وزارت ارشاد اسلامی در حالی «سامانه فروش کتاب» را به عنوان جایگزین طرحهای فصلی موسسه خانه کتاب کلید زده که با وجود برطرف شدن بسیاری از مشکلات این سامانه ، این سامانه مشکلات جدیدی ایجاد کرده است.
«سامانه فروش کتاب» در حالی در هفته کتاب و کتابخوانی، کار خود را آغاز کرد که بدون اطلاع رسانی قبلی، فروش حضوری در آن ممنوع شده و فروش کتاب صرفاً در قالب مجازی انجام میشود و یارانه کتاب صرفاً برای خریداران مجازی در نظر گرفته شده است و مشتریان حضوری جایگاهی ندارند.
علت این تصمیم گیری به طور کامل مشخص نیست، ولی تخلف از ضوابط اعلام شده و یا سوءاستفاده از یارانه اختصاص یافته ممکن است از دلایل این تغییر روش باشد که در این صورت بهتر است به جای محروم کردن کل مردم و کتابفروشیها از فروش حضوری، با متخلفان برخورد شود.
کتابفروشان و اهالی کتاب شهر اراک با تذکر این مطلب نسبت به تأثیرات منفی این روش در بلند مدت بر کیفیت کتابخوانی و جایگاه کتابفروشیها، هشدار داده و از مسئولان مرتبط در وزارت ارشاد اسلامی خواسته اند که در این باره تجدید نظر کرده و قابلیت فروش حضوری در کنار فروش مجازی را فعال نمایند.
کتابفروشان و اهالی کتاب شهر اراک با بیان اینکه تصمیم اشتباه در این زمان، نتایج خسارت باری را در آینده نزدیک به همراه خواهد داشت ابراز امیداوری کرده اند که بهترین تصمیمات گرفته شود و آثار خوب آن را در مسئله کتابخوانی شاهد باشیم و درضمن نکات زیر را مطرح کرده اند:
۱. در «سامانه فروش کتاب» یارانه کتاب صرفاً برای خریداران مجازی در نظر گرفته شده است و مشتریان حضوری هیچ جایگاهی در این طرح ندارند.
۲. قطع ارتباط خریداران کتاب از کتابفروشیها و حواله دادن آنها به سمت خرید مجازی، یعنی محروم کردن افراد جامعه از دریافت مشاوره درباره کتاب ها، محروم کردن از تورق کتاب ها، محروم کردن از مقایسه کتابها در کنار هم و محروم کردن افراد از احساس حضور و تعلق به پایگاههای فرهنگی مانند کتابفروشی. در حالی که این ارتباط، سنجش و آگاهی نیاز امروز جامعهی ماست.
۳. فرآیند خرید حضوری نکات مثبت دیگری هم همچون آشنا شدن مخاطب با طیف گسترده تری از کتابهای موجود در یک موضوع خاص یا وجود کتابهایی در موضوعات و سبکهایی که مخاطب از وجودشان بی اطلاع بوده دارد.
۴. آشنایی با عناوین کتاب و تورق آنها در کتابفروشی مهمترین راه بهبود ذائقهی مخاطب و انتخاب آگاهانهتر به ویژه برای کودکان، نوجوانان، والدین و معلمان آنهاست.
۵. رونق و پایداری کتابفروشی در شهرهای کوچک از عوامل مهم پیشرفت شهر، موجب دلبستگی فرهیختگان و از موانع مهاجرت پیاپی آنها به پایتخت است.
۶. آشنایی کودکان و نوجوانان با محیطهای فرهنگی و محور قرار گرفتن کتابفروشیها به عنوان یکی از مهمترین محیطها در محله و شهر از آثار مهم خرید حضوری است.
۷. فروش صرفا مجازی در سامانه فروش کتاب ممکن است در کوتاه مدت باعث تزریق نقدینگی به کتابفروشیها شود، ولی در بلند مدت منجر به از دست دادن مشتریان به خاطر ایجاد عادت خرید مجازی کتاب و عدم مراجعه به کتابفروشیها خواهد شد.
۸. این سامانه کتابفروشیها را به تدریج راضی خواهد کرد که به جای هزینههای فراوان برای سرپا نگه داشتن کتابفروشی فیزیکی، به سمت تهیه انباری از کتابها و فعالیت بیشتر روی فضای مجازی بروند که با گذشت زمان منجر به تعطیلی یا کوچک شدن فضای موجود کتابفروشیها خواهد شد.
۹. کتابفروشیها چه آنها که در طرح سامانه کتاب شرکت کرده اند و چه آنها که از حضور در طرح صرف نظر کرده اند درخواست اضافه شدن فروش حضوری را دارند