کشف موادی با غنای حدود ۸۴ درصدی در سایت فردو، سوژه جدیدی را در رابطه با ایران نزد غرب طی حدود دو هفته اخیر ایجاد کرد و باعث موج جدیدی از اظهارات ضد ایرانی آن‌ها شد. ماجرا از این قرار است که نشریه بلومبرگ روز ۳۰ بهمن، به نقل از دو دیپلمات ارشد مدعی شد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان تهیه گزارش ۳ ماهه خود در ایران، غنی‌سازی ایران را ۸۴ درصد گزارش دادند.  بلومبرگ در ادامه گزارش خود و به نقل از همین دو دیپلمات آورده: «ناظران بین‌المللی انرژی اتمی در ایران هفته گذشته اورانیوم غنی‌شده را تا حدی کمتر از میزان مورد نیاز برای یک سلاح هسته‌ای شناسایی کردند». اظهاراتی که خیلی زود از سوی مقامات کشورمان پاسخ داده شد. بهروز کمالوندی بامداد همان روز، تاکید کرد که موارد کشف شده به هیچ وجه حکایت از غنی‌سازی بیش از ۶۰ درصد از سوی ایران نمی‌کند و اینکه کشورمان همچنان متعهد به غنی‌سازی در مرز ۶۰ درصد است و این مقدار تغییری نکرده است.

بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی، در واکنش به ادعای بلومبرگ، تاکید کرد: «مایه تأسف است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به عنوان ابزار سیاسی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد». کمالوندی همچنین تاکید کرد که وجود ذره یا ذراتی از اورانیوم با غنای بالای ۶۰ درصد در محل شیر برداشت محصول متداول است. کمالوندی در توضیح بیشتر بیان کرد: «این موضوع در روند غنی سازی امری بسیار طبیعی بوده که حتی می‌تواند با کاهش خوراک آبشار‌های سانتریفیوژ در یک لحظه به وجود بیاید. ولی آنچه حائز اهمیت است محصول تولیدی نهایی است که جمهوری اسلامی ایران تاکنون مبادرت به غنی سازی بالای ۶۰ درصد نکرده است».

پس از این کش‌وقوس‌های مطبوعاتی حالا خبر رسیده که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فردا (شنبه) وارد تهران خواهد شد تا آخرین وضعیت همکاری دو جانبه تهران و آژانس مورد بررسی قرار گیرد. از نگاه کشورمان، این سفر از آن جهت اهمیت دارد که می‌تواند مانع هرگونه توسعه جنگ روانی و شانتاژ رسانه‌ای غرب علیه برنامه هسته‌ای ایران و متعاقبا فشار‌های سیاسی بیشتر شود. همانطور که «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی نیز روز چهارشنبه ۳ اسفند در حاشیه جلسه هیئت وزیران در جمع خبرنگاران، تاکید کرد: «با تعامل و هماهنگی انجام شده همواره تلاش می‌کنیم تا از ایجاد ابهام جدیدی در فرآیند همکاری‌های آژانس جلوگیری شود». هرچند که تحرکات غربی از یک سناریوی جدید ضد ایرانی خبر می‌دهد، بخوانید!

یورونیوز در گزارش اخیر خود از قول منابعی که نام و نشان آن‌ها مشخص نیست، مدعی شده که «رافائل گروسی» برای سفر به تهران یک پیش‌شرط گذاشته و آن هم ملاقات با رئیس‌جمهور است. این دیپلمات این را هم گفته که هدف از این پیش‌شرط، بازگرداندن سریع همکاری‌های دوجانبه در مسیر مذاکره و همکاری است. در بخش دیگری از گزارش این وبگاه خبری اروپایی مدعی شده: «کشف موادی با غنای ۸۴ درصدی، پس از تغییرات فنی در فرآیند غنی‌سازی که ایران قبلاً به آژانس گزارش نکرده بود، رخ داده است». یورونیوز در بخش دیگری از گزارش خود اعلام کرده که گروسی برای افزایش و تقویت رژیم‌های نظارتی وارد تهران خواهد شد و تصویب قطعنامه‌ای ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی منوط به نتایج این سفر است.

