پنجره ملی خدمات دولت هوشمند سامانه‌ای است که به منظور دسترسی راحت و سریع‌تر عموم مردم به خدمات دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌ها ایجاد شده و اکنون در مسیر آماده سازی و بهره برداری قرار دارد. در قانون بودجه امسال، تمامی دستگاه‌های اجرایی و وزارت خانه‌ها موظف شدند که پنجره واحد خدمات خود را راه اندازی کنند تا از رجوع دریافت کنندگان خدمات به سامانه‌های مختلف و متعدد جلوگیری شود. از طرفی با راه اندازی این پنجره و به کلی، با حرکت کردن به سمت دولت الکترونیک از بسیاری از تردد‌های غیرضروری و مراجعه به ادارات کاسته شده و در نهایت می‌تواند در شرایطی مثل زمستان به کاهش آلودگی محیط زیست منجر شود.

دستگاه‌ها مکلف بودند پنجره خدمات خود را تا پایان شهریور ماه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل کنند که این ضرب الاجل، مهلت ابتدایی دستگاه‌ها بود و سپس تا پایان آذر تمدید شد. طبق آخرین آمار، مجموع دستگاه‌های اجرایی که خدمات آن‌ها شناسنامه دار شده، ۱۷۰ دستگاه است. از این تعداد، ۱۳۶ دستگاه اجرایی مشمول گام اول اتصال به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند هستند که آمار دستگاه‌های متصل به بیش از ۱۰۰ مورد رسیده که به نوعی تکالیف اولیه خود را عملی کرده اند.

my.gov.ir آدرس پنجره ملی خدمات دولت هوشمند است که کاربران می‌توانند با مراجعه به آن نسبت به ثبت نام و احراز هویت اقدام کنند. پس از اولین ورود، برای دفعات بعدی یک رمز یکبار مصرف کافی است تا به این سامانه دسترسی داشته باشید. با ورود به بخش سامانه‌های ملی و استانی می‌توانید دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌های مختلف را مشاهده کنید و سپس وزارت‌خانه مربوطه را انتخاب کنید. این سامانه مدتی است که با ظاهری جدید به کاربران ارائه خدمت می‌کند و برای سهولت دسترسی افراد، سازمان‌ها در بخش جداگانه‌ای از وزارت‌خانه‌ها قرار دارند.

بر اساس آمار تا پایان آذرماه امسال ۱۱۹ دستگاه اجرایی به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شده اند و تعداد کاربران پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به ۹ میلیون کاربر رسیده است. همچنین تاکنون بیش از ۴۲ میلیون کاربر جهت استفاده از خدمات سامانه‌های ملی و استانی دستگاه‌های اجرایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند اقدام کرده اند و حدود ۲۶۵ میلیون خدمت مستقیم استعلامی دستگاه‌های اجرایی توسط کاربران مورد استفاده قرار گرفته است.

جای پنجره ملی خدمات هوشمند در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هم خالی نیست و در بند «ج» از تبصره ۷ با عنوان صنعت، معدن و ارتباطات اعلام شده به منظور ارتقای بهره وری و کاهش هزینه‌های دولت و افزایش رضایت مندی مردم، تمام دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ۲۹ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، نهاد‌های عمومی غیردولتی و سایر دستگاه‌های دارای ردیف در قوانین بودجه سنواتی، مکلفند ضمن ارائه کلیه خدمات خود از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند تا آبان ماه سال ۱۴۰۲، با بهینه سازی فرآیندها، حداقل بیست درصد خدمات منتخب خود را تا پایان دی ماه ۱۴۰۲ به صورت هوشمند به گونه‌ای ارائه نمایند که تمام مراحل درخواست تا دریافت خدمت به صورت آنی، بدون دخالت عامل انسانی و بدون اخذ هرگونه مدرک از متقاضی خدمت انجام شود.

راه اندازی فاز اول پنجره دولت هوشمند در دهه فجر

هفته گذشته عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات از راه اندازی فاز اول پنجره ملی خدمات دولت هوشمند در دهه فجر خبر داد و گفت: از طریق این پنجره و با یک کلیک بیش از دو هزار خدمت به مردم ارائه می‌شود که منجر به کاهش صد‌ها هزار سفر درون شهری مردم در سال خواهد شد. بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا پایان دولت سیزدهم تمامی شش هزار خدمت دولتی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، ارائه می‌شود که می‌تواند هم زمینه ایجاد فساد را از بین ببرد و هم با کاهش سفر‌های درون شهری به کاهش آلایندگی کمک کند و هم منجر به افزایش رضایت‌مندی مردم شود.

محمد خوانساری رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران می‌گوید تا کنون ۹۱ درصد از دستگاه‌های دولتی کشور به پنجره واحد خدمات هوشمند دولت متصل شده اند. به گفته موحد، معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات هم از بین دستگاه‌های متصل ۸۰ درصد پنجره واحد اختصاصی دارند. ۴ درصد دستگاه‌ها در فرایند اتصال به پنجره هستند و ۱۲ درصد هم دستگاه‌هایی هستند که با وجود پایان مهلت قانونی، هنوز به درگاه متصل نشده اند. موحد این را هم مطرح کرده بود که اگر در زمان مقرر این اتفاق رخ ندهد، مسئله در دیوان محاسبات و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس مطرح و دستگاه در صورت لزوم به مراجع نظارتی دیگر معرفی می‌شود.

قوه قضائیه از دستگاه‌هایی است که اتصال آن به پنجره خدمات هوشمند، کمک زیادی به دریافت خدمات الکترونیک از سوی مردم کرده است و با مراجعه به بخش مربوط به دستگاه در پنجره خدمات می‌توان دو سامانه سازمان بازرسی کل کشور و خدمات قضایی من را استفاده کرد.

پنجره دولت هوشمند، میزبان ۲۸ خدمت پرکاربرد قوه قضائیه

به گفته محمد کاظمی‌فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، طی امسال ۷۰۰ هزار نفر گواهی عدم سوءپیشینه، ۵۰۰ هزار نفر ثنا، یک میلیون و ۳۰۰ هزار نظریه کارشناس رسمی، ۲۶ میلیون بازدید از برگه‌های قوه قضائیه، ۱۰ میلیون نوبت الکترونیکی، بیش از ۲ میلیون قرارداد الکترونیکی وکالت بین وکیل و موکل و ۱۴ هزار دستگاه در سامانه سامع ثبت شده است.

او همچنین می‌گوید: برای ارائه خدمات باکیفیت‌تر به مردم پنجره واحد خدمات قضایی ایجاد شده است و در حال حاضر ۲۸ خدمت پرکاربرد در پنجره واحد قرار گرفته است و سه خدمت دیگر نیز به آن اضافه خواهد شد.

مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضائیه هم درباره عملکرد این دستگاه نسبت به سند تحول دیجیتالی قوه قضائیه گفت: در مقطع فعلی محدوده مکانی و زمانی در دسترسی به خدمات قضایی برداشته شده و پنجره واحد قوه قضائیه این دسترسی را برقرار کرده است.