یک استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: لهجه تهرانی از زمان قاجار به وجود آمده و با زبان اهالی بومی تهران متفاوت است.

طاهره کیایی تنکابنی، استاد زبان و ادبیات فارسی و محقق گفت: در زبان شناسی لهجه به گونه‌ای از طرز تلفظ ویژه یک گروه زبانی گفته می‌شود، در تمام زبان‌های دنیا گروه‌هایی با لهجه‌های گوناگون وجود دارند و مجموعه تلفظ‌های ویژه یک گروه معمولا به صورت قانونمند صورت می‌گیرد.

به گفته کیایی تنکابنی، لهجه با مناطق جغرافیایی ویژه در ارتباط است، غالب لهجه‌های ایرانی تا کنون در قلمرو خود باقی مانده و مردم همچنان با آن سخن می‌گویند، علت بقای یک لهجه در منطقه به خاطر علاقه شدید متکلمان نسبت به آن است.

او می‌گوید: نداشتن سواد فارسی، عدم برقراری ارتباط، داد و ستد بین مردم آن منطقه با اهالی شهر از عوامل اصلی شکل گیری و حفظ یک لهجه در یک منطقه است، در سال‌های اخیر به سبب ایجاد راه‌های ارتباطی، داد و ستد بین مردم کوهستان و روستا با اهالی شهر و برقراری روابط آن‌ها با ساکنان پایتخت و رواج اطلاعات عمومی زبان و لغت مرکزی ایران نیز به نوبه‌ی خود و لهجه‌های اهالی کوهستان تسلط پیدا کرد و سبب شد که کم کم لهجه به سمت نابودی سوق پیدا کند.

کیایی تنکابنی گفت: مهم‌ترین لهجه‌های ایرانی شامل لری، کردی، آذری، تالشی، گیلانی، مازندرانی، سمنانی، شه میرزادی، فارسی، کاشانی، خوانساری، تفرشی، نائینی، یزدی، تاتی، تهرانی و... می‌شود.

این استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: لهجه‌ها به دو دسته‌ی شرقی و غربی دسته بندی می‌شوند، دسته‌های شرقی به خاطر اختلافات قدیم به دسته‌های فرعی تقسیم شده اند، لهجه تهرانی یکی از لهجه‌های زبان فارسی به حساب می‌آید این گویش با فارسی نوشتاری معیار متفاوت است و به عنوان لهجه معیار در رسانه‌های دیداری و شنیداری سراسری کاربرد دارد.

وی افزود: لهجه تهرانی از زمان قاجار به وجود آمده و با زبان اهالی بومی تهران متفاوت است، لهجه قدیمی تهران هنوز در مناطقی مثل شمیران و دماوند کاربرد دارد، لهجه تهرانی به دلیل مجاورت با شهر‌های اطراف تاثیر پذیری خود را داشته به طوری که در مناطق شمالی تهران گویش مازندرانی، در مناطق جنوبی تهران گویش راجی یا رازی، در مناطق غربی تهران گویش تاتی غلبه داشته است.

او می‌گوید: پژوهشگران، تهران قدیم را به سه بخش زبانی تقسیم کرده اند که از جنوب به شهر ری متصل بوده و مردمانش به زبان راجی صحبت می‌کردند، لهجه شمیرانی یا تجریشی که در شمال تهران کاربرد داشته و شباهت زیادی به گویش مازندرانی دارد، همچنین لهجه تاتی به دلیل مجاورت با قسمت‌های غربی تهران به کرج باعث شد که در لهجه اهالی این منطقه تاثیرگذار باشد.

کیایی تنکابنی گفت: از قدیم در تهران گویش راجی یا رازی که منسوب به ری است گسترش داشته، اگر بخواهیم به گذشته‌ی تهران نگاهی داشته باشیم می‌توانیم بگوییم در گذشته، تهران از ملحقات شهر تاریخی ری به حساب می‌آمده و با تبدیل تهران به شهر توسط شاه طهماسب یکم فقط یک پنجم روستای تهران در شهر واقع شد و باقی شهر باغ و باغ و زمین بایر بود.