اظهارات یورونیوز در حالی باید یک فضاسازی تازه علیه کشورمان قلمداد شود که ایران حتی همین حالا هم میزبان وسیعترین سامانه‌های نظارتی حول برنامه هسته‌ای خود است. رئیس سازمان انرژی اتمی در رابطه با سفر گروسی به تهران گفت که این سفر بعد از اجلاس سرّی که با وزرای شورای اروپا و در پارلمان اروپایی داشتند، برگزار می‌شود. وی در ادامه می‌افزاید: «در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ حدود ۲ هزار بازرسی آژانس انجام داده و در این سه سال میزان بازرسی از ایران ۵۰۰ مورد بازرسی بوده است؛ یعنی یک چهارم تمام بازدیدها. ما در ایران ۲۱ سایت هسته‌ای داریم و کل دنیا ۷۳۰ سایت هسته‌ای دارد و با این حال باز هم احساس نگرانی می‌کنند و این روند نشان می‌دهد ادبیات آنها، ادبیات دشمن و عملیات تخریبی است».

همصدا با یورونیوز، نشریه وال‌استریت‌ژورنال در تازه‌ترین گزارش خود به نقل از دیپلمات‌های مطلع نوشته: «سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان قصد دارند که در نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه‌ای انتقادی علیه ایران صادر کنند، اما آمریکا تاکنون از این قطعنامه حمایت نکرده است. دولت بایدن اعتقاد دارد که باید تا زمان تکمیل بررسی‌ها و انتشار گزارش فنی توسط آژانس صبر کرد». این نشریه آمریکایی در ادامه مدعی شد که شورای حکام می‌تواند موضوع کشف موادی با غنای ۸۴ درصد  را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد اما فعلا در این خصوص تصمیمی اتخاذ نکرده است. همزمان، وزارت خارجه فرانسه برای تکمیل پازل هیاهوی رسانه‌ای علیه ایران، روز گذشته تحولات برنامه هسته‌ای ایران را «بسیار نگران‌کننده» خواند.

رابطه با آژانس از آن جهت برای کشورمان حائز اهمیت می‌شود که نوع رابطه با ایران فراتر از یک رابطه صرفا فنی است و تبدیل به یک ابزار سیاسی در جهت گسترش فشار‌ها از سوی قدرت‌های غربی شده است. مهمترین وظیفه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که با یک جستجوی ساده از اساسنامه این سازمان به چشم می‌آید، عبارت است از: «آژانس می‌کوشد در چارچوب وظیفه‌ی نخست، با فراهم آوردن کمک‌های اطلاعاتی، فنی و کارشناسی، کشور‌های عضو را در استفاده‌ی صلح‌آمیز از انرژی اتمی یاری کند و براساس وظیفه‌ی نظارتی، سعی می‌کند با به کارگیری سازوکار‌های کنترلی مستمر از سوءاستفاده‌های احتمالی از کمک‌های ارائه‌شده برای اهداف نظامی جلوگیری کند». حال آنکه آژانس در قبال ایران تنها به مورد دوم و بلکه فراتر از آن، یعنی اتخاذ سازوکار‌های کنترلی مستمر متوسل شده و هرگز تلاش قابل ذکری برای توسعه صنعت هسته‌ای صلح‌آمیز در ایران نکرده است.

در این جا دو نظر متفاوت از سوی کارشناسان و تحلیلگران مسائل بین‌الملل مطرح می‌شود. اولی که البته نظر غالبی هم هست، می‌گوید که باید در همکاری‌های با آژانس مداومت به خرج دهیم تا آنجا که دشمنان ایران نتوانند از این مسئله به عنوان یک ابزار سیاسی ضدایرانی مخصوصا در شورای امنیت استفاده کنند و نهایتا در مسیر مذاکرات لغو تحریم‌ها و احیای برجام، پرونده ایران در آژانس بسته شود و در نتیجه یکی از خواسته‌های ایران تامین شود. نظریه دیگری که البته هرگز به صورت رسمی از سوی مقامات پیگیری نشده و تنها در سطح گمانه‌زنی رسانه‌ای باقی مانده، خروج کامل از پیمان NPT یا همان پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است. طرفداران این نظر تاکید می‌کنند که رژیم جعلی صهیونیستی عضوی از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیست، میزبان شمار زیادی از زرادخانه‌های هسته‌ای‌ست و هیچ قدرتی نه از شرق و نه از غرب هم متعرض آن نمی‌شود. همراهان این نظریه تاکید دارند که خارج شدن از چارچوب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باعث افزایش نگرانی غرب از صنعت هسته‌ای ایران می‌شود و نهایتا موازنه قدرت بین ایران و غرب را بازتعریف می‌کند.