آیتالله محمود رجبی گفت: ترجمه آثار به زبانهای دیگر، فعالیتهای تبلیغی در خارج از کشور، تاسیس واحد جهاد تبیین و واحد پاسخگویی به شبهات که متوجه نظام یا اصل دین یا مبانی دینی است، تقویت ارتباطات فرهنگی و همچنین توسعه فعالیت در فضای مجازی، برنامههای در دست اقدام موسسه است.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه بعد از رحلت علامه مصباح یزدی، هیات امنای موسسه توسط رهبر معظم انقلاب منصوب شد، گفت: شاخص ما بیانات معظم له است که حوزههای جدیدی را به آنچه از قبل بوده، افزودند و توصیههای ویژهای در راستای ارتباطاتمان با حوزه و دانشگاه فرمودند و تاکید بر توسعه ارتباطات نمودند.
او اضافه کرد: اسناد بالادستی موسسه هم با توجه به فرمایشات حضرت آقا و هم با توجه به شرایط تهیه شد و عرصههای دیگری مثل عرصه بینالملل، حضور در طرحهای کلان حوزه، دفتر ارتباطات علمی در عرصه فقه معاصر و فلسفههای مضاف و روابط عمومی راهاندازی و توسعه پیدا کرد و ارتباطاتمان با مراکز علمی داخلی قویتر و گستردهتر شد.
رجبی با بیان اینکه سند و چشمانداز موسسه یکبار دیگر مرور شد تا با متناسبسازی، عرصههای جدیدی اضافه شود، ادامه داد: گروههای دیگری از جمله گروه حدیث تاسیس و توسعه داده شد؛ از سوی دیگر کمیته تحول تشکیل شد تا غیر از توسعه و ارتقا نگاه تحولی برای جذب تحول داشته باشیم و عرصههای جدیدی که لازمه تحول است پایهریزی کنیم.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)با اشاره به آغاز تدوین برنامه راهبردی و برنامه پنجساله، یادآور شد: اصول کلی که بهعنوان اصول ثابت است و اهدافی که هدف ترویج اندیشههای علامه است را در دستور کار قرار دادیم و در این راستا به اندیشههای فلسفی علامه نیز توجه شده است.
او همچنین با اشاره به اعزام محققان و مبلغان از موسسه به خارج از کشور، گفت: یکی از ثمرات حاشیهای اعزام مبلغان این بود که دانشمندان غربی و جوانان با اسلام، برجستگیها و امتیازات اسلام آشنا شدند؛ مبلغان اعزامی مراکز علمی و دینی که اسلامی بود را در سایر کشورها به دست گرفته بودند و با منطق قوی و ظرفیتی که در اختیارشان بود، در همان مقطع نماز جمعه برپا و مراکز علمی اداره میکردند.
رئیس موسسه امام خمینی (ره) تصریح کرد: ما در جامعهای زندگی میکردیم که علوم غربی جایگاه ویژه خاص خود را داشت کسی هم اگر میخواست حرف بزند، فارغالتحصیلان خارجی میگفتند شما نمیفهمید، بهترین راه برای اینکه جایگاهی برای حوزه در علوم انسانی در فضای علمی باز شود، اعزام مبلغان به خارج از کشور بود.
او ادامه داد: ما معتقد نیستیم آنچه در غرب هست سراسر باطل است، شاید بعضی از روشهای علمی برای ما نیز قابل استفاده باشد یا بعضی نظریاتشان دستکم برای ما سوال آفرینی کند که اینچنین نیز هست؛ هرقدر سوالمان بیشتر باشد استفادهمان از متون روایی و آیات بیشتر خواهد بود؛ افقها و نگاه جدید باز میشود، تشخیصها بهتر و نیازها برآورده میشود.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) عنوان کرد: برخی مبلغان در همین رشتهها دورهها را گذرانده بودند، تا کارشناسی ارشد هم خوانده بودند، مبانی فکری بسیار مستحکمی داشتند و نقادانه برخورد میکردند.
رجبی با بیان اینکه اعزام محقق کار بسیار ارزشمندی بود، افزود: هر کار نویی مخالفانی هم دارد، زیرا همیشه با تغییرات معمولا مخالفت میشود، چون آینده برایشان مبهم است، مخصوصا اگر چیزی ناآشنا باشد، اینکه کسانی هم احیانا با این نگاه مخالف باشند، در حدی طبیعی است.
او تصریح کرد: در مقاطعی یاد گرفتن زبان انگلیسی برای طلبه مقبول نبود، چیزهای نو بهخصوص در نظامی که مستقر شده و سالها تثبیت شده طبیعی است که از روی احساس نگرانی نسبت به مزایایی که وجود دارد و شاید از بین برود، باشد؛ اما بهمرور حل شد و الان کسی از چنین چیزی ناراحتی نمیکند، شاید ترغیب و تشویق هم نماید.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تاکید کرد: رسالت اسلام و پیامبر جهانی است و همه را میخواهد هدایت کند، اگر اطلاع نداشته باشیم، همزبانی نداشته باشیم و یا ندانیم که برایشان چه چیزی مهم است، نمیتوانیم به رسالتمان عمل کنیم؛ اگر مبلغی نداند آنچه از تعالیم اسلام برای جمع مخاطب جاذبهدار هست، چه چیزی است؟ راه ارتباط بسته میشود.
رئیس موسسه امام خمینی (ره) افزود: موقعی فرد میتواند تشخیص دهد که رفته باشد و بفهمد که آنجا چه خبر است؛ لذا هم از این جهت اعزام مبلغ مفید بوده و هم از این لحاظ که بعضی فارغالتحصیلان خارجی گفتند که کرسی شما را حفظ میکنیم و بیایید تدریس کنید؛ الان هم در دانشگاههای معتبر تدریس میکنند؛ اعزام محقق ظرفیتی برای حوزه است که بتواند از این طریق اسلام را ترویج کند.
