پنجره ملی خدمات دولت هوشمند سامانه‌ای است که به منظور دسترسی راحت و سریع‌تر عموم مردم به خدمات دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌ها ایجاد شده و اکنون در مسیر آماده سازی و بهره برداری قرار دارد. در قانون بودجه امسال، تمامی دستگاه‌های اجرایی و وزارت خانه‌ها موظف شدند که پنجره واحد خدمات خود را راه اندازی کنند تا از رجوع دریافت کنندگان خدمات به سامانه‌های مختلف و متعدد جلوگیری شود.

دستگاه‌ها مکلف بودند پنجره خدمات خود را تا پایان شهریور ماه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل کنند که این ضرب الاجل، مهلت ابتدایی دستگاه‌ها بود و سپس تا پایان آذرماه تمدید شد. طبق آخرین آمار، مجموع دستگاه‌های اجرایی که خدمات آن‌ها شناسنامه دار شده، ۱۷۰ دستگاه است. از این تعداد، ۱۳۶ دستگاه اجرایی مشمول گام اول اتصال به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند هستند که آمار دستگاه‌های متصل به بیش از ۱۰۰ مورد رسیده که به نوعی تکالیف اولیه خود را عملی کرده اند.

به گفته موحد، معاون دولت الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات، ۸۴ درصد دستگاه‌ها به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شده اند که از بین آن‌ها ۸۰ درصد پنجره واحد اختصاصی دارند. ۴ درصد دستگاه‌ها در فرایند اتصال به پنجره هستند و ۱۲ درصد هم دستگاه‌هایی هستند که با وجود پایان ۳۰ آذر ماه و مهلت قانونی، هنوز به درگاه متصل نشده اند. موحد این را هم مطرح کرده بود که اگر در زمان مقرر این اتفاق رخ ندهد، مسئله در دیوان محاسبات و کمیسیون اصل ۹۰ مطرح و دستگاه متخلف در صورت لزوم به مراجع نظارتی دیگر معرفی می‌شود.

my.gov.ir آدرس پنجره ملی خدمات دولت هوشمند است که کاربران می‌توانند با مراجعه به آن نسبت به ثبت نام و احراز هویت اقدام کنند. پس از اولین ورود، برای دفعات بعدی یک رمز یکبار مصرف کافی است تا به این سامانه دسترسی داشته باشید. با ورود به بخش سامانه‌های ملی و استانی می‌توانید دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌های مختلف را مشاهده کنید و سپس وزارت‌خانه مربوطه را انتخاب کنید.

مرکز آمار ایران، سازمان نقشه برداری کشور و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها دستگاه‌های تابعه سازمان برنامه و بودجه کشور هستند. تعداد خدمات اعلامی سازمان برنامه در درگاه اطلاع رسانی دولت الکترونیک ۴۰ مورد بوده و بقیه دستگاه‌ها هم به ترتیب ذکر شده ۴، ۲۲ و ۱۶ خدمت تعریف شده دارند.

با مراجعه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند سه سامانه در اختیار کاربران قرار دارد که مربوط به سازمان برنامه، مرکز آمار ایران و سازمان نقشه برداری است. افراد برای استفاده از دو سامانه ابتدایی باید احراز هویت پنجره خدمات در سطح حقوقی را تکمیل کنند. سامانه سازمان نقشه برداری هم با وارد کردن اطلاعات تکمیلی قابل استفاده خواهد بود. ارائه گزارش منابع و مصارف عمومی کشور، اطلاع رسانی مناقصات و معاملات و مزایدات و قرارداد‌های کشور، رسیدگی و پاسخگویی به شکایات کارفرما، مشاور و پیمانکار مواردی از خدمات سازمان برنامه هستند و دسترسی به خدمت اول که از نوع دولت به مردم است از طریق این سامانه‌ها قابل دسترسی نیست.

مرکز آمار هم چهار خدمت دارد که دو مورد از آن‌ها یعنی رتبه‌بندی مشاوران و پیمانکاران آماری و صدور و تمدید گواهینامه صلاحیت خدمات مشاوره آماری به ترتیب از نوع دولت به مردم هستند. دو خدمت دیگر از نوع دولت به دولت بوده و نیازی به اتصال به پنجره ندارند. خدمات سازمان نقشه برداری کشور هم در دو دسته محصولات و خدمات مکان محور ارائه می‌شود که بعضی از آن‌ها در سامانه‌های دیگری ارائه می‌شود که نشان می‌دهد خدمات این سازمان هم به صورت واحد و یکپارچه متصل نشده اند.

سامانه جامانده از دستگاه‌های تابعه برنامه و بودجه، مربوط به سازمان هدفمندسازی یارانه هاست که با پایان یافتن مهلت قانونی همچنان خبری از اتصال آن به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند نیست. از ۱۶ خدمت این سازمان مواردی مانند تغییر سرپرست خانوار برای دریافت یارانه، تغییر بُعد خانوار به موجب رای حضانت، انصراف از دریافت یارانه نقدی، تغییر اطلاعات حساب بانکی و تغییر اطلاعات هویتی مشمولین دریافت یارانه نقدی قابل ارائه به شکل الکترونیک هستند، اما سامانه این سازمان همچنان در پنجره دیده نمی‌شود و در شناسه خدمات آن هم ذکر شده که در حال حاضر به شکل حضوری ارائه می‌شوند.

اکنون باید دید سازمان فناوری اطلاعات در معرفی دستگاه‌هایی که به تکالیف خود عمل نکرده اند، چه اقدامی انجام خواهد داد؟