معاینه فنی خودرو یکی از موضوعات مهم و اساسی در بخش بهبود کیفیت هوا است  و تقریبا آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها و کارخانجات معمولا با افزایش طول عمر و کارکرد آنها دیگر با استانداردهای اولیه تولید تطابق ندارند اما با انجام معاینه فنی، هر خودرو طی یک برنامه کاملا مشخص  مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا در صورت وجود نقص که منجر به ایجاد خطر، افزایش مصرف سوخت و به تبع آن افزایش انتشار آلاینده‌ها می‌شود از تردد آن جلوگیری و اقدامات لازم انجام شود؛ طبق آمار اخیر انجام معاینه فنی باعث کاهش ۱۶ درصدی در مقدار آلاینده CO (منوکسیدکربن) و کاهش ۱۰ درصدی در مقدار آلاینده HC (هیدروکربن‌های نسوخته) در خودروهای انژکتوری می‌شود همچنین انجام معاینه فنی باعث کاهش ۳۳ درصدی در مقدار آلاینده CO و کاهش ۲۴ درصدی در مقدار آلاینده HC در خودروهای کاربراتوری می‌شود.

۱۳ میلیون خودرو  برای معاینه فنی به مراکز برای انجام فرایند مراجعه نکردند

حال با توجه به اهمیت این مسئله و جولان آلودگی هوا در پایتخت با غضنفر طاووسی رئیس ستاد معاینه فنی کشور به گفتگو نشستیم؛ او در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: در حال حاضر در کشور ۶۴۲ مرکز معاینه فنی برای خودرو‌های سواری و ۷۸ مرکز هم برای کامیون‌ها و خودرو‌های سنگین وجود دارد همچنین حدود ۱۳ میلیون خودرو واجد شرایط برای معاینه فنی در کشور، هنوز به مراکز برای انجام فرایند مراجعه نکردند و این یک فاجعه است؛ طبق قانون مجلس، خودرو‌ها تا ۴ سال بعد از تولید از انجام معاینه فنی معاف هستند، اما این در گذشته تنها ۲ سال بوده است  با این حال در حال حاضر ما می‌بینیم که حتی افرادی تا ۵ سال به مراکز معاینه فنی مراجعه نمی‌کنند، این موضوع خودش یک نقص است و باید رسیدگی شود.

موتور‌های سیکلت متاسفانه آلایندگی زیادی تولید می‌کنند

وی بیان کرد: تمام مراکز معاینه فنی تجربه چندین ساله در حوزه مکانیک دارند، اما در ۳ دوره از دولت ما هر پیشنهادی برای معاینه فنی خودرو‌ها مطرح کردیم مورد قبول قرار نگرفته و آخرین پیشنهاد این بوده که ۴۰ درصد از موتورسیکلت‌هایی که تا به امروز به مراکز معاینه فنی مراحعه نکردند قشر ضعیفی هستند که از این وسیله به عنوان پیک موتوری و معاش استفاده می‌کنند به همین دلیل دولت باید بودجه‌ای در نظر بگیرد تا به این قشر از جامعه موتور برقی تعلق گیرد؛ موتور‌های سیکلت متاسفانه آلایندگی زیادی تولید می‌کنند و ۶۰ درصد آن‌ها سرمایه کافی برای خرید موتور برقی را دارند.

۲۷ هزار تریلر با ۳ سال کارکرد اروپایی وارد کشور شده است

رئیس ستاد معاینه فنی کشور گفت: خودرو‌های هیبریدی باید وارد کشور شود و امتیازی به آن‌ها جهت تاکسی شدن داده شود؛ همه دولت‌ها طرح ترافیک را از درب منزل سالهاست انجام می‌دهند و مدارس را تعطیل می‌کنند، اما چنین کار‌هایی برای کاهش آلودگی هوا راهگشا نیست، در بخش حمل و نقل باید اقدامات جدی انجام شود؛ در حال حاضر بیش از ۲۷ هزار تریلر با ۳ سال کارکرد اروپایی وارد کشور شده و شماره گذاری می‌شود، با وجود اینکه ۳ سال کار کردند، اما در مراکز معاینه فنی میزان آلایندگی آن‌ها صفر نشان داده شده است؛ متاسفانه خودرو فرسوده تاثیر بسیار زیادی بر آلودگی هوا می‌گذارد.

