مراسم نخستین سالگرد رحلت آیت الله محمد محمدی ری شهری امروز با حضور علی لاریجانی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، حجت الاسلام و المسلمین احمد مروی تولیت آستان قدس رضوی، حجت الاسلام سیدعلی شاهچراغی امام جمعه شهرری و برخی مسئولان و مردم در مصلای امام علی (ع) آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) برگزار شد.

تولیت آستان قدس رضوی در این مراسم اظهار کرد: زمین یکی از پدیده‌های شگرف الهی است، اما بخش‌های مختلف زمین مساوی و مثل هم نیستند؛ مثلا بخشی از زمین قابل کشاورزی است و اگر فیزیکی نگاه کنیم بخشی از زمین دارای مخازن ارزشمندی است و بخشی از زمین هیچ بهره برداری ندارد.

حجت الاسلام احمد مروی گفت: انسان هم همین است؛ آن انسانی که از نعمت‌های خداوندی برخوردار باشد و راه کمال را بپیماید آنقدر ارزش پیدا می‌کند که با هیچ عدد و ریالی قابل محاسبه نیست و جانشین الهی بر روی زمین می‌شود.

وی افزود: انسان می‌تواند مثل زمینی باشد که پر از گنج و گنجینه باشد و می‌تواند مثل شوره زاری باشد که ارزشی ندارد؛ اسلام برای اینکه انسان ارزش پیدا کند دو راه توصیه می‌کند و آن هم علم و عمل است. علم و عمل صالح دو بالی است که خداوند در وجود هر انسانی به صورت بالقوه قرار داده است و هر که آن را بالفعل کند به جایی می‌رسد که مسجود ملائک الله می‌شود.

حجت الاسلام مروی درباره خصوصیات مرحوم آیت الله ری شهری اظهار کرد: عالم و خدمتگزاری موثر بود؛ تاسیس حوزه علمیه و دارالحدیث و تالیفات علمی از ویژگی‌های ممتاز ایشان بود.

وی اضافه کرد: با ایشان در سفری همسفر بودم، لحظه‌ای از نوشتن و امور علمی دست نمی‌کشید و این وجود بابرکت حقیقتا گام‌های بلندی در علم حدیث برداشت؛ بدون مبالغه وی ادامه دهنده علمایی، چون شیخ صدوق و کلینی در علم حدیث است.

تولیت آستان قدس رضوی ادامه داد: امروز نیاز‌ها عوض شده و باید سوالات جواب داده شود، آیت الله ری شهری حدیث و احادیث را امتداد اجتماعی داد و پاسخ سوالات نسل امروز را از میان احادیث بیرون کشید و به جامعه تزریق کرد.

حجت الاسلام مروی گفت: خصوصیت مرحوم ری شهری این بود که هم بال علم و هم بال عمل را به خوبی برای خود فراهم کرد و توانست از این دو بال برای رشد و ترقی استفاده کند.

وی تصریح کرد: مرحوم ری شهری مدیری قابل و ممتاز بود چه در دستگاه قضایی و چه در دستگاه اطلاعاتی، اخلاق مداری و تقوای الهی را پیش می‌گرفت؛ وی زمانی که در وزارت اطلاعات بود به کارکنان می‌گفت امانتدار باشید و مبادا مردم از شما به خاطر جایگاهتان بترسند.

حجت الاسلام مروی با اشاره به مدیریت مرحوم ری شهری در حرم عبدالعظیم حسنی (ع) گفت: باید این مدیریت را تحسین کرد چرا که همگان می‌دانند چه تحویل گرفت و چه تحویل داد.

مروری بر زندگی آیت الله ری شهری

آیت اللّه محمّد محمّدى رى شهرى در آبان ۱۳۲۵ شمسی در شهررى دیده به جهان گشود. وى پس از پایان تحصیلات ابتدایى، درسال ۱۳۳۹، وارد حوزه علمیه شهر رى (مدرسه برهان) شد و در سال ۱۳۴۰، براى ادامه تحصیل به قم رفت و تا پیروزى انقلاب اسلامى در سال ۱۳۵۷ ـ بجز مدّت کوتاهى که به دلایل سیاسى به حوزه هاى علمیه مشهد و نجف مهاجرت کرد ـ به گذراندن مدارج تحصیلى و تدریس در حوزه علمیه قم اشتغال داشت.

وى سطوح عالى حوزه را نزد اساتید بزرگى همچون آیات عظام: حاج میرزا على مشکینى، حاج شیخ محمد فاضل لنکرانى و حاج سید محمدباقر طباطبایى سلطانى تلمّذ کرد و پس از سال‌ها حضور در دروس خارجِ فقه و اصول، به درجه اجتهاد نایل آمد و اجتهاد وى از سوى برخى اساتید برجسته حوزه علمیه قم گواهى گردید که پس از نصب ایشان در دوران حیات امام راحل و مقام معظّم رهبرى به مَناصبى که شرط احراز آن‌ها «اجتهاد» است، بار‌ها تأیید گردید.

وى همچنین به دریافت اجازه روایت حدیث از برخى علما و محدّثان بزرگ جهان اسلام، از جمله آیت‌اللّه حاج آقا رضا بهاء الدینى، توفیق یافت.

آیت‌اللّه رى شهرى از ابتداى نهضت اسلامى به ویژه در جریانات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، با اهداف و دیدگاه‌هاى حضرت امام قدس سره آشنا و در تاریخ ۱۳۴۴/۴/۲۰ به وسیله ساواک مشهد دستگیر و به زندان محکوم شد.

وى در سال ۱۳۴۵ ضمن تمرّد از شرکت در جلسه دادگاه تجدید نظر ساواک، به نجف اشرف رفت و در سال ۱۳۴۶ به ایران باز گشت و حدود هجده ماه در حوزه علمیه مشهد به تحصیل پرداخت. در همین مدّت مجددا تحت تعقیب ساواک قرار گرفت و در دادگاه تجدید نظر، بار دیگر به زندان محکوم شد.

آیت اللّه رى شهرى در سال ۱۳۵۶ به دلیل سخنرانى علیه رژیم شاه در حسینیه اصفهانى‌هاى آبادان از سوى ساواک، ممنوع المنبر شد. همچنین به دلیل سخنرانى علیه رژیم در نهاوند، آبادان، مشهد، هرمزگان و زابل، مورد تعقیب ساواک بود و تظاهرات مردم هرمزگان و زابل در جریان قیام سراسرى مردم ایران علیه رژیم، عمدتا پس از سخنرانى‌هاى ایشان صورت گرفت.

دبیرکلّی جمعیت دفاع از ارزش‌های انقلاب اسلامی و تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، نمایندگی مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبری، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگی ولیّ فقیه و سرپرستی حجاج، ریاست مؤسسه علمی ـ فرهنگی دار الحدیث و ریاست دانشگاه و پژوهشگاه قرآن و حدیث از دیگر مسئولیت‌های مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی ری‌شهری بود.

همچنین حاکم شرعی دادگاه‌های انقلاب، ریاست دادگاه انقلاب ارتش، دادستانی کل کشور و دادستانی دادگاه ویژه روحانیت را بر عهده گرفت و در ششم شهریور ماه ۱۳۶۳، با کسب آرای اکثریت قاطع نمایندگان مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نخستین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

آیت الله محمد محمدی نیک، معروف به آیت الله محمدی ری شهری شامگاه اول فروردین ۱۴۰۱ به علت بیماری زمینه‌ای و داخلی پس از بستری در بیمارستان خاتم الانبیای تهران، دعوت حق را لبیک گفت.