منطقه «گل بی‌بی» شهرستان سرخس در مجاورت و دامنه کوه‌های هزارمسجد واقع شده است.

یکی از مناطق ییلاقی که دارای آب و هوای نسبتا کوهستانی است و به لحاظ موقعیت جغرافیایی و سطح ارتفاعی که دارد، بارندگی و به ویژه برف زمستانی آن از دیگر مناطق این شهرستان به مراتب بیشتر است.

به همین دلیل چشمه‌سار‌ها و قنات‌های متعددی در این منطقه جریان دارد. اما متاسفانه تغییرات اقلیمی و کمبود بارش‌ها به خصوص برف زمستانی طی سال‌های گذشته، رفته‌رفته این منطقه را که بخش وسیعی را شامل می‌شود و مهم‌ترین ذخیره‌گاه درختان پسته وحشی، بوته‌زارها، گیاهان دارویی و... است، با خطر نابودی روبه‌رو کرده است.

در این منطقه دو جریان آبی چشمه آسیاب و قنات باغ بیشه وجود دارد که قبلا از دبی آب بالایی برخوردار بودند و بخش اعظمی از آب این چشمه‌ها تامین‌کننده آب دریاچه بزنگان نیز بود. اما امروز از دبی لازم که بتواند آب شرب مردم روستای بزنگان و روستا‌های اطراف را تامین کند، برخوردار نیست به طوری که در دو سه سال گذشته با تانکر به تعدادی از روستا‌های همجوار آب‌رسانی می‌شد.

خوشبختانه هم‌اکنون با حفر یک چاه، مشکل آب ۴ روستای کلاته عوض، زالوغال، چشمه شور و بزنگان شهرستان سرخس برطرف شده است و در آینده نزدیک هم مسئله آب شرب روستای شورلق برطرف خواهد شد.

رنج مردم با کمبود آب

مجید مروی دهیار روستای «کلاته عوض» که در چند کیلومتری روستای بزرگ بزنگان قرار دارد، درباره مشکلات آب شرب روستا، می‌گوید: تنش‌های آبی این روستا از چندسال گذشته در فصل‌های مختلف نمایان شد. اما طی دو سال گذشته کمبود آب به شدت مردم را رنج می‌داد به طوری که آب مصرفی روستا از طریق دو تا سه تانکر تامین می‌شد که با پیگیری‌های فرماندار و تلاش جهادی گروه شهید برونسی، حفر چاه در اراضی بالادست روستا انجام و مشکل تامین آب شرب مردم برطرف شد.

همچنین دهیار روستای «شورلق» درباره وضعیت آب روستا، می‌گوید: متاسفانه روستای ما از آب شرب سالم بهداشتی برخوردار نیست. در این منطقه چشمه یا قناتی هم نداریم؛ در گذشته از طریق خط انتقال که ۲۰ کیلومتر طول دارد، از بزنگان آب رسانی می‌شد.

«بلالک» می‌افزاید: با افت جریان آب در بزنگان و مشکلاتی که در خط انتقال پدید آمد، ما نیز با مشکل کاهش آب مواجه شدیم. از این رو آب‌رسانی با تانکر در دستور کار قرار گرفت.

او تصریح می کند: برای تامین آب شرب دام‌های روستا، از فرماندار جدید که فردی بومی است تقاضا کردیم چاه قبلی که آب آن اکنون قابل استفاده نیست لایروبی و برای دام‌ها استفاده شود که این اقدام هم انجام شد. همچنین امیدواریم تا هفته‌های آینده آب شرب از چاه بزنگان به روستای ما برسد.

حفر چاه آهکی تامین کننده آب ۵ روستا

مدیر آبفای شهرستان سرخس هم با بیان این که برای اولین بار یک چاه آهکی حفر شده و به آب‌دهی مطلوب رسیده است،می گوید: متاسفانه تغییرات اقلیمی و کمبود بارش ها، چشمه‌سار‌های بزنگان را که در گذشته آب فراوانی داشت، با مشکل کم آبی و بی آبی روبه‌رو کرده است به طوری که آبی به داخل دریاچه نمی‌رود و دبی چشمه آسیاب و قنات چشمه بیشه تامین کننده آب شرب جمعیت فعلی روستا‌ها نیست. شرایط در حدی بود که طی دو سال گذشته با تانکر به روستا‌ها آب رسانی می‌شد.

 قربانی با تشکر از پیگیری‌های فرماندار شهرستان، همکاری خوب آب منطقه‌ای، آبفای استان و قرارگاه محرومیت‌زدایی امام حسن مجتبی (ع) افزود: پس از توافق اولیه و در فرایند قانونی کسب مجوزها، کار حفر یک حلقه چاه در دستور کار قرار گرفت که طی دو ماه این پروژه به مرحله اجرا رسید.

