آقای محمدرضا فرزین رئیس کل جدید بانک مرکزی با حضور در رسانه ملی در بخش گفت‌و‌گوی ویژه خبری ضمن پاسخگویی به سوالات مجری به تشریح برنامه‌های خود پرداخت.

سوال: مهم‌ترین برنامه شما برای کنترل بازار ارز چیست؟
فرزین: وقتی نرخ ارز تعیین می‌شود باید به دوگانه رفاه و اشتغال توجه کرد. در خصوص سیاست اعلامی تثبیت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان در سامانه نیما، اکنون میانگین این سامانه  ۲۹ هزار تومان بوده  و بنابر نرخ  اعلامی در سامانه نیما است و از فردا با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه خواهد شد. ارز نیما مختص صادرات نفت و بخشی پتروشیمی است و روزانه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار در این سامانه عرضه صورت گرفته است. در هفته آینده عرضه ارز در سامانه نیما افزایش خواهد یافت و تلاش‌مان این است کلیه نیاز‌ها پوشش داده شود.

اشکالی که وجود دارد عدم تطابق ارز سامانه نیما با نقشه‌های تجاری است که امیدواریم حل شود. نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی ارز نیما را متعادل می‌کند و می‌تواند نیاز بازار را تامین کند؛ اما یک بازار مبادله ارزی ایجاد خواهیم کرد که کل ارز‌های مبادله‌ای در آن مبادله خواهد شد؛ این بازار قاعدتا نوسان نرخ خواهد داشت. مسئله اساسی کشور علامت‌دهی نرخ در بازار آزاد است که معتقدم این نرخ تحریف شده است. در ۹ ماه گذشته صادرات غیرنفتی حدود ۳۶ میلیون دلار بوده و ۴۲ میلیارد دلار واردات داشته‌ایم؛ بنابراین از این لحاظ مشکل نداریم و نباید از لحاظ بنیادی برای ارز مشکل وجود داشته باشد. از طرفی ارز ۴۲۰۰ تمام نیاز‌ها را پوشش می‌داد، اما این ارز  ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای کالا‌ها است.

سوال: این ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای کدام کالاها خواهد بود؟

فرزین: کالا‌های اساسی، ماشین آلات از این موارد است و به صادرکننده‌ها آسیب نخواهد رسید. نرخ  ارز ۴۴ هزار تومان نیست، حتما در بازار مداخله خواهیم کرد و مدیریت می‌کنیم تا نرخ کاهشی شود. به دلیل عوامل انتظاری نرخ بازار آزاد تحریف شده و شدیدا افزایش پیدا کرده است. اکثرا نیاز‌های بازار آزاد را در بازار مبادله‌ای تامین خواهیم کرد و در این راستا تلاش می‌کنیم.

سوال: برنامه شما  برای نظام بانکی چیست؟
فرزین:بیش از ۲۰۰ هزار پرسنل در این بخش وجود دارد. مسله اصلی عدم نظارت دقیق در بانک مرکزی و عدم پایبندی به نظام بانک مرکزی است باید مقررات در بانک‌ها مو به مو اجرا شود. چند سیاست جز برنامه‌های ما است اول باید نطام بانکی به سمت تخصصی رود عملا بانک‌های تخصصی تفکیک نشده اند و باید برای هر کدام مقررات جداگانه تعریف شود. از اشکالات امروز این است که بر مصرف کنترل لازم نمی‌شود اگر مصرف پول را کنترل نکینم عقود رعایت نمی‌شود. مسئله دیگر این که باید بانک‌ها از بنگاه‌داری خارج شوند، باید تسهیلات خرد و قرض‌الحسنه توسعه پیدا کند. مورد دیگر بانک‌ها و موسسات ناتراز است در طی دوران ریاست خود این موضوع قطعا کنترل خواهد شد.

در سیاست‌های پولی از ابزار متداول استفاده می‌شود یکی از روش‌های متداول کنترل ترازنامه‌ها است بانک مرکزی چندین سال است که بخش دارایی را کنترل می‌کند باید سمت چپ و راست ترازنامه کنترل شود تلاش این است از سیاست پولی استفاده شود.

سوال: با بانک های متخلف برخورد می شود؟
فرزین: سیاست‌های جدید که اعلام شود بانک‌هایی که آن مقررات را رعایت نکنند با آن ها برخورد لازم می‌شود. در برخی حوزه‌ها اختیار لازم را بانک مرکزی ندارد که به دنبال دریافت این اختیارات هستیم.

سوال: برنامه شما برای رشد تورم چیست؟
فرزین: حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم وظیفه بانک مرکزی است. البته که کنترل تورم تنها با اقدامات بانک مرکزی امکان پذیر نیست برای کنترل تورم باید هماهنگی بین بخش‌های متخلف اقتصادی ایجاد شود و با سیاست‌های پولی تنها این موضوع را نمی‌توان کنترل کرد. باید هئیت ثبات مالی ایجاد شود. هدف این است که از سیاست‌های پولی در بانک مرکزی استفاده شود.

سوال: نرخ بهره چگونه خواهد شد؟
فرزین: نرخ بهره مصوبه شورای پول و اعتبار دارد و یک گواهی سپرده با نرخ ۲۳ درصد به تازگی  منتشر شده است که از این ابزار استفاده خواهیم کرد.

سوال: حساب واحد خزانه چه می.شود؟
فرزین: حساب واحد خزانه به این معنا است که منابع شرکت‌های دولتی را بانک‌ها اخذ کنند. برای اینکه پول‌ها پارک، تا تورم ایجاد نشود معتقدم باید یک بازنگری شکل بگیرد. برخی بانک‌های برای نیاز‌هایشان از آن استفاده می‌کنند. در این زمینه بررسی مجدد خواهد شد.

سوال: برای  کنترل نقدینگی چه هدفی را دنبال می کنید؟
فرزین: بانک مرکزی یک هدف‌گذاری ۳۰ درصدی را دارد. همین سیاست را دنبال می‌کنیم. اگر کنترل بیش از اندازه داشته باشیم، مشکلاتی ایجاد می‌شود. باید ارزیابی بیشتری در ماه‌های ۱۱ و ۱۲ شود.

سوال: بانک های قرص الحسنه توسعه پیدا می‌کنند؟
فرزین: قرض الحسنه در این چند سال اخیر رو به توسعه بوده است. به طور مثال این بخش در بانک ملی ۱۰۲ درصد  رشد کرد. هر چه این نوع تسهیلات افزایش یابد قاعدتا رضایت مردم از نظام بانکی بیشتر خواهد شد و تلاش خواهیم کرد توسعه پیدا کند.

سوال:  ارز نیمایی ۲۸ و هزار و ۵۰۰ پایان مشخصی دارد؟
فرزین: فعلا یک دوره یک ساله ادامه خواهد داشت برای اینکه پیام ثبات را به بازار کالا دهیم.