، سوته دلان نقاش، از قهوه‌خانه تا فرهنگسرای نیاوران، مجنونی‌ها، دلشدگان هنر و دریاچه‌هایی رو به بهشت ازجمله آثار این هنرمند هستند.

مهرنوش شریعتی
مهرنوش شریعتی، بازیگر و عروسک‌گردان سینما و تئاتر در فرودین ماه سال ۱۴۰۱، به دلیل ابتلا به ویروس کرونا دار فانی را وداع گفت.

عروسک‌گردانی آثاری چون؛ خواب خورشید، هیچ نبود، آخرین گل و پری کوچولوی دریایی در کارنامه هنری این هنرمند قرار دارد.

برات الله شیبانی

برات الله شیبانی، هنرمند نام آشنای تئاتر و سینمای کشور در آبان ماه امسال، در سن ۶۳ سالگی درگذشت. از مهم‌ترین آثار این هنرمند می‌توان به بازی در سریال یوسف پیامبر، روایت عشق و فرستاده اشاره کرد.

منوچهر صادق‌پور
منوچهر صادق پور، هنرمند قدیمی سینما در شهریورماه امسال به دلیل کهولت سن درگذشت.

گفته می‌شود او مالک سالن سینمایی «آسمان آبی» در تهران بود و پدرش هم در زمان حیات خود در لاله زار تهران به فعالیت هنری می‌پرداخت و سینما از فعالان هنری در لاله زار بود و سینما «سارا» را داشت.
عطش، شوکران، درشکه‌چی، قیامت عشق، مجازات، کلاه نمدی، بی‌گناه در شهر و... از آثاری هستند که در کارنامه هنری این هنرمند وجود دارند.

مهدی صباغی
مهدی صباغی، هنرمند پیشکسوت تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون در خردادماه امسال درگذشت.

او در سال ۱۳۳۰ در مشهد به دنیا آمد و پس از مهاجرت از این شهر به تهران به فعالیت هنری خود ادامه داد.
این هنرمند در آثاری مثل گریز از شهر، گردو، زمزمه، طوبی، سایه خیال، کافه ستاره، راننده تاکسی و آسمان هشتم و سریال‌های سال‌های دور از خانه، سلام، دفترخانه شماره ۱۳، راه بی پایان، پلیس جوان و عقیق به ایفای نقش می‌پرداخت.

مهرداد عشقیان

مهرداد عشقیان، گوینده و کارگردان نمایش‌های رادیویی در اردیبهشت امسال به دلیل بیماری سرطان درگذشت.

جلیل فتوحی نیا
جلیل فتوحی نیا، طراح صحنه و لباس سینما و سریال‌های تلویزیونی در آذرماه امسال در سن ۵۲ سالگی به دلیل بیماری سرطان چشم از جهان فروبست.

فتوحی نیا، دستیاری طراحی در فیلم سینمایی می‌خواهم زنده بمانم و طراحی صحنه و لباس فیلم‌های عروس آتش، کوچه پاییز، سلام به انتظار، انتهای قدرت و گنج را در کارنامه کاری خود دارد.

او همچنین طراحی صحنه سریال‌های داستان یک شهر به کارگردانی اصغر فرهادی، مختارنامه و سلمان فارسی داوود میرباقری را نیز، برعهده داشته است.

محمود فاطمی
محمود فاطمی، دوبلور کشورمان در مردادماه امسال درگذشت.

او دوبله سریال‌هایی چون پزشک دهکده را برعهده داشته است. این هنرمند عرصه دوبله، پزشکی خوانده بود و علاوه بر گویندگی فیلم‌ها و برنامه‌های مستند، در چند اثر داستانی معروف از جمله سریال‌های مک میلان و همسر، پیتون پلیس، امام علی (ع) و مرد ۶ میلیون دلاری نیز، گویندگی کرده است.

محمدنادر کاشانی

محمدنادر کاشانی، تهیه‌کننده و سازنده بخشی از آثار مهم تلویزیون در دی ماه امسال بر اثر سکته مغزی درگذشت.
او در تهیه و تولید سریال‌هایی چون؛ زیر آسمان شهر، کوچه اقاقیا و برنامه‌های شب‌های تابستان و شب‌های زمستان نقش‌هایی داشته است و برای اولین بار در دهه ۸۰، احسان علیخانی را به برنامه صبحگاهی صبح آمد آورد.

هوشنگ لطیف‌پور

هوشنگ لطیف‌پور، از بنیان گذاران دوبله مدرن و از مهمترین مدیران دوبلاژ تاریخ دوبله ایران در دی ماه امسال در کانادا چشم از جهان فروبست.
گویندگی در مستند راز بقا، راوی فیلم سینمایی پیرمرد و دریا، سریال‌های دائی جان ناپلئون و دلیران تنگستان و انیمیشن جیمز گربه که در ایران با نام باغ گل‌ها پخش شد از کار‌های به یاد ماندنی این هنرمند بودند.

فرشاد منجزی پور

فرشاد منجزی پور، از تهیه‌کنندگان تلویزیون پس از تحمل یک دوره بیماری در دی ماه امسال دارفانی را وداع گفت.

او مجری طرح فیلم‌های سینمایی آبادانی، شرقی، ویترین و همچنینف تهیه‌کننده سریال یه خونه یه قصه و برنامه‌های سینمای سیاسی جهان، یادگار زخم، عصر ایمان، راه حل و ده‌ها برنامه دیگر بود.

تهیه کنندگی برنامه‌های فصل عاشقی، اندیشه ماندگار، میراث شبکه چهار و برنامه دوران شبکه افق سیما از دیگر آثار کارنامه هنری این تهیه کننده تلویزیون بودند.