پروفسور کاتسوهیکو هایاشی، پژوهشگر ژاپنی دانشگاه کیوشو (Kyushu)، در دستاوردی که قطعاً یک پیشرفت بزرگ در علم تولیدمثل محسوب می‌شود، از دو موش نر پس از تولید تخمک از سلول‌هایشان، نوزاد ایجاد کرده است.

هایاشی که روی توسعه درمان‌های ناباروری کار می‌کند، در سومین اجلاس بین‌المللی ویرایش ژنوم انسانی در موسسه فرانسیس کریک در لندن در روز چهارشنبه، از این دستاورد خود پرده برداشت.

این پژوهش که شامل تبدیل کروموزوم‌های جنسی XY به کروموزوم‌های XX ماده می‌شود، می‌تواند (در آینده) درمان اشکال شدید ناباروری را بهبود بخشد.

پروفسور جورج دیلی از دانشکده پزشکی هاروارد که در این پژوهش مشارکت نداشت، گفت: پژوهش هایاشی منتشر نشده، اما جذاب است. انجام این کار روی انسان از موش به مراتب سخت‌تر است. ما هنوز به اندازه کافی از بیولوژی منحصر به فرد گامتوژنز یا گامت‌زایی انسانی (تشکیل سلول‌های تولیدمثل) برای بازتولید کار شگفت‌انگیز هایاشی در موش‌ها نمی‌دانیم.

به گفته پروفسور هایاشی، این کار در مراحل اولیه است و در حال حاضر نمی‌توان آن را به طور ایمن روی انسان استفاده کرد. همچنین موانعی برای استفاده از تخمک‌های آزمایشگاهی برای اهداف بالینی وجود دارد.

روش این کار چیست؟

این روش شامل گرفتن یک سلول پوست از یک موش نر و تبدیل آن به یک سلول بنیادی است که می‌تواند به انواع دیگر سلول‌ها تبدیل شود.

از آن جایی که سلول‌ها مذکر هستند، از کروموزوم‌های XY تشکیل شده‌اند؛ بنابراین گروه همکاران پروفسور هایاشی، کروموزوم Y را حذف، کروموزوم X را تکثیر و سپس دو کروموزوم X را با هم ترکیب می‌کنند و به سلول بنیادی اجازه می‌دهند تا به تخمک تبدیل شود.

ضمن این که بچه موش‌های حاصل همگی سالم به نظر می‌رسیدند، طول عمر طبیعی داشتند و حتی در بزرگسالی، فرزندانی به دنیا آوردند.

پروفسور هایاشی گفت: آن‌ها خوب به نظر می‌رسند، به طور طبیعی رشد می‌کنند و پدر می‌شوند.این فناوری برای استفاده انسانی در دسترس نیست.

پژوهشگران می‌گویند، در حال حاضر این فناوری برای استفاده انسانی در دسترس نیست، چراکه ایمنی و کارایی آن هنوز اثبات نشده است و مشخص نیست که چقدر طول می‌کشد تا این فناوری به کلینیک‌های درمانی برسد.

پروفسور آماندر کلارک، دانشمند سلول‌های بنیادی از دانشگاه کالیفرنیا لس‌آنجلس افزود: شکاف‌های دانش بنیادی به عنوان مانعی برای ترجمه این پژوهش به انسان عمل می‌کند.

پروفسور هایاشی به بی‌بی‌سی نیوز گفت که به احتمال زیاد می‌توان بر موانع موجود ظرف ۱۰ سال آینده غلبه کرد و اگر استفاده از آن بی‌خطر باشد، می‌توان از آن به عنوان یک درمان ناباروری بهره برد.این پژوهش برای چاپ در مجله علمی Nature ارسال شده است.

منبع: بی‌بی‌سی نیوز