مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان گفت: فاقدین شناسنامه چندین گروه هستند و بیشترین آمار در این استان مربوط به گروه فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی است که متاسفانه این ازدواج‌ها به صورت قانونی ثبت نشده و پروانه ازدواج دریافت نمی‌کنند و برهمین اساس ولادت فرزند نیز ثبت نمی‌شود.

وی ادامه داد: این‌گونه افراد اکثرا به صورت غیرقانونی به ایران مهاجرت و با زنان ایرانی ازدواج کردند و پس از گذشت سالها سکونت در ایران مدعی ایرانی بودن هستند و امکان صدور شناسنامه برای این افراد از طریق ثبت احوال نیست. اما قانونی در مجلس تصویب شده که دقیقا مشخص کرده این افراد با مراجعه به اداره اتباع نسبت به تشکیل پرونده و مراحل دریافت شناسنامه اقدام کنند.

دهمرده بیان کرد: در این قانون ۲ وظیفه برای ثبت احوال مشخص شده که براساس آیین نامه، بررسی شناسنامه مادر ایرانی یکی از این وظایف است و افرادی که به اداره امور اتباع مراجعه می‌کنند پرونده‌ای تشکیل و از ثبت احوال استعلامی در خصوص وضعیت سند و شناسنامه مادر صورت می‌گیرد.

وی تصریح کرد: به طور متوسط روزانه بین ۳۰ استعلام از اینگونه پرونده‌ها از اداره ثبت احوال انجام می‌شود و سپس استعلامات از طریق مراجع امنیتی و انتظامی پیگیری که پس از طی مراحل بررسی و بعد از تایید پرونده به ثبت احوال جهت صدور شناسنامه ارسال می‌شود.

مدیرکل ثبت‌ احوال سیستان و بلوچستان گفت: اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری این استان سامانه‌ای را تعریف کرده که افراد فاقد شناسنامه می‌توانند در آنجا ثبت نام و برای دریافت شناسنامه اقدام کنند.

وی اظهارداشت: افرادی که هیچ‌گونه مدرک سببی و نسبی از پدر و پدربزرگ ایرانی و یا مادر ایرانی ندارند و به صرف سکونت طولانی و بسیار زیاد در ایران ادعای ایرانی بودن می‌کنند، نمی‌توانند تشکیل پرونده دهند.

دهمرده افزود: زنانی که با افراد خارجی ازدواج می‌کنند باید اقامت همسر خود و ازدواجشان را به صورت قانونی ثبت کنند.

وی با بیان اینکه هویت ایرانی و ملی بسیار مهم و ارزشمند است تصریح کرد: حفاظت و حراست و پاسداری از اسناد و اطلاعات هویتی مردم ایران از وظایف اصلی ثبت احوال است و تمام تلاش ما این است که فرد خارجی به اسناد هویتی ما دست پیدا نکند و هیچ فرد ایرانی بدون شناسنامه نباشد.

گفتنی است فرزندان حاصل از ازدواج مادران ایرانی با مردان خارجی بخش مهمی از فاقدان شناسنامه را در کشور تشکیل می‌دهند. 

سال ۸۵ ماده واحده‌ای در قانون وجود داشت که بر اساس آن به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی که بالای ۱۸ سال سن داشتند، شناسنامه اعطا می‌شد اما این قانون خلاءهایی داشت که مورد بررسی قرار گرفت.

سرانجام این طرح در دوره‌های هشتم و نهم مجلس تغییراتی پیدا کرد و در نهایت توسط شورای نگهبان رد شد تا اینکه در سال ۹۷ دوباره پرونده وضعیت شناسنامه فرزندان مادران ایران و پدران خارجی گشوده و پس از بررسی‌های طولانی و کش و قوس‌های فراوان لایحه اعطای شناسنامه فرزندان مادران ایرانی و پدران خارجی در مهر سال ۹۸ تصویب و هم‌اینک نیز وارد فاز اجرایی شده است.

در نهایت قانون اعطای تابعیت به همه فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی توسط مجلس شورای اسلامی و همکاری سایر نهادها تصویب و به همه استان‌های سراسر کشور ابلاغ و اعلام شد.