"بشاگرد" نامی که در ذهن خیلی از مردم ایران و حتی استان هرمزگان به عنوان منطقه‌ای دورافتاده و محروم، با خانه‌های کپری و کمترین امکانات نقش بسته است. بعضی‌ها هم این منطقه را با باران‌های موسمی فصل تابستانش می‌شناسند و البته اتفاقات نادر و کم سابقه‌ای دیگر مثل بارش برف اوایل بهمن امسال که باعث شد، رویای ساختن آدم برفی برای کودکان این منطقه به واقعیت تبدیل شود.

اما مردمان با غیرت شهرستان بشاگرد واقع در شرقی‌ترین نقطه استان هرمزگان، توانمندی‌هایی دارند که شاید باور آن برای خیلی‌ها سخت باشد.

بی شک وقتی صحبت از چاقوسازی می‌شود، بسیاری استان زنجان و چاقو‌های معروف این استان را به خاطر می‌آورند و اگر بشنوند که در کارگاه‌های کپری شهرستان بشاگرد، چاقو‌هایی ساخته می‌شود که نه تنها در ایران، بلکه در کشور‌های حوزه خلیج فارس هم مشتریان زیادی دارد، انگشت به دهان و حیرت زده می‌شوند.

هنری با قدمت ۲ هزار ساله

شاید باورش سخت باشد، اما چاقوسازی به روش سنتی در بشاگرد، هنری با قدمت ۲ هزار ساله است.

به گفته عباس نوروزی کارشناس میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان، چاقوسازی یکی از مهمترین صنایع دستی هرمزگان و شهرستان بشاگرد است که قدمت آن بر اساس شکل و نوع ساخت به بیش از ۲ هزار سال قبل و دوران اشکانیان می‌رسد و برای ثبت این اثر در فهرست آثار ملی هم اقدامات اولیه صورت گرفته است.

هدیه‌ای گرانبها

چاقوی بشاگردی یکی از سوغاتی‌های مشهور و کمیاب هرمزگان است. این چاقو در کارگاه‌های کپری بشاگرد و بدون استفاده از هیچ وسیله برقی ساخته می‌شود و بین ۶۰۰ هزار تا ۵ میلیون تومان قیمت دارد.

ساخت یک چاقوی مرغوب فولادی سه روز طول می‌کشد. غلاف زیبای چاقو‌های بشاگردی هم از چوب جگ (شبیه چوب گردو) است و معمولا با نقره به شکل بسیار هنرمندانه‌ای تزئین می‌شود.

هنری که نسل به نسل منتقل می‌شود

صنعت چاقوسازی در بشاگرد سن و سال هم نمی‌شناسد، از ۲۰ ساله تا ۷۰ ساله چاقو می‌سازند و هنر چاقوسازی نسل به نسل به جوانان منتقل شده است.

آقای برافراز با حدود ۷۰ سال سابقه کار، در ساخت داس و چاقو مهارت خاصی دارد.

او می گوید: چاقوهایش از جنس فولاد درجه یک است.

سفارش تلفنی و مشتریان خارجی

چاقوسازان بشاگردی بیشتر به صورت تلفنی سفارش می‌گیرند و چاقو‌ها را برای مشتریان خود می‌فرستند.

این هنرمندان علاوه بر داشتن مشتریان ایرانی، مشتریانی زیادی هم از کشور‌های حوزه خلیج فارس به ویژه قطر و عمان دارند.

راضی از درآمد، اما نیازمند حمایت

چاقوسازان بشاگردی از درآمد خود راضی هستند، اما از مسئولان انتظار کمک دارند تا بتوانند به کسب و کار خود رونق بیشتری ببخشند.

مراد برافراز یکی از چاقوسازان بشاگردی می گوید: کار کردن در کارگاه های کپری در فصل تابستان بسیار سخت و طاقت فرسا است.

این صنعتگر بشاگردی از مسئولان تقاضا دارد که فضای مناسب یا تسهیلات کم بهره در اختیارشان قرار داده شود تا بتوانند در شرایط بهتری کار کنند.

پرداخت تسهیلات به چاقوسازان بشاگردی

علی زارعی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت بشاگرد می‌گوید: تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان به چاقوسازان سنتی بشاگرد تسهیلات کم بهره با سود ۴ درصد پرداخت می‌شود.

به گفته زارعی، متقاضیان برای دریافت تسهیلات به سامانه مشاغل خانگی مراجعه و نام نویسی کنند.

اکنون ۲۷ نفر در دو روستای شهرستان بشاگرد کار چاقوسازی انجام می دهند و در ماه حدود ۳۰۰ عدد چاقو می‌سازند.

گزارش از پرویز بلوچیان رضوان