«شب یلدا» یک جشن قدیمی و سنت کهن ایرانی است که از گذشته تاکنون در طولانیترین شب سال برگزار میشود.
مراسم آیینی «چله شو» در گیلان نیز هر ساله با شب نشینی و دورهمیهای خانوادگی اجرا میشود.
مردمان شهرها و روستاهای استان گیلان برای این شب آداب و رسوم خاص فرهنگ خود را دارند.
این محفل شبانه معمولا با قصهگویی بزرگان خانواده و همچنین فال گرفتن با دیوان حافظ و خوردن میوههای مختلف به ویژه انار و هندوانه همراه است.
در جشن شب یلدای گیلانی ها؛ میوهها و مرکبات دیگری چون پرتقال، نارنگی، سیب، خرمالو، گلابی، کدو، لبو و ازگیل و آجیل و تنقلات مخصوصی از جمله مغز پسته، بادام، گردو، فندق، توت و انجیر خشک، گندم، تخمه هندوانه، برنج برشته و شاهدانه هم استفاده میشود.
اسدالله عباسی، استاندار گیلان با بیان اینکه پاسداشت شب یلدا به عنوان میراث ناملموس چندملیتی و انتقال آداب و رسوم آن به نسل حال و آینده ارزشمند است، گفت: «شب یلدا» نماد نشاط اجتماعی مردم ایران و نیز «چله شو» سنبل عشق و احترام گیلانیان، حول محور خانواده است.
او افزود: مردم در کنار ایام عید باستانی نوروز، در شب یلدا با صله رحم و دید و بازدید از بزرگان خانواده و به جا آوردن آداب و رسوم گذشتگان شور و نشاط خود را حول محور خانواده و عشق و احترام به هم به نمایش میگذارند.
استاندار تصریح کرد: گیلان مهد فرهنگ و هنر است و در تلاشیم در حوزههای مختلف و در مناطق و شهرستانهای استان، مراسم «چله شو» به عنوان آیینی ارزشمند نسل به نسل منتقل شود.
ولی جهانی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان نیز گفت: به مناسبت پاسداشت ثبت جهانی «شب یلدا» به عنوان میراث ناملموس چند ملیتی ایران و افغانستان در فهرست آثار یونسکو، مراسم آیینی «چله شو» امسال در بیش از ۱۵۰ اقامتگاه بومگردی این استان برگزار میشود.
او افزود: این آیین در تمام تأسیسات گردشگری گیلان به ویژه در واحدهای بومگردی استان به عنوان متولیان احیای فرهنگ، سنت و آیین قدیمی اجرا میشود.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی گیلان، در مراسم شب یلدای واحدهای بومگردی؛ شب نشینی، حافظ خوانی و برپایی موسیقی سنتی با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان انجام میشود.
جهانی همچنین تصریح کرد: این مراسم به صورت زنده از شبکه باران پخش خواهد شد.
آیینهای شب چله در گیلان با شماره ثبت ۱۰۰۵ در تاریخ ۱۳۹۱/۱۱/۰۴ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور قرار گرفته است.
آیین «شب یلدا» همچنین در هفدهمین کمیته پاسداری بین الدولی از میراث فرهنگی ناملموس از تاریخ ۶ الی ۱۲ آذر ماه امسال در مراکش با تأیید اکثریت اعضا ثبت جهانی شد.