زیاده‌روی در مصرف یا استفاده از هر چیزی می‌تواند به اعتیاد منجر شود. گوشی هوشمند نیز از این قاعده مستثنی نیست و استفاده‌ی نادرست از آن ممکن است فرد را آشفته و کلافه کند. نحوه‌ی استفاده‌ی درست از این وسیله و این‌که چه زمان‌هایی بهتر است صفحه‌نمایش گوشی را از خود دور کنید، مطالبی هستند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. به‌طورکلی، استفاده‌ی بیش‌ازحد از تلفن همراه یک عادت ناسالم است و اگر فکر می‌کنید شما هم به این عادت مبتلا شده‌اید، باید بدانید که نیازی نیست گوشی هوشمند را ناگهانی و برای مدتی طولانی کنار بگذارید، تنها کافی است خودتان را در استفاده از آن کمی محدود کنید.

بیشتربخوانید

• علائمی که نشان دهنده اعتیاد شما به موبایل است!

اعتیاد به گوشی‌های هوشمند چیست؟

اغراق نیست اگر بگوییم تلفن‌های هوشمند ارتباطات و بهره‌وری را به طرز قابل‌توجهی افزایش داده‌اند؛ اگرچه همانطور که گفتیم زیاده‌روی در مصرف این وسیله‌ی مفید و کاربردی نیز می‌تواند آسیب‌هایی به‌همراه داشته باشد.

به‌طورکلی، اعتیاد به گوشی‌های هوشمند می‌تواند تعریف‌های متفاوتی داشته باشد. بااین‌حال، مواردی مانند چک کردن یا استفاده‌ی وسواس‌گونه از تلفن، احساس آشفتگی هنگام دوری از آن و استفاده‌از گوشی به‌نحوی‌که در زندگی اجتماعی و فعالیت‌های فرد اختلال ایجاد کند، اعتیاد به این وسیله را به‌درستی شرح می‌دهند؛ به‌خصوص برای افرادی که کم‌وبیش با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند.

علاوه‌براین، اعتیاد به گوشی‌های هوشمند یا استفاده‌ی بی‌رویه از آن مشکلی رایج بین بسیاری از افراد جامعه است؛ بنابراین اگر زمان زیادی را صرف جست‌وجو در اینترنت می‌کنید، بدانید که تنها نیستید. به گفته‌ی دانشگاه هاروارد، تلفن‌های هوشمند به‌لطف پیام‌های متنی و اعلان‌های شبکه‌های اجتماعی، محرک‌های اجتماعی را برای مغز فراهم می‌کنند که دست کشیدن از آن را دشوار می‌کند. تعجبی ندارد که برای بسیاری از مردم سخت است تلفنشان را برای مدت طولانی نادیده بگیرند.

اعتیاد به گوشی‌های هوشمند چه معایبی دارد؟

براساس گزارش مجله‌ی بین المللی تحقیقات محیطی و سلامت عمومی، استفاده بیش‌از‌حد از گوشی‌های هوشمند می‌تواند اضطراب، کیفیت پایین خواب و حتی مشکلات فیزیکی انگشتان، گردن، پشت و شانه‌ها را در پی داشته باشد. اگر شب‌ها قبل از خواب تا مدت زیادی در‌حال گشت‌و‌گذار در شبکه‌های اجتماعی و مرور آن‌ها هستید، احتمالا این موارد برایتان آشنا به‌نظر می‌رسند.

علاوه‌بر مواردی که گفته شد، وقتی زمان زیادی را صرف استفاده‌از گوشی می‌کنید، طبیعتا وقتی برای سرگرمی‌های دیگر یا انجام فعالیت‌های اجتماعی نخواهید داشت؛ اما برای مقابله با این مسئله چه می‌توان کرد؟ 

چگونه استفاده از گوشی هوشمند را کاهش دهیم؟

کم پیش می‌آید که عادت‌های اشتباه کاملا ناگهانی از بین بروند؛ بنابراین، اگر به‌هردلیلی می‌خواهید زمان استفاده‌از گوشی‌های هوشمند را کاهش دهید، باید آن را به‌آهستگی از خود دور کنید؛ زیرا هم آسان‌تر است و هم تاثیر بیشتری بر بهره‌وری از تلفن همراه خواهد گذاشت. درواقع از این طریق ذهنتان را به استفاده‌ی درست از تلفن همراه عادت می‌دهید.

۱. با اعمال رنگ‌های خنثی، جذابیت گوشی را کاهش دهید
ممکن است ساده به نظر برسد، اما کاهش رنگ‌های تند و روشن موجب می‌شود زودتر از نگاه‌کردن به گوشی خسته شوید و تاحدودی از جذابیت آن می‌کاهد. برای انجام این کار، رنگ‌های صفحه‌نمایش را روی حالت سیاه و سفید تنظیم کنید؛ این کار علاوه‌بر کاهش مصرف باتری، موجب می‌شود برنامه‌ها، وب‌سایت‌ها و حتی نوشته‌ها بخشی از جذابیتشان را از دست بدهند و توجه کاربر را کمتر به خود جلب کنند. در گوشی‌های اندرویدی می‌توانید در منوی تنظیمات وارد System شوید. سپس در بخش Developer Options روی Simulate Color Space ضربه بزنید و از میان گزینه‌های موجود Monochromacy را انتخاب کنید.

