یک کارشناس مذهبی در پاسخ به سوال که چرا دعای برخی از افرادی که توحید گرا هستند مستجاب نمی‌شود؟ آیا این خلاف وعده خدا در قرآن نمی‌باشد؟، گفت: مردی از مولایمان امیرالمومنین علی علیه السلام می پرسد:
بیشتربخوانید
فدایت شوم یا امیرالمومنین، مگر خداوند نفرموده است (وَقَالَ رَبُّکُمُ: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ)، مرا بخوانید تا دعایتان را اجابت کنم؟
پس چرا دعا یم مستجاب نمی‌شود؟ (یعنی می‌خواهد بگوید چرا خداوند به وعده اش عمل نمی‌کند و دعای من مستجاب نشده است)
حضرت در این حدیث، که امروزه ممکن است سوال خیلی از افراد باشد، به این پرسش پاسخ می‌دهند:
رَجُلٌ فَقَالَ صَدَقْتَ یَا أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ أَنْتَ اَلْقِبْلَةُ إِذَا مَا ضَلَلْنَا وَ اَلنُّورُ إِذَا مَا أَظْلَمْنَا وَ لَکِنْ نَسْأَلُکَ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ تَعَالَى اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ فَمَا بَالُنَا نَدْعُو فَلاَ نُجَابُ قَالَ لِأَنَّ قُلُوبَکُمْ خَانَتْ بِثَمَانِ خِصَالٍ أَوَّلُهَا أَنَّکُمْ عَرَفْتُمُ اَللَّهَ فَلَمْ تُؤَدُّوا حَقَّهُ کَمَا أَوْجَبَ عَلَیْکُمْ فَمَا أَغْنَتْ عَنْکُمْ مَعْرِفَتُکُمْ شَیْئاً وَ اَلثَّانِیَةُ أَنَّکُمْ آمَنْتُمْ بِرَسُولِهِ ثُمَّ خَالَفْتُمْ سُنَّتَهُ وَ أَمَتُّمْ شَرِیعَتَهُ فَأَیْنَ ثَمَرَةُ إِیمَانِکُمْ – وَ اَلثَّالِثَةُ أَنَّکُمْ قَرَأْتُمْ کِتَابَهُ اَلْمُنْزَلَ عَلَیْکُمْ فَلَمْ تَعْمَلُوا بِهِ وَ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَ أَطَعْنَا ثُمَّ خَالَفْتُمْ وَ اَلرَّابِعَةُ أَنَّکُمْ قُلْتُمْ إِنَّکُمْ تَخَافُونَ مِنَ اَلنَّارِ وَ أَنْتُمْ فِی کُلِّ وَقْتٍ تُقَدِّمُونَ أَجْسَامَکُمْ إِلَیْهَا بِمَعَاصِیکُمْ فَأَیْنَ خَوْفُکُمْ وَ اَلْخَامِسَةُ أَنَّکُمْ قُلْتُمْ إِنَّکُمْ تَرْغَبُونَ فِی اَلْجَنَّةِ وَ أَنْتُمْ فِی کُلِّ وَقْتٍ تَفْعَلُونَ مَا یُبَاعِدُکُمْ مِنْهَا فَأَیْنَ رَغْبَتُکُمْ فِیهَا وَ اَلسَّادِسَةُ أَنَّکُمْ أَکَلْتُمْ نِعْمَةَ اَلْمَوْلَى وَ لَمْ تَشْکُرُوا عَلَیْهَا وَ اَلسَّابِعَةُ أَنَّ اَللَّهَ أَمَرَکُمْ بِعَدَاوَةِ اَلشَّیْطَانِ وَ قَالَ إِنَّ اَلشَّیْطٰانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا فَعَادَیْتُمُوهُ بِلاَ قَوْلٍ وَ وَالَیْتُمُوهُ بِلاَ مُخَالَفَةٍ وَ اَلثَّامِنَةُ أَنَّکُمْ جَعَلْتُمْ عُیُوبَ اَلنَّاسِ نُصْبَ أَعْیُنِکُمْ وَ عُیُوبَکُمْ وَرَاءَ ظُهُورِکُمْ تَلُومُونَ مَنْ أَنْتُمْ أَحَقُّ باللَّوْمِ مِنْهُ فَأَیُّ دُعَاءٍ یُسْتَجَابُ لَکُمْ مَعَ هَذَا وَ قَدْ سَدَدْتُمْ أَبْوَابَهُ وَ طُرُقَهُ فَاتَّقُوا اَللَّهَ وَ أَصْلِحُوا أَعْمَالَکُمْ وَ أَخْلِصُوا سَرَائِرَکُمْ وَ أْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ اِنْهَوْا عَنِ اَلْمُنْکَرِ فَیَسْتَجِیبُ اَللَّهُ لَکُمْ دُعَاءَکُمْ
امام فرمودند:
قَالَ لِأَنَّ قُلُوبَکُمْ خَانَتْ بِثَمَانِ خِصَالٍ
” قلب و فکر شما در هشت چیز خیانت کرده (پس به خاطر این است که دعایتان مستجاب نمی‌شود):
یک! شما خدا را شناخته اید، اما حق او را ادا نکرده اید، به همین دلیل شناخت شما سودى به حالتان نداشته!
دو- شما به فرستاده او ایمان آورده اید سپس با سنتش به مخالفت برخاسته اید. پس ثمره ایمان شما کجا است؟
سه- کتاب او را خوانده اید ولى به آن عمل نکرده اید، گفتید شنیدیم و اطاعت کردیم سپس به مخالفت برخاستید!
چهارم– شما مى گوئید از مجازات و کیفر خدا مى ترسید، اما همواره کارهایى مى‌کنید که شما را به آن نزدیک مى سازد (َفَأَیْنَ خَوْفُکُمْ) پس ترس شما کجاست؟
پنج– مى گوئید به پاداش الهى علاقه دارید، اما همواره کارى انجام مى دهید که شما را از آن دور مى سازد (فَأَیْنَ رَغْبَتُکُمْ فِیهَا) پس کجاست رغبت شما در آن؟
شش– نعمت خدا را مى خورید و حق شکر او را ادا نمى کنید.
هفت– به شما دستور داده دشمن شیطان باشید (و شما طرح دوستى با او مى‌ریزید) ادعاى دشمنى با شیطان دارید، اما عملاً با او مخالفت نمى کنید.
هشت– شما عیوب مردم را نصب العین خود ساخته و عیوب خود را پشت سر افکنده اید … با این حال چگونه انتظار دارید دعایتان به اجابت برسد؟ در حالى که خودتان درهاى آن را بسته اید؟ (قَدْ سَدَدْتُمْ أَبْوَابَهُ وَ طُرُقَهُ)
نسترن بهرمان با اشاره به لزوم تقوا در فرمایش امیرالمومنین گفتند: تقوا پیشه کنید، اعمال خویش را اصلاح نموده، “امر به معروف و نهى از منکر“ کنید تا دعاى شما به اجابت برسد.
(فَاتَّقُوا اَللَّهَ وَ أَصْلِحُوا أَعْمَالَکُمْ وَ أَخْلِصُوا سَرَائِرَکُمْ “وَ أْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ اِنْهَوْا عَنِ اَلْمُنْکَرِ” فَیَسْتَجِیبُ اَللَّهُ لَکُمْ دُعَاءَکُمْ)
این پژوهشگر مذهبی افزود: این حدیث نشانگر این است که خداوند دعا را مستجاب میکند، اما به شرط‌ها و شروطها….
اما وظیفه‌ی ما درخواست و دعا کردن به همراه رعایت موارد فوق است، که همین دعا کردن به تنهایی، برکاتی دارد.
منبع: اندیشه معاصر