رجبی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه علامه مصباح در فقه به حدی تخصص داشت که حضرت امام کتاب فقهی را قبل از چاپ برای بازبینی به وی میداد، گفت: اینکه رهبری، علامه را فقیه عنوان دادند، واقعیت است از حدود ۲۵ سالگی از مجتهدی تقلید نمیکرد و اگر مسیر را طی میکرد قطعا از مراجع بزرگ میشد.
او گفت: با توجه به وظیفهمداری وی و احساس مسوولیت برای رفع خلا و کمبود در حوزه علمیه، تشخیص داد که به مقدار نیاز در حوزه فقه و فقاهت علمایی هستند و مسیر را طی میکنند؛ ولی در حوزههای دیگر مثل فلسفه و تفسیر موضوعی از یکطرف نیاز شدید هست و از طرف دیگر شبهات جدی که در مسائل فلسفی و کلامی مطرح است، بنیاد فکری نسل آینده را تهدید میکند.
رجبی افزود: لذا درصدد برآمد که در عرصه فلسفه، کلام و تفسیر اقدام کند؛ با توجه به اینکه کتاب آموزش فلسفه وی کتابی بینظیر، روزآمد و ناظر به دیدگاههای جدید فلسفی غرب و در عین حال شامل آخرین دیدگاههای فلسفی اسلامی بود، با این کتاب، وی در سطح مجامع علمی شناخته شد.
رئیس موسسه امام خمینی (ره) اضافه کرد: در عرصه فقه انصافا بسیار قوی بود و حدود ۲۰ سال از محضر آیتالله بهجت، حضرت امام و آیتالله بروجردی استفاده کرد.
او با اشاره به اینکه علامه مصباح در تربیت شاگردان روزآمد که نیاز آینده نظام و جامعه ماست، سرمایهگذاری کرد، گفت: در بین علما کسی بهاندازه وی شاگردپرور نبود، شاگردهایی که هم به لحاظ تعداد فراوان هستند و هم به لحاظ حوزههای مختلف علوم اسلامی و انسانی تربیت شدهاند.
رجبی بیان کرد: علامه بر اساس وظیفهمداری در تمام مواضعش مصلحتاندیشی را در امور لحاظ و همه جوانب را بررسی، شرایط زمان و مخاطب را ملاحظه میکرد.
او ادامه داد: یکی از شاخصهایش این بود که هر جا احساس میکرد نظر مقام معظم رهبری چیز دیگری است، هر جای کار بود، طبق نظر ایشان پیش میرفت؛ چون آن نظر را نظر حاکم و خودش را مطاع، ولی فقیه میدانست.
رجبی گفت: برای جامعه علمی در حوزههای مختلف آثار بهجای مانده علامه مصباح هنوز هم راهگشاست؛ هنوز در عرصه فلسفه، کتاب آموزش فلسفه وی بیبدیل است که هم اندیشههای نوین دارد، هم به لحاظ سازماندهی تحقیق، روزآمدی و نوآوری ارزشمند است.
او اضافه کرد: این کتاب نهتنها در داخل ایران بلکه در خارج ایران متن درسی است، در بعضی کشورهای غربی به زبان انگلیسی ترجمه شده و تدریس میشود.
رجبی ادامه داد: یکی از ویژگیهای علامه در مباحث فلسفی و قرآنی این است که آن نظریات فلسفی و قرآنی را به مرحله عمل و نظام اجتماعی رساند؛ یعنی عقاید و فلسفه را به نظام اجتماعی ما پیوند داد؛ بنابراین در همه عرصهها نوآوری داشت، کتابی در تحلیل تاریخ عاشورا مانند کتاب «در پرتو آذرخش» نداریم که هم تحلیل و هم با مسائل روز جامعه انطباق داده شد.
آیتالله محمدتقی مصباح یزدی در ۱۱ بهمن سال ۱۳۱۳ به دنیا آمد؛ وی در سال ۱۳۲۵ وارد حوزه علمیه یزد شد؛ وی دوره مقدمات و سطح حوزوی را که عموما در هشت تا ۱۰ سال خوانده میشد، در مدت چهار سال به پایان رساند.
آیتالله مصباح با جدیت و پشتکار، ضمن تحقیق در رشتههای مرتبط با فقاهت، مانند اصول فقه، رجال و درایه، و همچنین طی مراحل عالی حوزه، در سن ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد نایل آمد، ولی همچنان حدود هشت سال در درس فقه و اصول حضرت امام خمینی (ره) و حدود ۱۵ سال در درس فقه آیتالله بهجت در موضوعات طهارت، مکاسب و خیارات شرکت کرد.
آیتالله مصباح برای تربیت نیروی انسانی متعهد، مومن و متخصص در رشتههای مورد نیاز به تاسیس و مدیریت چندین مدرسه و موسسه حوزوی و دانشگاهی پرداخت؛ وی شاگردان بسیاری را تربیت کرد که بسیاری از آنها در رشتههای مختلف علوم اسلامی و انسانی به تحقیق و نظریهپردازی پرداختهاند و یا در زمینههای مختلف آموزشی، مدیریتی، یا فرهنگی منشا خدماتی کمنظیر بودهاند.
آیتالله مصباح بنیانگذار و رییس موسسه آموزشی و پژوهش امام خمینی (ره)، نماینده ادوار مجلس خبرگان رهبری، عضو سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، رییس سابق شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت (ع) و یکی از استادان حوزه علمیه قم بود.
آیتالله مصباح یزدی پس از یک دوره بیماری، عصر جمعه ۱۲ دیماه ۱۳۹۹ دار فانی را وداع گفت.