فاطمه شفیعی کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز اظهار کرد: بیماریهای قلب و عروق عامل مرگ و میر در جهان بوده است. در ایران نیز همانند بسیاری از کشورها فراوانی عوامل خطرساز و همچنین ابتلا به بیماریهای غیرواگیر که فراوانترین آنها بیماریهای قلبی عروقی است، روند رو به افزایش را طی میکند.
او ادامه داد: «هیپرتاسیون» یا فشار خون بالا یک علامت خطر برای بیماریهای قلبی - عروقی است که افزایش سختی شریان را به همراه دارد و پیش بینی میشود تا سال ۲۰۲۵ میلادی، شیوع آن به ۳۰ درصد کل جهان برسد.
شفیعی تصریح کرد: افزایش مصرف سبزیها از جمله توصیههای تغذیهای برای محافظت از بیماریهای قلبی - عروقی و فشار خون است، چرا که مواد مغذی موجود در سبزیها از جمله ویتامین ها، آنتی اکسیدانها و مواد معدنی از جمله نیترات، موجب کاهش فشار خون دیاستولیک میشود.
کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز اضافه کرد: همچنین در تحقیقات نشان داده شده است که سبزیهای حاوی نیترات بالا از جمله چغندر میتواند هم فشارخون سیستولیک و هم فشار دیاستولیک را کاهش داده و موجب پیشگیری از ایسکمی مجدد شود.
او بیان کرد: چغندر با نام علمی beta vulgaris یک منبع عالی از آنتی اکسیدانها و ریزمغذیها از جمله پتاسیم، بتائین، سدیم، منیزیم، ویتامین C و نیترات و شامل ۳۶ کیلوکالری انرژی در هر ۱۰۰ گرم است.
شفیعی گفت: رنگ چغندر ناشی از رنگدانههای بنفش و زرد آن به ترتیب «بتاسیانین» و «بتاکسانتین» است که روی هم رفته «بتالائین» نامیده میشود و یافتهها نشان میدهد بتالائینها قابلیت بالقوه آنتی اکسیدانی دارند.
او اظهار کرد: همچنین فلانوئیدها و نیترات از دیگر عوامل محافظتی در برابر بیماریهای قلبی عروقی است. نیترات غذایی اثراتی از جمله کاهش فشار خون، مهار تجمع پلاکتی و فعالیت گشادکننده عروق دارد که موجب کاهش بیماریهای قلبی عروقی میشود.
کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز تصریح کرد: مطالعات نشان داده شده است که مصرف ۵۰۰ میلی لیتر چغندر در مدت ۳ ساعت، موجب کاهش قابل ملاحظهای در فشار خون سیستولیک میشود که این عمل با افزایش سطح نیتریت پلاسما صورت میگیرد.
او افزود: بنا بر نتایج حاصل از مطالعات، چغندر به عنوان یک منبع نیترات غیرآلی با خاصیت گشادکنندگی عروق موجب بهبود عملکرد اندوتلیوم (درون رگی) میشود. مصرف چغندر به هر دو حالت خام و پخته شده دارای اثرات مثبت است. اگرچه مصرف آن به صورت خام، اثرات بهتری را نشان داده است.