امروز میز اقتصاد به بررسی آخرین وضعیت  عرضه گواهی های نفت خام در بورس انرژی با آقای حضورمریدی کارشناس اقتصاد انرژی، آقای شیروی کارشناس حوزه انرژی و نفت  و آقای نقوی مدیر عامل بورس انرژی پرداخت.

سوال: درباره گواهی نفت خام توضیح بفرمایید؟

نقوی: ما باید برای نفت خام این امکان را فراهم میکردیم که اشخاص حقیقی و حقوقی بتوانند این کالا را مبادله کنند. یکی از نکات بسیار مهم آن این است که ما بتوانیم شاخص انرژی را بالا ببریم. سی درصد ارزش بازار سرمایه متعلق به بازار پتروشیمی است.قیمت نفت خام روی برخی فرآیند های بورس خیلی تاثیر گذار است.

سوال: فکر میکنید این گواهی چقدر به فروش نفت خام کمک کند؟

مریدی : خیلی از موانع رفع شده و ما شرایط نسبتا خوبی را فراهم کرده ایم اما من فکر میکنم که ابزار خوبی برای ایجاد زیر ساخت و شفافیت در بازار سرمایه است.

سوال: فکر میکنید این روند چقدر روی جذب نقدینگی تاثیر می‌گذارد؟

مریدی:ابزار ارائه شده مبتنی بر نفت خام و میعانات گازی است. یک ابزار جذاب است با این حال دارای نواسانات بسیار زیاد است. برای  سرمایه گذاران حرفه ای  این سرمایه گذاری مفید و جذاب خواهد بود. ممکن است فضا برای حضور اشخاص حقیقی هم فراهم شود.

سوال : کمی از ساز و کار این برنامه بفرمایید؟

 نقوی: گواهی ها فاقد سود هستند ما تا کنون اگر کسی میخواست نقد بخرد یا صادر کند برایش شرایط خاصی وجود داشت و باید به وزارت نفت مراجعه میکرد اما اکنون به راحتی میتوانند این کار را در بورس انجام دهند. ما تا کنون این شرایط را در کشورمان نداشتیم. برای یک سال سی و شش میلیون بشکه ظرفیت نفت خام تخصیص داده شده است.

مریدی: افراد می‌توانند اوراق را خریداری کنند و اگر قابل تحویل شد می‌توانند نزد شرکت نفت ببرند و تحویل بگیرند. وزارت نفت این حوزه را فراهم کردند که اشخاص جدیدی وارد بازار شوند. 

سوال :ساز و کار معامله به چه صورت است؟

نقوی: سفارش به صورت ارزی است و در فاز اول دلار است و ما این امکان را فراهم کردیم تا با سایر ارز ها هم معامله انجام شود. امکان معامله بر خط آغاز شده است. اشخاص حقیقی در فاز اول معاملات شان را آغاز خواهند کرد. با نرخ حواله ارز تسهیل اوراق انجام میشود‌.

سوال :چه اقداماتی باید انجام شود تا ما شاهد معامله خوبی باشیم؟

مریدی: برای اینکه این ابزار جدید رشد کند چند کار باید صورت بگیرد و اولین آن این است که ابزار مشتقه عرضه شود. صندوق های کالایی بر روی این ابزار باید ایجاد شود. انتظار است فرآورده های نفتی با عمق بیشتر به این فضا اضافه شوند. کالا های برق خانگی هم امکان این را دارند که عرضه شوند. 

نقوی: آغاز معاملات از فردا خواهد بود. ما مراجعه کنندگان زیادی را داشتیم که در این چارچوب حضور پیدا خواهند کرد و معاملات را انجام خواهد داد.

سوال :ما چه زمانی میتوانیم شاهد تکمیل فاز های بعدی باشیم؟

نقوی: قرارداد آتی نفت مورد تأیید قرار گرفت و تا دو ماه دیگر رونمایی خواهد شد.

سوال: در سایر کشور ها این قرارداد چگونه بوده است؟

مریدی: در عمان اکنون در حال مبادله است و در چین هم در بورس شانگ های عرضه صورت گرفته است البته شکل های آنها با هم متفاوت است. 

سوال: این ابزار چه تاثیرات مثبتی میتواند داشته باشد؟

شیروی : ما به یک سریال مشکلات برخورد کردیم و این ابزار در حوزه های مختلف میتواند مشکلاتی را در حوزه نفت حل کند. در بازار سرمایه چند اشکال وجود داشت یکی اینکه کسانی که در سبد کالا هستند در نواسانات ارزی بسیار آسیب پذیر بودند اکنون این امکان فراهم شده که آنها بتوانند خود را در برابر نوسانات ارزی پوشش دهند‌‌. 

سوال :قرار داد اختیارات معامله به چه صورت خواهد بود؟

نقوی: ما اکنون در حال تدارک زیر ساخت های فنی آن هستیم. برنامه ریزی ما این است که تا مرداد ماه آینده از این قرارداد رونمایی کنیم. 

مریدی: این نوعی سیاست غیر قیمتی است. در قالب بورس است فضا فراهم میشود که شرکت های صنعتی با تغییر در فرآیند تولید یک صرفه جویی انجام بدهند و بدون تغییر قیمت میتوان کاهش مصرف و صرفه جویی داشت و نیاز به دستگاه ها است تا این چرخ به حرکت در بیاید. امیدوارم تا تابستان بتوانیم این را فعال کنیم.