پنجره ملی خدمات دولت هوشمند سامانهای است که به منظور دسترسی راحت و سریعتر عموم مردم به خدمات دستگاهها و وزارتخانهها ایجاد شده و اکنون در مسیر آماده سازی و بهره برداری قرار دارد. در قانون بودجه امسال، تمامی دستگاههای اجرایی و وزارت خانهها موظف شدند که پنجره واحد خدمات خود را راه اندازی کنند تا از رجوع دریافت کنندگان خدمات به سامانههای مختلف و متعدد جلوگیری شود. از طرفی با راه اندازی این پنجره و به کلی، با حرکت کردن به سمت دولت الکترونیک از بسیاری از ترددهای غیرضروری و مراجعه به ادارات کاسته شده و در نهایت میتواند در شرایطی مثل زمستان به کاهش آلودگی محیط زیست منجر شود.
اتصال به درگاه ملی مجوزها یکی از گامهای اصلی دستگاهها در نزدیک شدن به هدف دولت الکترونیک بوده و این درگاه نیز به پنجره خدمات دولت هوشمند متصل و قابل استفاده است. در حال حاضر و بر اساس آمار این درگاه ۴۶۴۱ مورد مجوز صادر میشود؛ تاکنون حدود ۲۱۰ هزار مجوز صادر شده است. گزارشهای مردمی حاکی از آن است برخی مجوزها از سوی دستگاهها همچنان در انحصار هستند و به عبارت دیگر همچنان نظام کاغذی وجود دارد و مجوزها از درب پشتی وزارتخانهها و دستگاهها صادر میشود.
طبق این گزارشها گفته میشود سردفتری ازدواج و طلاق یکی از این موارد است که البته بررسی درگاه نشان میدهد که این مجوز در درگاه وجود دارد و حتی در بخش مجوزها به کاربر یادآوری میشود که صادرکننده مجوز سردفتری ازدواج و طلاق ، در برخی استانها متقاضیان را حضوری فرامیخواند که این کار تخلف است. با این وجود دریافت این مجوز در زمان نوشتن این گزارش همچنان قابل دریافت نیست که به عبارت دیگر گزارشهای مردمی را تایید میکند. دفتر خدمات الکترونیکی قضائی هم وضعیتی مشابه دارد و امکان اخذ مجوز آن میسر نیست.
احسان خاندوزی وزیر اقتصاد اول بهمن اعلام کرد که همه مجوزهای صنفی باید از ابتدای این ماه به درگاه ملی مجوزها منتقل شوند.
او گفته بود: مصوبه هیات مقررات زدایی تا اول بهمن ماه است. دولت بدون هیچ اغماضی و کوتاهی از وزارت صمت و اتاق اصناف می خواهد تا پایان وقت اداری یکم بهمن این کار را انجام دهند. در صورتی که به هر دلیلی این اتفاق رخ ندهد درگاه ملی مجوزها ظرف هفته های آینده این خدمت را به صورت برخط به متقاضیان ارائه خواهد کرد.
اما این اتفاق در تاریخ یکم بهمن رخ نداد؛ در حال حاضر برخی مجوز های صنفی مانند پروانه کسب آموزش رانندگی برای متقاضیان از طریق درگاه ملی در دسترس نیست و افراد باید به سامانه Asnaf.G۴b.Ir که درگاه قدیم مجوزها است رجوع کنند.
البته مرکز ملی بهبود محیط کسب و کار وزارت اقتصاد در جدید ترین گزارشی که از اتصال مجوزها به درگاه ملی مجوزها ارائه داده، اعلام کرده است که روزهای آینده با برخط شده همه استعلام های لازم برای صدور پروانه های صنفی، این مجوزها غیرحضوری و کاملا بدون کاغذ صادر خواهند شد.