با قطعات گران قیمت هر کسی نمی‌تواند اسقاط را انجام دهد

طاووسی یادآور شد:  سن فرسودگی خودرو و اتوبوس با یکدیگر فرق دارد؛ امروز با قطعات گران قیمت هر کسی نمی‌تواند اسقاط را انجام دهد؛ باید خودور‌های جدید با ۳ سال کار کرد را واردکشور کنیم و آن‌ها جایگزین خودرو‌های فرسوده شوند؛ بخش خصوصی ظرفیت انجام این کار را دارد و اصلا انجام چنین کاری ضرری برای کشور ندارد، موضوع آلایندگی و ایمنی برای مراکز معاینه فنی بسیار مهم است، زیرا باعث ایجاد حادثه می‌شود و  هموطنان بی گناه در شهر‌ها کشته می‌شوند که نام آن مرگ خاموش است.

برای کاهش آلودگی هوا تاکسی های هیبریدی وارد کشور شود

وی تاکید کرد: تنها راه برون رفت از آلودگی هوا این است که تاکسی های هیبریدی و موتورهای برقی وارد کشور شود، تا این اتفاق نیفتد همچنان آلایندگی هوا کاهش پیدا نخواهد کرد و تصادفات در جاده ها قربانی خواهد گرفت؛ اینکه می گویند بیشتر مراکز معاینه فنی مورد اعتماد نیستند را قبول نداریم؛ در هر شغل، وزارتخانه، سازمان و... ممکن است افراد متخلفی حضور داشته باشند اما قرار نیست این موضوع را به همه نسبت دهیم، در حال حاضر ما سامانه سیمفا داریم که همه مراکز معاینه فنی و خودروها را به صورت شفاف نشان می دهد؛ ما  مشکل اجرا نکردن  قانون و ایراد قانون داریم. باید میزگردی در دولت در قوه قضاییه بگذاریم تا برای آلایندگی فکری کرد و نظر کارشناسی اراده شود.

۳ میلیون خودرو آلوده در کشور در حال تردد هستند

وی اظهار کرد: چند سال است که وزارت صمت می گوید من خودرو جدیدِ جایگزین برای خودروهای فرسوده می دهم؛ حتی یک مورد هم ندادند! با شعار که نمی شود کار کرد؛ بخش خصوصی باید به میدان بیاید تا به صورت کارشناسی از نظر آنها استفاده کرد تا شاهد نتیجه مطلوب باشیم.

رئیس ستاد معاینه فنی کشور خاطرنشان کرد: هیچ کس تا به امروز درباره آلودگی هوا از ما نظر کارشناسی نخواسته است؛ در سال گذشته ۱۲ میلیون و ۲۰۰ هزار خودرو به مراکز معاینه فنی مراجعه کردند و از این میزان ۳ میلیون خودرو مردود شدند و اصلا برگشت نخوردند همچنین به دلیل مشکلات مالی قادر نبودند این معضل خودرو خود را رفع کنند یعنی به صورت آلوده در حال تردد در سطح کشور هستند. همچنین ۳ سال است که نرخ معاینه فنی تغییری نکرده است این درحالی است که نرخ حفوق و دستمزد در کشور افزایش داشته است.

طاووسی بیان کرد: پلیس از افراد کارگروه در ستادمعاینه فنی است و یکی از بازوهای اصلی مقابله با آلودگی هوا و ترافیک است  اما نسبت به سال گذشته هم تعداد فوتی های ناشی از تصادف ما بیشتر شده و هم کسانی که قربانی آلودگی هوا شده اند؛ جان مردم در خطر است و باید با همفکری راهکاری ارائه دهیم، این کار شدنی است؛ سوال این است که با نرخ معاینه فنی کم چطور یک خودرو نو تحویل دهیم؟ مگر کارمندی در مراکز معاینه فنی وجود ندارد؟ 

نوشين نثارى