معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پایان گردهمایی سالانه معاونان تحقیقات و فناوری دانشگاههای علوم پزشکی به جمع بندی و ارائه خلاصهای از تصمیمات و سیاستهای اتخاذ شده در این گردهمایی پرداخت.
یونس پناهی با اشاره به تهدیدها و فرصتهای توجه به مرجعیت علمی در نظام سلامت کشور، تصریح کرد: باید توجه داشت که مرجعیت علمی یک ضرورت است نه یک هدف و توجه به آن میتواند یک اکوسیستم قوی برای بهره گیری از علم به همراه داشته باشد.
وی افزود: کسب این جایگاه اصطکاک بین سازمانها را کاهش خواهد داد، ولی با این وجود، عدم جدیت در اجرای برنامههای مرتبط با مرجعیت علمی با تغییر مدیریت ها، بی توجهی به اسناد بالادستی در سازمان ها، حمایت ناکافی از برنامهها توسط نهادهای حمایتی و به خصوص عدم همگرایی در سطح کلان، این مقوله مهم را تهدید میکند.
دکتر پناهی با بیان اینکه انتظارات عمده از این گردهمایی به صورت سرفصلهای کلان مطرح شد، بیان کرد: باید در جهت یافتن ایدههایی برای چگونگی ارتقای تحقیقات نافع، راهکارهای تولید علم و دانش و به کارگیری آن، راههای توسعه فناوریها و نوآوریهای سلامت و بهکارگیری آن، راههای توسعه دیپلماسی علمی سلامت، چگونگی استفاده از زیرساختهای پژوهشی جهت حل مسئله و مرجعیت علمی، روشهای عملیاتی توسعه اقتصاد دانش بنیان و همینطور نحوه بهکارگیری ظرفیتهای تحقیقات و فناوری جهت کاهش تهدیدهای حوزه سلامت و افزایش پاسخگویی اجتماعی، هم فکری و هم اندیشی انجام شود و به پاسخهای کاربردی دست یابیم.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به جمعبندی موضوعات مطرح شده در زمینه چگونگی ارتقای تحقیقات نافع اشاره کرد و اظهار کرد: اصلیترین راهکارهای پیشنهاد شده بر محور طراحی پروژههای کلان منطقهای مبتنی بر بار بیماریهای آن کلان منطقه، طراحی ارزشیابیها مبتنی بر نیازهای کشور و بازنگری و بروز رسانی اولویتهای پژوهشی در سطح دانشگاه ها، مبتنی بر نیازهای واقعی جامعه عنوان شد.
پناهی راهکارهای تولید علم و دانش و بهکارگیری آن جهت مرجعیت علمی کشور را برشمرد و عنوان کرد: ارتقای مجلات در نمایههای بینالمللی با استفاده از آموزش سردبیران، ارزشیابی مستمر مجلات، حمایت از مجلات موفق و اصلاح رویه اعطای رتبه علمی، پژوهشی از جمله مواردی است که تاثیر بسیار بالایی دارد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، ادامه داد: تقویت ارتباط اعضای هیات علمی پایه و بالین جهت برقراری تعامل دوجانبه و طراحی برنامههایی جهت نگهداشت نخبگان مانند جذب سرباز نخبه، عامل توسعه این حوزه به شمار میرود.
پناهی با بیان اینکه فناوریهای نوین نیز از جمله مباحثی بود که در گردهمایی معاونان به صورت مفصل به آن پرداخته شد و تمامی حاضران در میزان اهمیت آن و ضرورت برنامه ریزی عملیاتی در خصوص نحوه به کارگیری فناوریهای نوین پزشکی و راههای توسعه فناوریها و نوآوریهای سلامت اتفاق نظر داشتند، تصریح کرد: سرمایه گذاری در توسعه فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، علوم داده و پزشکی شخصی سازی شده و همینطور طراحی فناوریهای مورد نیاز با تاکید بر حوزه پیشگیری با توافق حاضران مورد تاکید واقع شد.
وی با اشاره به اینکه توسعه دیپلماسی علمی سلامت که در دولت سیزدهم مورد توجه ویژه واقع شده است در این نشست به بحث و تبادل نظر گذاشته شد، افزود: شناسایی ایرانیان مقیم خارج از کشور و دعوت از آنها جهت توسعه فعالیتهای بینالمللی و تمرکز بر توانمندسازی اعضای هیات علمی جهت انجام فعالیتهای بینالمللی در دستور کار معاونان تحقیقات دانشگاهها قرار داده شد.
پناهی به ضرورت چارهاندیشی جهت کاهش تهدیدهای حوزه سلامت و افزایش پاسخگویی اجتماعی با بهرهگیری از ظرفیتهای تحقیقات و فناوری اشاره و بیان کرد: استفاده از پتانسیل دانشجویان در این حوزه کارایی زیادی دارد؛ بنابراین ترغیب فعالیتهای دانشجویی جهت افزایش آگاهی عمومی در حوزه تغییرات اقلیمی که یکی از تهدیدات حوزه سلامت محسوب میشود، اهمیت بسیاری دارد.
وی در ادامه عنوان کرد: مشخص کردن شاخصهای پاسخگویی اجتماعی، تدوین یک دستورالعمل مشخص جهت ایجاد و توسعه ترجمان دانش علوم پزشکی و همینطور استفاده از کوهورتهای مرتبط، جهت پایش میکروبیوتا به منظور توسعه علوم شخصی سازی در امنیت غذایی در این حوزه، میتواند برای کشور چاره ساز باشد.
پناهی با اشاره به اهمیت اقتصاد دانشبنیان در کشور تصریح کرد: در حال حاضر بالای ۸ هزار شرکت دانش بنیان در کشور فعال است که حدود ۲۵ درصد از آنها در عرصه سلامت فعالیت میکنند؛ بنابراین توسعه اقتصاد این گروه از شرکتها از طریق شناسایی مولفههای موثر بر تجاریسازی یافتههای پژوهشی حوزه سلامت، تاثیرات به سزایی در اقتصاد کلان کشور بر جای خواهد گذاشت.