در راستای تحقق یکی از اهداف نامگذاری سال «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» مدتی قبل فاز ۱۴ پالایشگاه پارس جنوبی رسما به بهرداری رسید؛ پروژه‌ای که به عنوان ایرانی‌ترین فاز در پالایشگاه پارس جنوبی به شمار می‌رود و ۷۰ درصد تجهیزات توسط کارشناسان ایرانی محقق شد.

به گفته حمید بازرگان معاون صنایع پیشرفته و پروژه‌های کلان انرژی ایدرو یکی از مهمترین نقش‌هایی که در این پروژه ایفا شد حمایت از شرکت‌های دانش بنیان بود.

محمدرضا ناصح مدیرعامل شرکت مدیریت طرح‌های صنعتی ایران می گوید: در این پروژه ۶۰‌درصد تجهیزات بخش خشکی به سازنده‌های داخلی داده شد و ۱۵ شرکت دانش بنیان با سرمایه ۳‌هزار میلیارد تومان در پروژه ۱۴ پارس جنوبی فعالیت داشته‌اند.

او گفت: تحریم‌ها و کرونا دو دلیلی بودند که منجر شدند حتی نتوانیم نظارت و اجرای نیرو‌های خارجی در تجهیزاتی که خریداری و وارد کشور شده بودند را داشته باشیم، اما همین موضوع به استفاده از جوانانی منجر شد که در طرح‌های پیشین مشابه تجربه کسب کرده بودند و استعداد آن‌ها شکوفا شد.

به عبارت دیگر این پروژه که برای ۵ سال متوقف شده بود، با اعتماد به شرکت‌های دانش بنیان محقق شد. امری که در وزارت نیرو هم مورد تمرکز قرار گرفته و از ابتدای سال ۱۴۰۱ ستادی با عنوان دانش بنیان به ریاست وزیر نیرو تشکیل شده و جلسات متعددی برای بررسی مسائل مربوط به دانش بنیان‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. علی اکبر محرابیان مدتی قبل هم در دیداری که با شرکت‌های دانش بنیان فعال در صنعت آب و برق داشت بر این موضوع تاکید کرد.

محرابیان در خصوص این دیدار گفت: تلاش می‌کنیم اتاق فکری برای حل مسائل دانش بنیان‌ها در صنعت آب و برق داشته باشیم. نکته قابل توجه این است که با بهره گیری از توان و دانش شرکت‌های دانش بنیان قادر خواهیم بود مشکلات صنعت آب و برق را حل کنیم. یکی از موضوعاتی که در دستور کار قرار دارد، موضوع رعایت الگوی مصرف، صرفه جویی و بهینه سازی مصرف است که این امر در کنار اقدامات فرهنگ سازی نیاز به فناوری‌های جدید دارد که مصرف کننده ما هم از میزان مصرف مطلع باشد و هم ابزار‌ها و روش‌های مدیریت مصرف را در اختیار مصرف کننده قرار دهیم.

محرابیان ادامه داد: هماهنگی‌های صورت گرفته در دولت و به خصوص معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای جهت‌دهی، نظم‌دهی و ساماندهی فعالیت‌های فناوران صورت گرفته و در این زمینه آئین‌نامه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان صنعت آب و برق در ابتدای امسال تصویب شد و با بهره‌مندی از حمایت‌های پیش‌بینی شده فعالیت این شرکت‌ها تسهیل یافته است. حمایت‌های مالی، تسهیلات ارزان قیمت و همینطور معافیت مالیاتی از جمله این حمایت‌ها خواهند بود.

مریم کارگر نجفی معاون تحقیقات و منابع انسانی وزیر نیرو در خصوص اولویت وزارت نیرو در بحث دانش بنیان‌ها می‌گوید: وزارت نیرو به عنوان دومین وزارتخانه‌ای است که مصوبه آیین‌نامه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان را از هیئت وزیران دریافت کرده است. وزارت نیرو مسئولیت تامین زیرساخت‌های آب و برق را برای شهروندان کشور برعهده دارد و در حوزه‌های مختلف در بخش آب، برق و همچنین فاضلاب از خدمات شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان بهره‌مند هستیم.

حمایت مالی از دانش بنیان های صنعت برق

علاوه بر نقش فعالی که این شرکت‌ها در حوزه آب و کشاورزی و مدیریت مصرف می‌توانند داشته باشند، در صنعت برق نیز که بهینه سازی و توسعه بهره وری از اولویت‌های این روز‌ها است، حمایت از آن‌ها می‌تواند برای بلند مدت گره از کار صنعت برق کشور باز کند.

سپهر برزی مهر مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری صنعت برق در این خصوص گفت: زیست‌بوم فناوری نیرو  شکل‌ گرفته و برای حمایت از طرح‌های فناورانه در حال فعالیت است. ظرفیت خوبی با همکاری وزارت نیرو و توانیر برای حمایت از دانش بنیان‌ها و طرح‌های فناور در حال ایجاد است. طرح‌های دانش بنیان صنعت برق تا سقف ۵ میلیارد تومان مورد حمایت قرار می‌گیرند. همچنین هر طرحی که اولویت آن محرز شود مورد حمایت فناورانه قرار می‌گیرد.

عباس بحری معاون فناوری پژوهشگاه نیرو با اشاره به وضعیت قابل قبول تولیدات داخلی صنعت برق گفت: جا دارد در تخصصی سازی وارد شده و از طریق دادن کمک و صندوق و پشتیبانی برای تجاری سازی و تولید انبوه باید گام‌های بیشتری برداریم.

اکنون که چیزی به آغاز سال جدید باقی نمانده باید دید وزارت نیرو نتیجه اعتماد و حمایت از دانش بنیان‌ها در صنعت آب و برق را چه زمانی خواهد گرفت. البته یکی از ثمرات این حمایت در همکاری با وزارت صمت و سازمان استاندارد رقم خورد و  برچسب انرژی با تولید نوع جدید موتور های کولر اصلاح شد.

محرابیان در این خصوص گفته بود: وضع برچسب انرژی برای کولرهای آبی در کنار الزام به تولید کولر با تکنولوژی BLDC که با کمک وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد رقم خورد، اقدام بسیار ارزشمندی است که امیدواریم با همکاری شرکت‌های دانش بنیان و تولیدکننده‌های توانمند داخلی نقش موثری در حفظ سرمایه‌های کشور داشته باشد.  امروز در کشور۳۰ هزار مگاوات از ۷۰ هزار مگاوات حداکثر تقاضای مصرف در تابستان، مربوط به مصارف سرمایشی بوده که با استفاده از کولرهای استاندارد به طور متوسط ۵۰ درصد مصرف انرژی کاهش می‌یابد.