ناگفته نماند که در برخی دیگر از گوشی‌های اندرویدی این ویژگی حالت خواب (Sleep Mode) نام دارد و برای دسترسی به آن باید وارد Modes and Routines شوید و آن را فعال کنید. با فعال کردن این قابلیت تمام رنگ‌های گوشی رنگ خاکستری به خود می‌گیرند و می‌تواند برای افرادی که مشکل کوررنگی دارند نیز مفید باشد.

برای فعال کردن مقیاس خاکستری در آیفون، به قسمت تنظیمات و سپس Accessibility بروید. نمایش و اندازه متن و در آخر فیلتر‌های رنگی را انتخاب کنید. روی Grayscale ضربه بزنید تا رنگ‌ها خاکستری شوند.

در این بخش، علاوه‌بر تغییر رنگ‌های صفحه‌نمایش این امکان را دارید که حالت ذخیره انرژی، صدای اعلان‌ها، زنگ تماس و ... را غیرفعال کنید. اگر نگران از دست‌دادن پیام‌هایتان هستید، می‌توانید زمان‌های خاصی از روز را به پاسخ‌دادن به تماس‌ها یا پیام‌ها اختصاص دهید.

۲. برای استفاده‌از گوشی هوشمند زمان خاصی را در روز تعیین کنید
بهتر است مدت‌زمان خاصی را برای بهره‌گیری از گوشی هوشمند مشخص کنید و به آن پایبند باشید. اگر فکرمی‌کنید، نمی‌توانید به‌تن‌هایی این کار را انجام دهید و تنها در زمان‌های مشخص‌شده سراغ گوشیتان بروید، می‌توانید از اپلیکیشن‌های نظارت بر زمان صفحه نمایش بهره ببرید.

برنامه‌ی OffScreen به محدودکردن استفاده‌ی کلی از صفحه‌نمایش کمک می‌کند و با ردیابی میزان استفاده از تلفن‌همراه، اوقاتی را که بدون گوشی سپری می‌کنید ثبت می‌کند. همچنین این فرصت را فراهم می‌کند که با غیرفعال کردن برخی برنامه‌ها در مواقع خاصی از روز، تمرکز خود را بهبود دهید.

۳. برای خودتان پاداش تعیین کنید
بسیاری از ما وقتی وارد اینستاگرام یا اپ‌های مشابه می‌شویم، یادمان می‌رود که باید از آن خارج شویم! یک لحظه به خودمان می‌آییم و می‌بینیم که مدت‌ها است در حال رفرش کردن و تماشای ویدئو‌های مختلف هستیم. باید بتوانید هر زمان که خواستید گوشی را به حال خودش رها کنید. شاید با تعیین پاداش بتوانید این عادت اشتباه را کنترل کنید. اپلیکیشن Forest برای نادیده گرفتن تلفن در مدت زمانی مشخص گزینه‌ی مناسبی است که یادآوری می‌کند چه زمانی باید تلفنتان را کنار بگذارید.

افزون‌براین، اگر از گوشی اندروید استفاده می‌کنید، در بخش Digital Wellbeing این امکان را دارید که تعداد دفعات بازکردن قفل گوشی را بررسی کنید. در آیفون نیز می‌توانید این گزینه را در بخش Apple Screen Time مشاهده کنید. دانستن میزان دفعات برداشتن گوشی به‌نحوی می‌تواند منجر به استفاده‌ی کمتر از تلفن‌همراه شود.

۴. هنگام خواب گوشی را از خود دور کنید
کمتر کسی می‌تواند قبل از خواب گوشی‌اش را کنار بگذارد و به وسوسه‌ی اسکرول کردن و چک کردن دوباره‌ی آن غلبه کند و برای بسیاری از افراد نادیده‌گرفتن وسوسه‌ی چک‌کردن گوشی قبل از خواب دشوار است؛ بااین‌حال، بازی کردن با تلفن هنگام خواب کیفیت خواب را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. کارشناسان، اغلب توصیه می‌کنند که گوشی‌های هوشمند را کاملا از اتاق خواب دور نگه‌دارید.

با گذاشتن گوشی در اتاقی دیگر و استفاده‌از ساعت زنگ دار هوشمند یا سنتی، می‌توانید این عادت را ترک کنید. از طرفی برخی بر این عقیده‌اند که اشعه‌های تلفن همراه هنگام خواب می‌تواند برای انسان مضر باشد؛ بنابراین بهتر است آن را روی حالت پرواز قرار دهید.

برای صرف زمان کمتر در استفاده‌از تلفن، برنامه‌های نظارت بر زمان، غیرفعال کردن اعلان‌ها در زمان‌های خاص و دور نگه‌داشتن گوشی هوشمند از تخت یا اتاق خواب می‌توانند به نحوه‌ی استفاده‌ی درست از این وسیله‌ی هوشمند کمک کنند. چه خودتان را فردی معتاد به گوشی‌های هوشمند بدانید و چه بخواهید صرفا زمان استفاده‌از گوشی را کاهش دهید، روش‌هایی که مرور کردیم به کارتان خواهند آمد.

منبع: برنا