بر اساس آمار تاکنون ۸۹ درصد مجوزهای کشور به درگاه ملی مجوزها متصل شده و اتصال ۱۲ دستگاه به صورت صد در صدی انجام گرفته است. در موارد باقی مانده نیز وزارتخانههای اقتصاد، راه و شهرسازی و وزارت نفت از نظر درصد اتصال مجوزها به درگاه ملی سه دستگاه برتر هستند و وزارت آموزش و پرورش، شهرداریها و وزارت ورزش و جوانان با همین معیار، جزو وزارتخانهها با کمترین میزان اتصال هستند. تا چهارم بهمن هم شرایط صدور مجوز ۵ دستگاه قوه قضائیه (۲۳ مجوز)، وزارت کشور (۶ مجوز)، سازمان اداری و استخدامی (۳ مجوز)، جامعه حسابداران رسمی (۱ مجوز) و سازمان نظام روانشناسی (۱ مجوز) مصوب شده، اما هیچکدام از مجوزهای این دستگاهها به درگاه ملی وصل نیست.
دستگاهها مکلف بودند پنجره خدمات خود را تا پایان شهریور ماه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل کنند که این ضرب الاجل، مهلت ابتدایی دستگاهها بود و سپس تا پایان آذر تمدید شد. طبق آخرین آمار، مجموع دستگاههای اجرایی که خدمات آنها شناسنامه دار شده، ۱۷۰ دستگاه است. از این تعداد، ۱۳۶ دستگاه اجرایی مشمول گام اول اتصال به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند هستند.
موحد، معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات می گوید: اگر در زمان مقرر دستگاه ها به درگاه ملی مجوزها متصل نشوند، مسئله در دیوان محاسبات و کمیسیون اصل ۹۰ مطرح و دستگاه در صورت لزوم به مراجع نظارتی دیگر معرفی میشود.
my.gov.ir آدرس پنجره ملی خدمات دولت هوشمند است که کاربران میتوانند با مراجعه به آن نسبت به ثبت نام و احراز هویت اقدام کنند. پس از اولین ورود، برای دفعات بعدی یک رمز یکبار مصرف کافی است تا به این سامانه دسترسی داشته باشید. با ورود به بخش سامانههای ملی و استانی میتوانید دستگاهها و وزارتخانههای مختلف را مشاهده کنید و سپس وزارتخانه مربوطه را انتخاب کنید. این سامانه مدتی است که با ظاهری جدید به کاربران ارائه خدمت میکند و برای سهولت دسترسی افراد، سازمانها در بخش جداگانهای از وزارتخانهها قرار دارند.
بر اساس آمار تا پایان آذرماه امسال ۱۱۹ دستگاه اجرایی به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شده بودند و تعداد کاربران پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به ۹ میلیون کاربر رسیده است. همچنین تاکنون بیش از ۴۲ میلیون کاربر جهت استفاده از خدمات سامانههای ملی و استانی دستگاههای اجرایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند اقدام کرده اند و حدود ۲۶۵ میلیون خدمت مستقیم استعلامی دستگاههای اجرایی توسط کاربران مورد استفاده قرار گرفته است.
جای پنجره ملی خدمات هوشمند در لایحه بودجه ۱۴۰۲ هم خالی نیست و در بند «ج» از تبصره ۷ با عنوان صنعت، معدن و ارتباطات اعلام شده به منظور ارتقای بهره وری و کاهش هزینههای دولت و افزایش رضایت مندی مردم، تمام دستگاههای اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ۲۹ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، نهادهای عمومی غیردولتی و سایر دستگاههای دارای ردیف در قوانین بودجه سنواتی، مکلفند ضمن ارائه کلیه خدمات خود از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند تا آبان ماه سال ۱۴۰۲، با بهینه سازی فرآیندها، حداقل بیست درصد خدمات منتخب خود را تا پایان دی ماه ۱۴۰۲ به صورت هوشمند به گونهای ارائه نمایند که تمام مراحل درخواست تا دریافت خدمت به صورت آنی، بدون دخالت عامل انسانی و بدون اخذ هرگونه مدرک از متقاضی خدمت انجام شود.