او می‌گوید: در این دوران مردم و به خصوص نظامی‌ها به تهران مهاجرت کردند، تا اینکه در دوران نادر شاه تهران تبدیل به یک پادگان نظامی شد و لهجه‌های این مهاجران با گویش روستایی ری اقدام شد، علاوه بر این تبعید طایفه زند به تهران توسط آقا محمد خان نیز باعث شد که لهجه شیرازی بر روی لهجه تهرانی تاثیر گذار باشد.

این استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: یکی از ویژگی‌های لهجه‌ی تهرانی شامل تبدیل الف به او مانند به کار بردن خونه به جای خانه، نون به جای نان است، همچنین گاهی اوقات کسره به صورت ایی تلفظ میشده همانند به کار بردن شیکم به جای شکم و در بعضی از موارد هر حروف پایانی از برخی از کلمات حذف میشده مثل به کار بردن کلمه نیس به جای نیست و یا برای استفاده از رای مفعولی کلمه رو به کار گرفته میشد همانند گربه رو ببین به جای گربه را ببین.

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۴۵
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۶ ۰۵ بهمن ۱۴۰۱
لهجه قمی . جواد رضویان حفظه ا... یادتان نرود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۲۹ ۰۵ بهمن ۱۴۰۱
از اول لهجه فارسی از زبان آق اخته اجر نشده قاجاریها همه دربار کریم خان زند بودند این زبان توسط کریم خان زند است که میانگین ازقوم زبان لر کرد و آذری و بلوچ و زبان دری شده لهجه تهرانی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۴۱ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
قاجارها که همه ، آذری زبان بودند ایشان واقعاً استاد بودند؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۴۷ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
لهجه واقعا زیبایی هست خداروشکر که صداوسیما در تهرانه که این لهجه غالبه خودم خراسانی ام خیلی دوست داشتم تهرانی یاد بگیرم ولی استعدادشو ندارم
France
ناشناس
۱۳:۳۵ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
درکل اگرچه ایرانی هستیم ولی زبان کوردی وترکی و...لهجه نیست بخاطر اینکه ساختار واژه وکلمات ودستور زبان وادبیات خاص خود دارند گویش و لهجه وقتی است که بیشتر کلمات آن فارسی باشد و بصورت لهجه خاص تلفظ شود و کوبنده وشنونده راحت بتواند بفهمد بس لطفا در مقالات وگزارش چهارچوب نظریات علمی وزبان شناسی ولهجه شناسی رعایت فرماید وتفکر شوونیسم زبان رسمی تحمیل وتعمیم به سطح تمام اقوام ایرانی ننمایم وارزش زبان اقوام در کنار زبان فارسی رعایت نمایم
Iran (Islamic Republic of)
سینه سوخته
۱۱:۴۰ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
ترک و کرد و لر و شمالی و.... تدلره همه ما ایرانیم.


