برنامه «گفتوگوی فرهنگی» به تهیهکنندگی رقیه زهرا پرندآور و با اجرای لیلا سلمانی با موضوع «نظارت بر رسانههای کاربرمحور» با حضور نوید همایونی، مدیرکل پایش فضای مجازی ساترا و امیر تاجیک، عضو هیئت مدیره رسانه هیئت آنلاین و مدیر سابق پلتفرم رسانه کاربر محور تماشا از رادیو گفت وگو پخش شد.
نوید همایونی، مدیرکل پایش فضای مجازی ساترا، در ابتدای برنامه در تعریف رسانههای کاربرمحور بیان کرد: رسانههای ارائهدهنده خدمات کاربرمحور یا بارگذاری محتوا توسط کاربران، رسانه کاربرمحور هستند. منظور از کاربرمحور بودن این است که محتوایی که درون رسانه بارگذاری شده، توسط کاربران تهیه و بارگذاری شده است که البته صاحب پلتفرم به محتواها دسترسی دارد تا بتواند مقررات این حوزه را اعمال کند یا به کاربران تذکراتی بدهد و یا حتی برای پربازدیدتر شدن آن محتوا دخالتهایی را داشته باشد.
سپس، امیر تاجیک، عضو هیئت مدیره رسانه هیئت آنلاین و مدیر سابق پلتفرم رسانه کاربر محور تماشا، درباره میزان استقبال کاربران برای استفاده از رسانههای کاربرمحور گفت: اساساً میزان استقبال کاربران به خدمات و سرویسهایی که هر پلتفرم ارائه میدهد، بستگی دارد؛ این موضوع میتواند به میزان حجم آپلود محتوایی که دراختیارشان قرار میگیرد بستگی داشته باشد یا امکان ایجاد کانالهای اختصاصی. خدماتی که رسانهها به کاربران ارائه میدهند، تعیین کننده میزان استقبال از آن رسانه در این فضای رقابتی است.
او ادامه داد: هر کاربری که برای استفاده از خدمات یک پلتفرم اقدام میکند، باید به نوعی یک قرارداد با آن پلتفرم را تایید کند که آن قرارداد ضوابط و قوانینی است که هر کاربر موظف به خواندن آن است و بعد از تایید آن میتواند کانال خود را ایجاد کند. مفاد این قوانین در دو حوزه دستهبندی شده است. اول قوانینی است که توسط نهاد تنظیمگر تعیین شدهاند، دوم قوانینی هستند که خود آن پلتفرم تنظیم کرده است.
در ادامه این برنامه، همایونی با اشاره به تعداد پلتفرمهای قانونی فعال در کشور گفت: حدود ۳۰ رسانه کاربرمحور از ساترا مجوز فعالیت دارند و در حال حاضر برخی رسانههای کاربر محور هم هستند که هنوز موفق به اخذ مجوز نشده اند. البته این مسئله بدین معنا نیست که برای اخذ مجوز اقدام نکرده اند؛ تعدادی در دست بررسی است و ممکن است برخی هم قبل از انتقال مجوز رسانههای کاربر محور به ساترا از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوزی داشته باشند که هنوز اعتبار دارد. مجوزی که ساترا میدهد از لحاظ عملکردی هم تکالیفی برای سکو ایجاد میکند که باید آن را بپذیرد و عملیاتی کند تا بتواند مجوز دریافت کند.
مدیر سابق تماشا، درخصوص تخلفات پلتفرمها خاطرنشان کرد: قطعاً در هر پلتفرمی ممکن است تخلفاتی صورت بگیرد. یکی از راههای رسیدگی به تخلفات، بحث گزارش تخلفات است؛ کاربر میتواند زیر هر محتوا نظر خود را مستقیم بیان کند. وقتی کارشناسان شاغل در رسانههای کاربر محور آن پیام را دریافت میکنند، اگر پیام در حوزه نقض مالکیت معنوی باشد از یک مسیر پیگیری میکنند و اگر راجع به آسیبرسان بودن محتوا باشد از مسیر دیگری این گزارش بررسی میشود.
تاجیک تأکید کرد: تمامی استارتاپهایی که در این حوزه راهاندازی شدهاند و فعالیت میکنند توسط نوابغ و نخبگان ایرانی، با بومیسازی خیلی از فرمها و سرویسهایی که پلتفرمهای خارجی ارایه میدهند، طراحی شدهاند تا به کاربران ایرانی سرویس بدهند؛ بنابراین وجود این پلتفرمها به ساختار شبکه ملی کمک میکند.
در ادامه، همایونی در پاسخ به این سوال که قوانین کشور چه رویکردی نسبت به رسانههای کاربر محور دارد، گفت: برداشت ما از قوانین کشور این است که علاوه بر مسئولیت کاربر نسبت به محتوایی که بارگذاری کرده است، تمام سکوهای کاربر محور مسئولیت نظارت پسینی بر محتوایی که توسط کاربر منتشر میشود را دارند.
او درباره نظارت برمحتوای رسانههای کاربرمحور ادامه داد: فرض ما بر این است که رسانه کاربرمحور یا سکوهایی که خدمات کاربرمحور را ارائه میدهند پالایش هوشمند محتوا داشته باشند. این پالایش همه موارد را میتواند شامل شود. اگر ما به محتوای آسیب رسان برخورد کنیم طبیعی است که با آن برخورد اصلاحی میکنیم و فرض ما اصلاح است. ما اصلاح عملکرد یا اصلاح محتوا مدنظرمان است؛ بهطوریکه ما صرفا به رسانههای کاربرمحور اطلاع میدهیم که فلان محتوا باید مطابق قوانین کشور باشد که نتیجه این امر میتواند اصلاح محتوا یا حذف آن باشد و این بستگی به خود پلتفرم دارد که مسیر اصلاح را انتخاب کند یا مسیر حذف محتوا را.
تاجیک در پایان این برنامه از نهادهای تنظیمگر درخواست کرد تا متناسب با اقتضائات روز، آییننامهها و نحوه تعامل با رسانههای کاربرمحور را تغییر دهند تا در این شرایط رقابتی میان رسانههای کاربرمحور داخلی و خارجی، رسانههای داخلی بتوانند رشد کنند.