برخی از آن ها، اما دیگر برایمان عادی شده اند و برای همین خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی یا بارش‌های شهابی دیگر چیز غیر معمولی محسوب نمی‌شوند. با این حال، هنوز هم پدیده‌های حیرت انگیزی هست که به ندرت رخ می‌دهند و اگر خوش شانس باشیم تنها یک بار در زندگی فرصت دیدن آن‌ها را پیدا می‌کنیم.

در ادامه از برخی از نادرترین و استثنایی‌ترین پدیده‌های نجومی خواهیم گفت که در سال‌های پیش رو شاهد آن‌ها خواهیم بود.

حلقه آتش: ۱۴ اکتبر ۲۰۲۳ / ۲۲ مهر ۱۴۰۲

حلقه آتش نوعی خورشید گرفتگی حلقوی است که زمانی رخ می‌دهد که ماه در میان خورشید و کره زمین قرار می‌گیرد، اما فاصله‌ی ماه از زمین به قدری زیاد است که خورشید را به طور کامل نمی‌پوشاند. تقریباً تمامی اهالی آمریکای شمالی شاهد به طور ناقص شاهد این خورشید گرفتگی خواهند بود.

عبور بسیار نزدیک سیارک غول پیکر اپوفیس از کنار زمین: ۱۳ آوریل ۲۰۲۹ / ۲۵ فروردین ۱۴۰۸

جهان ما مملوء از سیارک است، از سنگ ریزه‌ها گرفته تا تخته سنگ‌های عظیم الجثه‌ای به بزرگی یک کوه؛ و بیشتر آن‌ها هم از فاصله‌ای بسیار نزدیک از کنار سیاره‌ی ما عبور می‌کنند. اپوفیس نیز یکی از آن‌ها است. پس از کشف آن در سال ۲۰۰۴، این سیارک در دسته‌ی سیارک‌های بالقوه خطرناک قرار گرفت که به دلیل اندازه‌ی بزرگ خود امکان آسیب رسانی به کره زمین را دارد. این سیارک حدود ۳۷۰ متر قطر دارد که اندکی بیشتر از ارتفاع برج ایفل محسوب می‌شود.

اپوفیس روز ۱۳ آوریل ۲۰۲۹ از فاصله‌ای بسیار نزدیک، یعنی کمتر از ۳۲ هزار کیلومتر از کنار کره زمین عبور خواهد کرد. این فاصله تقریباً به اندازه‌ی فاصله‌ی ماهواره‌های زمین‌همگام از کره زمین است (ماهواره‌هایی که در مدار زمین‌همگام قرار دارند و دوره‌ی مداری آن‌ها با دوره‌ی گردش زمین یکسان است). هنگام عبور اپوفیس از کنار زمین، این سیارک برای همه‌ی ساکنان نیمکره‌ی شرقی زمین (شامل قاره‌های آسیا، اروپا، آفریقا و اقیانوسیه) بدون نیاز به تلسکوپ قابل مشاهده خواهد بود.

البته اپوفیس بعد از این عبور برای همیشه کره زمین را پشت سر نخواهد گذاشت. در حقیقت، دانشمندان می‌گویند این سیارک در سال ۲۰۶۸ بازخواهد گشت و بار دیگر از فاصله‌ای نزدیک از کنار سیاره‌ی ما عبور خواهد کرد.

تاریک‌ترین ماه گرفتگی قرن: ۲۶ ژوئن ۲۰۲۹ / ۶ تیر ۱۴۰۸

ماه گرفتگی زمانی رخ می‌دهد که ماه به طور کامل در سایه‌ی زمین قرار گیرد. به گفته‌ی دانشمندان، روز ۲۶ ژوئن ۲۰۲۹ ساکنان کره زمین شاهد یکی از تاریک‌ترین ماه گرفتگی‌های صد سال اخیر خواهند بود. این رویداد نزدیک به یک ساعت و ۴۲ دقیقه به طول خواهد انجامید.

گاهی وقتی این اتفاق رخ می‌دهد، ماه به رنگ قرمز تند به نظر می‌رسد و ظاهری ترسناک پیدا می‌کند، پدیده‌ای که به آن «ماه خونین» گفته می‌شود. اما هیچ جای نگرانی نیست؛ علت وقوع این پدیده این است که پرتو‌های قرمز رنگ راحت‌تر به جو کره زمین نفوذ می‌کنند. بهترین نقطه برای تماشای این رویداد آمریکای جنوبی است.

رژه سیارات: ۸ سپتامبر ۲۰۴۰ / ۱۸ شهریور ۱۴۱۹

رژه سیارات پدیده‌ای نادر است که در آن تمامی سیارات منظومه شمسی به خط می‌شوند. به گفته‌ی ناسا، در سال ۲۰۴۰ می‌توانیم با چشم غیر مسلح، عطارد، ناهید، مریخ، مشتری، زحل و ماه را در یک ردیف ببینیم.

درخشان‌ترین اَبَر ماه قرن: ۶ دسامبر ۲۰۵۲ / ۱۶ آذر ۱۴۳۱

ماه در مسیری بیضی شکل و نه دقیقاً گرد، به دور زمین گردش می‌کند؛ بنابراین در این مسیر ۲ نقطه هست که در آن‌ها در فاصله‌ای نزدیک‌تر یا دورتر از کره زمین قرار می‌گیرد؛ و از آنجایی که اندازه‌ی مدار ماه به دور زمین تغییر تدریجی اندکی دارد، آن نقطه‌ای که در آن ماه در نزدیک‌ترین فاصله به زمین قرار می‌گیرد هم همیشه یکسان نیست.

از سویی دیگر، اَبَر ماه زمانی رخ می‌دهد که ماه در فاصله‌ای به طور ویژه نزدیک نسبت به زمین قرار گیرد. این پدیده به این دلیل این نام را گرفته که در این حالت ماه بسیار بزرگ و تا ۳۰ درصد پرنورتر از معمول به نظر می‌رسد. در سال ۲۰۵۲ ساکنان زمین شاهد نزدیک‌ترین و درخشان‌ترین اَبَر ماه قرن خواهند بود. آن زمان قمر سیاره‌ی ما ۲۷،۳۵۹ کیلومتر بیشتر به ما نزدیک خواهد بود.

قرارگیری ستاره قطبی در نزدیک‌ترین فاصله به قطب شمال: ۲۴ مارس ۲۱۰۰ / ۴ فروردین ۱۴۷۹

ستاره قطبی برای قرن‌ها قطب نمای اصلی دریانوردان بود و به پیدا کردن جهت شمال کمک می‌کرد. اما ستاره قطبی دقیقاً در بالای قطب شمال قرار ندارد.

سیاره‌ی ما محور ثابتی ندارد، چرا که کره زمین به مرور از محل خود جا به جا می‌شود، مانند یک جسم شناور که در حال چرخش است. به همین دلیل، ستاره قطبی دقیقاً بر روی محور چرخش کره زمین قرار نمی‌گیرد و در حقیقت، در مسیری مدور جا به جا می‌شود. این جا به جایی به قدری اندک است که برای ساکنان زمین قابل تشخیص نیست.

با این حال، روز ۲۴ مارس ۲۱۰۰، ستاره قطبی بالاخره در بالای شمال کره زمین قرار خواهد گرفت. بعد از آن بار دیگر به تدریج از این نقطه دور خواهد شد و تا ۲۶ هزار سال دیگر به آنجا بازنخواهد گشت.

منبع: روزیاتو