زنده باد ایران و ایرانی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۶ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
مازندرانی لهجه محسوب نمیشه بلکه زبان هستش،لطفا بیشتر توجه کنید زبان شناس عزیز
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۲۵ ۰۵ بهمن ۱۴۰۱
عزیزم مازندارانی لهجه هست.زبان علاوه بر گویش باید خط و رسم الخط داشته باشه.مثل ترکی که داره.یا عربی.پشتو.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۰۱ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
ایشان تمامی اطلاعات غلط وتحریف شده را منعکس کرده لهجه تهرانی وجود نداشته قاجارها ترک بودند و خیلی ازترکان ایران به تهران آمدند چه بصورت قشون شاهی یا تجار ویا کارگران ترک بطوری که گویش تهرانی در جنوب وجنوب شرقی تهران طوری است که آواهای تورکی با کلمات فارسی ادا میشود خصوصا کشیده شدن بعضی از کلمات لهجه ی شیرینی را بوجود آورده درحال حاضر هم اکثریت جمعیت تهران را ترکها تشکیل میدهند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۷:۳۳ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
سلام میگم لهجه تهرانی همچین جالب هم نیست ها
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۵:۳۱ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
آدری ( به رعم ایشان) لهجه ای از زبان فارسی نیست. بلکه خود زبان مستقلی هست، با لهجه های مربوط به خود.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۱۸ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
متاسفانه همین لهجه هم الان کم کم جایش را در مکاتبات و مکالمات رسمی هم باز کرده است و معضلی برای زبان اصیل فارسی شده است و دریغ از نهاد یا مسئولی که به این مهم بپردازد که نوشتار و گفتار فارسی دستخوش این تغییرات زیانبار نگردد.
Iran (Islamic Republic of)
حجت
۲۳:۲۴ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
این چه زبانشناسی هست که تفاوت لهجه با زبان رو نمیدونه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۴۰ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
یادش بخیر لهجه خوشگل قمی هم مرد.جواد رضوی اصلا بلد نبود قمی حرف بزنه.ما که بچه بودیم تعدادیکمی پیر مرد وپیرزن پائین شهر قم قمی حرف میزدن که کم کسی متوجه میشد
Iran (Islamic Republic of)
حقیقت
۲۱:۳۸ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
جالبه هر ترکی میخاد فارسی حرف بزنه لهجش تهرانی میشه قاجار هم ترک بودن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۲۵ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
لهجه اراکی رو فراموش کردید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۴۳ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
ترکی آذربایجانی زبان است نه لهجه

