میز اقتصادی امروز در خصوص روند نرخ ارز و طلا و ریسک‌های سرمایه گذاری در این بازار با حضور آقای محمد شیرجیان کارشناس اقتصادی، آقای بذرافشان رئیس اتحاد طلا و جواهر و آقای هادیان دیگر کارشناس اقتصادی به بحث و بررسی پرداخت.
سوال: ارزیابی شما از وضعیت بازار ارز و سکه چیست؟
شیرجیان: مردم پیوسته بازار را رصد و هوشمندانه آن را بررسی می‌کنند اگر می‌گویم نرخ‌ها غیر واقعی است باید دلیل منطقی آورد و این همگی موارد شفاف شود.
سوال: نرخ ارز واقعی است؟ اگر حباب است چه دلایلی دارید؟
شجرییان: اگر دلایلی بیاوریم که بازار رفتار حبابی دارد باید این دلایل بر اساس شاخص‌های اقتصاد باشد ابتدای امسال نرخ ارز حدود ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان بود نرخ تورم نیز حدود ۴۵ درصد است با فرض تخلیه کامل تورم بر این بازار الان باید نرخ ارز حدود ۴۰ تا ۴۲ هزار تومان باشد، اما اکنون این رشد غیر واقعی است.
سوال: نرخ ارز بر چه اساس باید سنجیده شود؟
شیرجیان: یک مورد تورم است مورد بعد منابع و مصارف کشور که صادرات نفتی را باید در آن لحاظ کرد میزان صادرات غیر نفتی ما حدود ۴۵ میلیارد دلار بود که رشد ۱۷ درصدی داشته ایم و یعنی از نظر منابع ارزی مشکل نداریم میزان صادرات نفتی هم رشد قابل توجهی داشته است میزان واردات در ۱۰ ماهه نخست امسال حدود ۴۸ میلیارد دلار بوده که بیش از ۱۶ درصد رشد داشته است که همه بیان کننده این است که تراز ارز تجاری ما مثبت است و رشد قابل توجهی داشته است باید بازار به عوامل بنیادی توجه کند.
یکی از اقدمات مفید موضوع راه اندازی مرکز طلای ایران است که کاملا شفاف است میزان ارز حواله که تعیین کننده ارزش محموله وارداتی ما است روز گذشته حدود ۵۷۳ میلیون دلار بوده است و این یعنی مازاد بر عرضه هم داریم و به عبارتی منابع ارزی ما تامین است و مشکلی وجود ندارد.
سوال: قیمت‌های سکه و طلا اکنون واقعی است؟
بذرافشان: طلا می‌تواند نقش محوری در اقتصادی داشته باشد از ابتدای سال افزایش حباب سکه را داشته ایم این حباب در ابتدای سال ۳۰۰ هزار تومان بود و اکنون به حدود ۶ میلیون تومان رسیده است و هیچ گونه توجهی اقتصادی ندارد این حباب در ربع سکه ۴ میلیون تومان و در نیم سکه ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است در بازار‌های جهانی کاهش داریم، ولی در بازار ما نرخ‌ها افزایشی است.
یکی از علت‌های این حباب افزایش تقاضا است اخبار سیاسی، نوسانات بازار ارز نیز اثر گذار بوده است این حباب هیچ گونه توجیح اقتصادی ندارد ممکن است حباب تخلیه شود بهتر است مردم به سمت مصنوعات طلا بروند.
سوال: علت حباب فعلی بازار ارز و طلا چیست؟
هادیان: سرمایه گذاری باید چشم انداز داشته باشد اکنون شرایط در بازار ارز و طلا از سوداگری گذشته و به ماجراجویی رسیده است.
نباید انتطار داشت که در بلند مدت ارز از روند تورم عقب بماند، اما در کوتاه مدت این روند قابل تامل است که چرا این گونه شده است که همه نکات بنیادی گویای آن است.
روز به روز قدرت خرید افراد کم می‌شود نبابر این افراد به دنبال راهی برای حفظ ارزش پول خود هستند و بازار طلا و ارز دسترس‌ترین است بانک مرکزی با سیاست انقباضی خود می‌تواند شرایط را کنترل کند البته که اشتباهات گذشته هم دخیل است.
سوال: چرا این حباب در بازار ارز و طلا وجود دارد؟
هادیان: منشا تقاضا کاملا انتظارات است بازار ارز و طلا باید از سرمایه گذاری خارج شده و این بازار برای رسیدن به نرخ تعادلی نیاز به یک خبر دارد اکنون ارزنده‌ترین بازار حوزه سهام است. به سبب این که سرمایه اجتماعی مخدوش شده افراد به بازار ارز رو آوردند.
سوال: علت نوسانات چیست؟
شیرجیان: مرکز مبادله که شکل گرفته کاملا واقعی است و نیازهای ارزی در بخش خدماتی نیز به شکل واقعی و کامل پوشش داده می‌شود. در ادامه قرار است بحث طلا نیز داشته باشیم همچنین قرار است از ابزار‌های مختلفی و بازار مشتقات استقاده و راه اندازی شود تا پوشش ریسک هم برای افراد لحاظ شود.
اکنون محرک بازار در بازار‌های فردایی است بازار فردایی اصلا در آن ارزی وجود ندارد و اصلا عرضه و تقاضایی در آن شکل نمی‌گیرد. مردم فریب نرخ سازی‌های غیر واقعی بازار فردایی ارز را نخورند اصلا این بازار ایجاد شده که نرخ سازی کند. نرخ‌های آن بر اساس عرصه و تقاضا نیست و بسیار پر ریسک است.
سوال: حباب بازار طلا چه زمان از بین می‌رود؟
بذرافشان: عرضه و تقاضا بسیار مهم است و ممکن است با یک خبر تمام حباب از بین برود مردم باید ریسک این بازار را قبول کنند بهتر است در بازار‌های التهابی مردم ورود پیدا نکنند.
اگر در این بخش میل به سرمایه گذاری دارند به سمت خرید مصنوعات طلا با دید بلند مدت بروند.
حباب ۶ میلیون سکه اصلا توجهی اقتصادی ندارد. باید مدیریت شکل گیرد اگر سکه نیم و یک در بازار عرضه شود می‌توان نقش مهم داشت.
سوال: نظر شما چیست؟
شجرجیان: بازار کاملا انتظاری است و بر اساس مجموعه رفتار‌های هیجانی شکل گرفته است به عبارتی کاملا غیر واقعی است که به احتمال زیاد با یک تلنگر حباب آن از بین خواهد رفت.
سوال: توصیه شما به افراد چیست؟
شیرجیان: دولت باید شرایط را فراهم کند تا بازار‌های مولد جداب شوند بازار سرمایه این گونه است و باید اعتماد به آن باز گردد. صندوق‌های پروژه نیز مورد بعدی است که می‌تواند منابع ارزی را جذب کنند که هم نقدینگی را کنترل و هم به تولید کمک می‌شود. در نهایت مردم باید به خدمت گذاران خود در دولت و بانک مرکزی اعتماد کنند این بازار قابلیت کنترل داشته و نرخ ارز همبستگی زیادی با معشیت مردم دارد.
