در برنامه مادر کودک شبکه سلامت سیما، مهدی قیصری در پاسخ به این سوال که خالها چه هستند و چرا ایجاد میشوند، گفت: خالها معمولاً از سلولهای ملانوسیت یا رنگدانه ساز پوست ایجاد میشوند (البته میتوانند به صورت مادرزادی هم وجود داشته باشند)، یا در سنین کودکی و یا حتی به صورت اکتسابی، تا ۳۰ سالگی به وجود آمده باشند. بعد از ۳۵ سالگی معمولاً خالی به وجود نمیآید و در صورت بروز خال در این سنین، احتمال بدخیمی وجود دارد که نیاز به بررسی بیشتر است.
قیصری منشاء ایجاد خالها را از سلولهای ملانوسیت یا رنگدانه ساز پوست، سلولهای های سنگفرشی پوست و یا از رگهای خونی و اعصاب دانست.
وی گفت: رنگ و شکل خالها باهم متفاوت است و از رنگ قرمز، آبی، قهوه ای، مشکی و تا رنگ خود پوست، متغیر هستند.
وی افزود: مهمترین علت ایجاد خال ها بحث ژنتیک و نژاد است، به طوری که در بعضی از خانواده ها، محل و تعداد خالها در افراد خانواده ثابت است، البته عوامل محیطی نیز در بروز این استعداد ژنتیکی، یعنی بروز خال ها، دخیل هستند.
این متخصص پوست و مو گفت: مهمترین عامل محیطی که باعث بروز خالها میشود آفتاب و اشعه UV میباشد؛ سولاریوم نیز که برای برنزه کردن مصنوعی پوست استفاده میشود، در بروز بیشتر خال ها، اثر گذار است.
وی همچنین گفت: در موارد خاصی با تغییرات هورمونی، مانند بارداری، ممکن است بروز خالها بیشتر شود.
قیصری ادامه داد: خالهای معمولی با حاشیه منظم، رنگ یکنواخت، ظاهر قرینه و گرد دیده میشوند و خالهای نامنظم با رنگ غیر یکنواخت، خالهای دیس پلاستیک نامیده میشوند و با احتمال بیشتری بدخیم هستند. او ایجاد خالهای جدید، در سن ۳۵ تا ۴۰ سالگی را، زنگ خطر خالهای بدخیم دانست.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، انواع خالها را بسیار گسترده دانست و تشخیص خوش خیم از بدخیم بودن این خالها را تنها توسط متخصص پوست امکان پذیر دانست.
وی افزود: گاهی سلولهای خال باید در زیر میکروسکوپ دیده شوند، که نمونه برداری از این خال ها، برای تشخیص صحیح، توصیه میشود.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا کندن موی روی خال خطرناک است؟ گفت: معمولاً خالهای مادرزادی، اطراف پیازهای مو ایجاد میشوند و اگر موی داخل آنها کنده شود، باعث تحریک خال و ایجاد جوش در آنها میشود، اما به هیچ عنوان باعث بدخیمی نمیشود. قیصری دستکاری خالها را در منزل بسیار خطرناک دانست، زیرا یا این کار، این خالها ممکن است به مناطق دیگر نیز دست اندازی کنند، بهترین کار در برخورد با خالها مراجعه به متخصص پوست است.
قیصری در پاسخ به این سوال که منشاء انواع خالها چیست؟ گفت: خالها منشأ سلولهای مختلفی دارد: اگر این خالها از رگهای خونی منشاء بگیرند، همانژیوم نام دارند که ته رنگ آنها قرمز است، البته بعضی خالها با منشا غیر عروقی نیز به رنگ قرمز دیده میشوند، اکثریت خالهایی که از رگهای خونی منشاء میگیرند، خوش خیم هستند، به این خالها خالهای تمشکی نیز میگوییم و معمولاً خطری ندارند. علت به وجود آمدن خالهای قرمز مشخص نیست و با افزایش سن ایجاد میشوند.
وی افزود: خالهای قرمز اگر در سنین بالا ایجاد شوند، به شرطی نگران کننده نیستند که زخمی نشوند و با درد و سوزش نیز همراه نباشند.