بسیاری از تحقیقات سیاره‌ای نشان می‌دهند زمانی آب در مریخ در جریان بوده است، حتی اگر امروز آب نداشته باشد؛ اما این که چرا مریخ نمی‌تواند دریاچه‌ها و مخازن خود را حفظ کند و زمین‌های خشک و صخره‌ای فعلی خود را از دست بدهد، هنوز یک سوال باز است.

اگرچه تحقیقات جدید نشان می‌دهند این امر به اندازه مربوط می‌شود.

مریخ یک سیاره بسیار کوچک است. قطر آن کمی بیش از نصف زمین است و فقط یک دهم جرم سیاره ما را دارد. مریخ به دلیل حجم فشرده‌اش، ممکن است هرگز فرصتی برای حفظ سطح آبکی خود نداشته باشد. تحقیقات جدید نشان می‌دهند اندازه کوچک و گرانش ضعیف مریخ، فرار آب از جو نازک سیاره و حرکت به فضا را آسان‌تر کرده است. این یافته‌ها در Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شدند.

کان وانگ، دانشمند سیاره‌شناسی در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس و نویسنده ارشد مقاله، در بیانیه‌ای اعلام کرد: سرنوشت مریخ از ابتدا تعیین شد. احتمالا آستانه‌ای در اندازه مورد نیاز سیارات سنگی برای حفظ آب کافی برای امکان سکونت و تکتونیک صفحه، با جرمی بیشتر از مریخ وجود دارد.

تیم تحقیقاتی ۲۰ شهاب سنگ مریخ و سطوح فرار پتاسیم را بررسی کردند. به این دلیل که ایزوتوپ‌های پتاسیم می‌توانند مانند یک «ردیاب» عمل کنند تا نشان دهند که آب احتمالا چگونه روی سطوح سیاره‌ای واکنش نشان می‌دهد. شهاب سنگ‌هایی که آن‌ها بررسی کردند بین ۲۰۰ میلیون تا ۴ میلیارد سال سن داشتند. تجزیه و تحلیل شهاب‌سنگ‌ها با این سن‌های مختلف به آن‌ها این امکان را داد تا دریابند چگونه سطوح پتاسیم و سطح آب به‌صورت پروکسی در طول زمان تغییر کرده است.

آن‌ها دریافتند هنگام شکل گیری منظومه شمسی، مریخ عناصر خود را با سرعتی بیش از زمین، اما با سرعت کمتری از ماه از دست داد.

وانگ گفت: داده‌های این تیم حتی در قدیمی‌ترین شهاب‌سنگ‌ها نیز این روند را تشریح کرده و نشان می‌دهند که آب مریخ تقریبا بلافاصله شروع به تخلیه کرده است.

یافته‌های جدید می‌توانند به ستاره شناسان آینده در جست و جوی حیات کمک کنند. اگر اندازه سیاره بتواند به طور قابل اعتمادی وجود آب را پیش بینی کند، آن گاه می‌تواند به دانشمندان سیاره شناسی کمک کند تا به سرعت و به راحتی نامزد‌های نامحتمل را رد کنند.

وانگ در بیانیه‌ای اعلام کرد: اندازه یک سیاره فراخورشیدی یکی از پارامتر‌هایی است که به راحتی قابل تشخیص است. بر اساس اندازه و جرم، اکنون می‌دانیم که آیا یک سیاره فراخورشیدی کاندیدای حیات است؛ زیرا یک عامل تعیین کننده درجه اول برای فرار، اندازه است.

بروس مکینتاش، معاون مؤسسه فیزیک ذرات و کیهان شناسی دانشگاه استنفورد، در این باره گفت: این احتمالا نشان دهنده محدودیت کمتری در اندازه برای یک سیاره است که واقعا قابل سکونت باشد. درک این حد پایین مهم است، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد سیارات کوچک رایج‌تر از سیارات بزرگ هستند؛ بنابراین اگر سیارات کوچک خشک باشند، جهان‌های بالقوه قابل سکونت کمتری از آنچه فکر می‌کردیم، وجود دارد.

منبع: popsci