رئیس اداره آبفای شهرستان سرخس ادامه داد: در این زمینه یک حلقه چاه از نوع آهکی که حفر آن با دستگاه‌های خاص‌تر انجام می‌شود، در روستای کلاته عوض به عمق ۲۱۰ متر حفر شد که پس از انجام آزمایش‌های لازم، با دبی ۱۸ لیتر، کام مردم ۵ روستا را شیرین کرد.

اجرای ۳ پروژه آب‌رسانی

فرمانده قرارگاه شهید برونسی مستقر در شهرستان سرخس، با اشاره به ماموریت‌های محرومیت زدایی در این منطقه می‌گوید: این قرارگاه در راستای ماموریت‌های خود، اقداماتی را درخصوص محرومیت زدایی در روستا‌های شهرستان با مرمت قنات‌ها و چشمه‌های آن و ایجاد زیرساخت‌ها در دستور کار قرار داده است. در اولین مرحله، بازسازی چشمه روستای چکودر بود که پس از احیای چشمه، عملیات لوله گذاری و ساخت مخزن و سپس انشعابات آن پایان یافت و موجب خوشحالی اهالی منطقه شد.

سرهنگ فتوحی حفر چاه آهکی در یک ناحیه کوهستانی را از دیگر اقدامات این قرارگاه اعلام می‌کند و می‌افزاید: حفر چاه آهکی در روستای «کلاته عوض» به منظور تامین آب سالم بهداشتی برای ۵ روستا طی دو ماه با تلاش جهادی به پایان رسید که فاز اول این پروژه توسط استاندار درماه گذشته افتتاح شد.

او با بیان این که پروژه‌های بعدی این قرارگاه مرمت و احیای راه‌های روستایی است،ادامه می دهد: هم اکنون پروژه انتقال آب از خط لوله سد دوستی به مشهد در دستور کار است که عملیات لوله گذاری و انشعابات سه روستای مرزی که از برادران اهل‌سنت منطقه هستند، در حال انجام است و ۳۰ درصد هم پیشرفت فیزیکی دارد.

حل مشکل آب ۴ روستا

حسن نوری زاده فرماندار سرخس نیز با اشاره به اقدامات انجام شده درشش ماه اخیر می‌گوید: تنش‌های آبی یکی از مهم‌ترین بحران‌های تغییرات اقلیمی است که مدت هاست تعدادی از روستا‌های منطقه را با بحران کم آبی مواجه کرده است؛ لذا به منظور مقابله با این پدیده، آب‌رسانی با تانکر در کوتاه مدت عملیاتی شد.

او با بیان این که طی این مدت، آب فراوانی داشت مطالعاتی را در بحث تقویت و تامین آب روستا‌های هدف پیگیر شدیم، می افزاید: در تحقیقات انجام شده دو طرح انتقال آب از تونل مزداران و حفر چاه در بالادست بزنگان مطرح شد که پس از مطالعه و بررسی‌های لازم، طرح انتقال آب از تونل‌ها به علت زمان‌بر بودن و موضوع تامین اعتبار لازم و از همه مهم‌تر حفاظت و نگهداری خط لوله به علت صعب العبور بودن منطقه امکان پذیر نبود؛ لذا با یک حرکت جهادی و هماهنگی با آب منطقه‌ای، آبفای استان و آستان قدس رضوی طرح مطالعاتی و جانمایی حفر یک حلقه چاه در دستور کار قرار گرفت.

فرماندار سرخس ادامه می دهد: پس از انجام بررسی و آزمایش‌های لازم و مشخص شدن دبی ثابت آب، فاز اول آن توسط استاندار در دی ماه امسال افتتاح شد.

حسین نوری زاده در ادامه بیان می‌کند: در راستای آزمایش‌های اولیه و به منظور تشخیص دبی آب چاه باید چند مرحله آب تخلیه می‌شد؛ لذا برای آن که این آب هدر نرود، برای مزارع زعفران روستا هدایت و سپس دبی آب چاه با تراز یک لیتر در ثانیه مشخص شد که خوشبختانه روی دبی آب قنات تاثیری نداشت.

او در پایان تصریح می کند:هم اکنون ۴ روستای کلاته عوض، زالوغال، چشمه شور و بزنگان با جمعیتی بیش از ۲۶۰۰ نفر از آب آشامیدنی سالم بهداشتی برخوردار هستند. همچنین در دهه فجر آب شرب روستای شورلق که خط انتقال آن در حال پایان است، افتتاح می‌شود.

منبع: خراسان