خدایا اینا کی هستن به جای کارشناس جان میزنن...
حتماجهشی درس خونده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۵۲ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
داداش گلم
لهجه همدانی را نگفتید.
عزیزم کمی مطالعه
کمی تحقیق میدانی
ایران همه اش تهران نیست.
Iran (Islamic Republic of)
منصور
۱۹:۲۰ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
دم اونی گرم که فارسی را بدون لهجه صحبت کنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۱۷ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
دوستان همگی به زبان فارسی افتخار کنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۲۶ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
تالشی یک لهجه نیست بلکه یک زبان است. تالشی فارسی اوستایی میباشد حتی کهن تر از از زبان پهلوی که نمونه اش زبان ابیانه ایست.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۰۷ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
تهرانیا خیلی لوس صحبت میکنند و متاسفانه بی ملاحظه
و لهجه ما مشهدیا مسخره میکنند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۴۴ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
الان اینهایی که آخر متن گفتید(نون به جای نان...)لهجه اصیل هست یا لهجه جدید تهرانی؟؟؟
Iran (Islamic Republic of)
ایرونی
۱۳:۵۸ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
یا مثلا بجای غلام میگفتن، غولومی، یاد همه بچه طهرونای قدیم بخیر، چه آدمای عشق بازی بودن، البته باید گفت یادشون جاوید چون دیگه بچه طهرونی مثل صد سال پیش دیگه باقی نمونده. عزت زیاد یا زت زیاد
Iran (Islamic Republic of)
حجت
۲۳:۲۵ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
زبانشناسی که تفاوت لهجه با زبان رو نمیدونه
کلا اطلاعاتش هم دقیق نبود
Iran (Islamic Republic of)
حسین
۱۳:۳۲ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
چند تا اشتباه داشتی نویسنده عزیز اولا تبعید لرهای زند از شیراز به تهران در محله یافت آباد گویش شیرازی نداشتند بلکه کلمات و اصطلاحاتی لری وارد لهجه تهرانی شده وزبان راجی در گستره بزرگی از مرکز ایران از تفرش تا سمنان به اون تکلم می کردن که با گویش لری ثلاثی بسیار شباهت داره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۳۱ ۰۴ بهمن ۱۴۰۱
لهجه زندی ها لکی بوده است نه لری
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۲۷ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
عالی بود مختصر و جامع
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۳:۲۱ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
جهت استحضار استاد محترم زبان ادبیات، به ایشان بفرمایید که کردی زبان است نه لهجه!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۵۰ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
فرض کن کردی یک زبان است اما بیشتر از واژه های فارسی و لکی و لری و مقداری هم عربی تشکیل شده است
Iran (Islamic Republic of)
مصطفی
۱۳:۰۵ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
گویش با لهجه فرق داره
کردی، ترکی، گیلکی و... خودشون یه زبان و گویش هستند که در اینجا نویسنده گفته لهجه ست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۳۱ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
گویش ترکی در ایران نه معنی عام آن یک ترکیب چند زبانی است ونخست ودر اصل خمیر مایه آن زبان تاتی ایرانی بوده اما در گذر تاریخ تحت تاثیر زبان ترکی و عربی قرار گرفته وبا هم ممزوج و مخلوط شده‌اند ودر آن واژه های ترکی و فارسی عربی کاربرد دارد بیشتر ترکی اما گویش های کردی و گیلکی که کلا ساخت و بافت واصالت ایران کهن دارند
Iran (Islamic Republic of)
مدرس دانشگاه
۱۰:۵۷ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
در ضمن یک درس بسیار مهم به عنوان یک مدرس پیر به این نویسنده محترم بدهم و آن اینکه ما لهجه و زبانی به اسم آذری نداریم و زبان ترکی داریم که می توان گفت لهجه ترکی قاجاری یا لهجه ترکی آذربایجانی که خود آن هم دارای زیر لهجه های بسیار است ... و زبان یا لهجه ترکی زیر مجموعه زبان هند و فارسی قرار نمی گیرد و هم ریشه نیستند که یکی از مخاطبین هم تدکر داده بودند
Iran (Islamic Republic of)
اردلان
۱۸:۱۴ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
در گذشته آذری‌ها به زبان فارسی پهلوی صحبت میکردن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۱۹ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
استاد مطلع هستید که آذریهای ایران در گذشته به زبان فارسی پهلوی صحبت میکردند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۳ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
استاد ، ترکی در معنی یک اسم عام است که دلالت بر زبان دارد نه نژاد وطایفه و سرزمین قاجار یک طایفه است و آذر بایجان یک سرزمین است مثل اصفهان و یزد و سیستان مثل بعضی از کشورهای آفریقایی که زبانشان عربی است اما عرب نیستند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۴۳ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
یه نفر واس این استاد تفاوت لهجه و گویشو توضیح بده لطفاً
Iran (Islamic Republic of)
capt
۱۰:۱۴ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
چقدر بی محتوا ، ناقص و ابتدایی بود و آذری هم شد لهجه!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۵۳ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
زبان ترکی دارای لهجه های آذربایجانی قشقایی خراسانی پیچاقچی و... بوده دارای ادبیات مکتوب و فولکلور و موسیقی بسیار غنی می باشد. یک زبان مستقل هست و هیچ ارتباط ساختاری با فارسی ندارد. نویسنده یا از روی حقد و غرض و یا از روی عدم اطلاع و فقدان سواد کافی اینگونه نوشته است. مطالعه کتاب سیری در تاریخ زبان و لهجه های ترکی اثر نامیرای استاد دکتر جواد هیئت را به ایشان پیشنهاد می کنم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۳۱ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
به این خانم به اصطلاح محقق و کارشناس بگین آذری و ترکی لهجه نیست یک زبان غنی است
Iran (Islamic Republic of)
روان بخش
۱۴:۲۴ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
من فکر کنم منظور ایشون آذری زبان های هستند که با لهجه فارسی را صحبت می کنند.
Iran (Islamic Republic of)
Saeed
۲۱:۳۴ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
بله زبان ترکی کاملا یه زبان مستقل درمغولستان باستان هست وباشما موافقم وآذری ایرانی با ترکی مغولی کاملا متفاوته
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۰۰ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
پس منم لهجه تهرانی دارم می‌گم نون و خونه و اون و...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۲۱ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
آره. خوش بحالت.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۵۵ ۰۳ بهمن ۱۴۰۱
این و نگفتی .
با تشکر .
آخرین اخبار